Βαθμολογώντας τα βιβλία που διάβασα το 2016

Μερικές φορές μοιάζει βάναυσο το να βάλεις έναν βαθμό έτσι απλά στα βιβλία που διάβασες μέσα σε μια χρονιά. Για κάποιους δεν έχει κανένα νόημα, άλλοι θυμώνουν. Κάποιοι βαριούνται. Για μένα, πέρα από παράδοση πια, έχει αποκτήσει μια χροιά τελετουργίας. Είναι η τελική λίστα του χρόνου, τα πεπραγμένα μου. Φέτος προσπάθησα να το κρατήσω στο Goodreads, αλλά τελικά συνειδητοποίησα πως για μένα μόνο το blog δουλεύει καλά. Εδώ είναι το λημέρι μου και δεν σκοπεύω να το παρατήσω. Για αυτό, να και η λίστα της φετινής χρονιάς: 

[Για να διαβάσετε περισσότερα για το κάθε βιβλίο, απλά πατήστε στον σύνδεσμο]

• «Ομαδικό πορτρέτο με μία κυρία», Heinrich Theodor Böll 10
• "Γιατί γράφω ποίηση", Χάρης Βλαβιανός 8
• "Δόκτωρ Φάουστους", Thomas Mann 9
• "Άνθρωπος στον Άρη", Andy Weir 8
• "Τα όνειρα μού δέλουν", Σωτήρης Δημητρίου 8
• Η Δρακοντιά", Στάθης Κοψαχείλης 7
• Η Κάδμω", Μέλπω Αξιώτη 9
• Πόλη στις φλόγες", Garth Risk Hallberg 9
• «Η νυχτερινή βάρδια του καλλιγράφου», Μαρία Ξυλούρη 8
• Βιβλίο", José Luís Peixoto 8
• «Νόμος περί τέκνων», Ian McEwan 9
• Υποταγή», Michel Houellebecq 10
• "Οξφόρδη 7", Pablo Tusset 8
• «Η κρυφή πόρτα», Αλέξης Πανσέληνος 8
• «Πρωινή γαλήνη», Ηλίας Μαγκλίνης 8
• "Η ιστορία ενός σούπερ μάρκετ", Δημήτρης Σωτάκης 8
• Τόνιο Κρέγκερ", Thomas Mann 9
• "Η πρηνής θέση του σκοπευτή", Jean-Patrick Manchette 6
• «Αντίο, γλυκιά μου», Raymond Chandler 8
• "Συγγενής", Καρολίνα Μέρμηγκα 8
• "Άλικο γράμμα", Nathaniel Hawthorne 10
• «Ο Αστράγαλος», Albertine Sarrazini 8
• «καρδιά τόσο άσπρη», Javier Marías 9
• "Αφανισμός", Jeff VanderMeer 8
• «για ένα φιλότιμο», Γιώργος Ιωάννου 6
• «The little stranger”, Sarah Waters 7
• Μαύρο εκλεκτό», Γιάννης Ευσταθιάδης 8
• «Ένας ερωτευμένος άντρας», Karl Ove Knausgård 9
• «Το Πέρασμα», Κωνσταντίνος Τζαμιώτης 8
• "Τα σονέτα", William Shakespeare 10
• "Ο Μάγος", John Fowles 9
• Η Υπέροχη φίλη μου", Elena Ferrante 9
• «Σταθμός έντεκα», Emily St. John Mandel 8
• "HΗhΗ", Laurent Binet 9
• "Το παλάτι του φεγγαριού", Paul Auster 9
• Εμείς οι θνητοί», Atul Gawande 9
• Ο αχός της εποχής», Julian Barnes 6
• Τελευταία προειδοποίηση», Παναγιώτης Κεχαγιάς 7
• «Μικρή αποτυχία», Gary Shteyngart 6
• "Αριθμός 11", Jonathan Coe 8
• «The storied life of Α.J. Fikry», Gabrielle Zevin 8
• "Πνεύματα", Ευθυμία Ε. Δεσποτάκη 8
• «Το μονοπάτι για τα βάθη του βορρά», Richard Flanagan 9
• «Confiteor», Jaume Cabré 10
• "Καλοκαίρι", Edith Wharton 8
• "Sapiens", Yuval Noa Harrari   9
• «Ανατολικά της Δύσης», Miroslav Penkov   9
• «Η σκούπα και το σύστημα», David Foster Wallace   9
• "Πες μου μια ιστορία", Jeanette Winterson  8
• «Λάιλα», Marilynne Robinson   6
• "Σε μια γερμανική πανσιόν", Κάθρην Μάνσφηλντ 9
• Παρατηρήσεις ενός κυνηγού σε επικίνδυνο έδαφος", Χρήστος Χ. Θεοφιλάτος 5
• «Το νησί της εφηβείας- ο Αγώνας μου ΙΙΙ», Karl Ove Knausgård 7
• "Το Παγοδρόμιο", Roberto Bolaño 10
• «Ενοικιάζεται το παρόν», Μάρτυ Λάμπρου 8
• «Ο Μαιτρ της Δευτέρας Παρουσίας», Leo Perutz 9
• "Αμνησία", Πίτερ Κάρει 5
• «Αμερική», Franz Kafka 8
• Η μεγάλη πομπή", Αλέξης Πανσέληνος 10
• "Ελενίτ", Βίκυ Τσελεπίδου 9
• "Ο ταξιδιώτης του αιώνα", Andrés Neuman 9
• "Οι Χαρισματικοί", Marcus Sakey 7
• "Κεντρική Ευρώπη", William T. Vollmann 10
• Δώδεκα γραμματόσημα στον τοίχο», Ιορδάνης Κουμασίδης 8
• «Έχων σώας τας φρένας και άλλες τρελές ιστορίες», Αργύρης Χιόνης 8
• «Middlemarch», George Eliot 9
• "Οδηγός συγγραφής", Κυριάκος Αθανασιάδης 8
• "Ο καθηγητής είναι νεκρός", Joost de Vries 6
• "Τα τρία στίγματα του Πάλμερ Έλντριτς", Philip K. Dick 9
• « Ο Κίτρινος Φάκελος», Μ. Καραγάτσης 9
• "Αγάπη σαν ακολασία", Γιώργος Χειμωνάς 9
• "Ο Ζορό δεν έχει δίπλωμα για διαστημόπλοιο", Γιάννης Πανουτσόπουλος 8
• «Ο Τελευταίος Κινέζος Σεφ», Nicole Mones 7
• "Ο Ξένος", Albert Camus 10
• "Η ναυτία", Ζαν Πολ Σαρτρ 7
• Hotel Living”, Ioannis Pappos 8
• "Ο τσάρος της αγάπης και της τέκνο", Anthony Marra 8
• «Ωστικό κύμα», Νίκος Δαββέτας, 9
• "Γραφικός χαρακτήρας", Νίκος Παναγιωτόπουλος 9
• "Γκάμπο", Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες, αναμνήσεις μιας μαγικής ζωής, Oscar Pantoja 9
• «Το νέο όνομα», Elena Ferrante 8
• «Πλατεία Μεσολογγίου», Βαγγέλης Προβιάς, 8
• «Έξοδος», Άρης Σφακιανάκης 8
• "Η σκιά στο σπίτι", Κωνσταντίνος Κέλλης 8
• "Άννα", Niccolò Ammaniti 7
• "Λίγη Ζωή", Hanya Yanagihara 9

Υ.Γ. 42 Καλή μας χρονιά!
Υ.Γ.4-42 Απολογισμός χρονιάς με λογάκια από αύριο.

Υ.Γ.42-42-42 Για αυτούς που θα γκρινιάξουν που ξεπετάω τα βιβλία με έναν βαθμό, θα το ξαναπώ. Πατήστε στο σύνδεσμο και θα δείτε και πολλά λογάκια που έγραψα για τα εν λόγω βιβλία.
Υ.Γ. 42-42-42-42 Η ποίηση αλλά και τα περισσότερα δοκίμια δεν περιλαμβάνονται. 

"Άννα", Niccolò Ammaniti

Δεν είχα διαβάσει ξανά Νικολό Αμανίτι, αν και μία ψυχή με παρενοχλούσε συστηματικά να το κάνω. Κι όταν δεν έφτασαν τα παρακάλια, η Αγγελική έβαλε μπρος τα μεγάλα μέσα: «έγραψε δυστοπία», είπε. «Άσε που είναι και κούκλος». Τι να κάνω, λύγισα. 

Έπιασα την Άννα στα χέρια μου με μεγάλες προσδοκίες. Και δεν με απογοήτευσε. Ούτε με ενθουσίασε βέβαια, ας είμαι ειλικρινής. Είναι μια τίμια δυστοπία, με όλα τα καλά στοιχεία, με προσεγμένα σημεία «δρόμου» αλλά ως εκεί. Δεν ξεφεύγει από την μανιέρα του είδους, δεν δίνει κάτι παραπάνω. Έχει ενδιαφέρον που οι κεντρικοί χαρακτήρες είναι παιδιά κι έφηβοι, αλλά ο συγγραφέας φαίνεται να φοβάται να μπει στα άδυτά τους, μένει στην επιφάνεια και στη σκληρότητα της κατάστασης. 

Ένας περίεργος ιός, «η Κόκκινη» έχει θερίσει όλον τον ενήλικο πληθυσμό της γης. Μένουν μόνον τα παιδιά και οι έφηβοι, που όμως ξέρουν πως μόλις χτυπήσουν οι ορμόνες της ενηλικίωσης θα πεθάνουν κι αυτοί. Η Άννα είναι ένα κορίτσι στο μεταίχμιο της ηλικίας, που φροντίζει τον μικρό αδελφό της Άστορ, με μοναδικό οδηγό το τετράδιο με τις οδηγίες που άφησε η μαμά της πριν πεθάνει. 

Η Άννα είναι ένα κορίτσι που ξέρει πως όσες προσπάθειες να κάνει να επιβιώσει, τελικά θα πεθάνει. Όπως κι όλα τα μεγαλύτερα παιδιά. Ο κόσμος του Αμανίτι έχει ημερομηνία λήξης. Αυτό τον κάνει σπαρακτικό και ταυτόχρονα αφαιρεί κάτι από την γοητεία του. Δεν υπάρχει οδός διαφυγής από την μοίρα, δεν ελπίζεις. Το κορίτσι αυτό ενδιαφέρεται μόνο για την καθημερινή επιβίωση, να βρει καμιά κονσέρβα και καμία μπαταρία, ενώ όταν γνωρίζει ένα αγόρι λίγο μεγαλύτερο, θα το ακολουθήσει, μπας και βρει λύση στην παρηγοριά της πίστης.

Διάβασα το μυθιστόρημα του Αμανίτι σχεδόν σε μία μέρα, η γραφή του είναι στρωτή κι ενδιαφέρουσα. Δεν κατάφερε όμως να με βάλει μέσα στον ζόφο, ούτε στιγμή δεν καρδιοχτύπησα για την ηρωίδα του, ούτε ένιωσα τη μεταφυσική της αγωνία· αγωνία θανάτου για μία έφηβη. Φαντάζομαι πως θα χρειαστεί να διαβάσω και κάποιο άλλο δικό του, για να ξέρω αν μου αρέσει ως συγγραφέας ή όχι. 

                                                                                        Κατερίνα Μαλακατέ

«Άννα», Νικολό Αμανίτι, μετ. Δήμητρα Δότση, εκδ. Μεταίχμιο, 2016, σελ. 341

"Η σκιά στο σπίτι", Κωνσταντίνος Κέλλης

Ας ξεκινήσουμε με μία δήλωση: δεν είμαι, ούτε έχω υπάρξει στα μικράτα μου οπαδός του τρόμου. Ήμουν από τα παιδιά που έκλειναν τα αυτιά τους όταν φτάναμε στο άγριο μέρος των παραμυθιών, που αγωνιούσα να τελειώσει ο μύθος και να πάνε όλα καλά. Το πιο μισητό μου παραμύθι ήταν το κοριτσάκι με τα σπίρτα, το καλύτερο η Χιονάτη- που ήταν χαρούμενη από ξαρχής. Μεγάλη πια κλείνω τα μάτια μου μέχρι και στο GoT, ενίοτε και στο Grey's anatomy.

Άρα τι δουλειά έχει η αλεπού στο παζάρι, τι γυρεύω εγώ να διαβάζω μυθιστορήματα τρόμου; Το αποφάσισα ως άνοιγμα, για την εκπομπή, για τα αναγνωστικά μου γούστα, για τον τρόπο που κάθε είδος λογοτεχνίας έχει να δώσει στον συγγραφέα – και τον αναγνώστη- κάτι νέο και διαφορετικό. Σίγουρα όχι για την χαρά του τρόμου. Και τελικά αποδείχτηκε πως διάλεξα το σωστό βιβλίο για όλα αυτά. 

«Η σκιά στο σπίτι» του Κωνσταντίνου Κέλλη είναι ένα έντιμο βιβλίο. Τι εννοώ με αυτό: είναι ένα μυθιστόρημα που περιέχει το στοιχείο του μεταφυσικού – το στοίχειωμα- αλλά όλα τα υπόλοιπα θέματά του είναι εντελώς ρεαλιστικά, δεν νιώθεις στιγμή πως ο συγγραφέας «κλέβει», χρησιμοποιεί το μεταφυσικό για να ξεφύγει από τις συμπληγάδες της πλοκής. 

Στην Μακεδονία, ένας πατέρας, ο Τάσος αποφασίζει να μετακομίσει μαζί με τα δύο παιδιά του, την δεκαπεντάχρονη Ελπίδα και το πεντάχρονο Δημητράκη σε ένα παλιό αρχοντικό στην περιοχή της Βόλβης. Το σπίτι είναι εκεί που είχε κάνει 15 χρόνια πριν πρόταση γάμου στην γυναίκα του, ένα παλιό πανδοχείο. Και με δεδομένο πως η γυναίκα του έχει μόλις πεθάνει, νιώθει πως το σπίτι τον καλεί· για μια καλύτερη ποιότητα ζωής αλλά και για να τιμήσει τη μνήμη της.

Ο Κέλλης με αφορμή μια ιστορία τρόμου – που ειρήσθω εν παρόδω χειρίζεται εξαιρετικά, ο τρόπος που κορυφώνεται η πλοκή, το πότε μπαίνουν τα φλας μπακ, μοιάζει να είναι ένα αναγνωστικό εργαστήρι δημιουργικής γραφής- γράφει ένα μυθιστόρημα για το πένθος, την απώλεια, τον τρόπο που καθένας από τους πρωταγωνιστές του χειρίζεται το θάνατο. Όχι οποιονδήποτε θάνατο, οι πρωταγωνιστές έχουν χάσει το ταίρι, τη μάνα, την καλύτερή τους φίλη.

Δεν ξέρω αν θα γίνω από εδώ και μπρος οπαδός του τρόμου, φαντάζομαι πως όχι. Όπως δεν έγινα οπαδός του fantasy κι ας έχω διαβάσει τον Άρχοντα τόσες φορές. Όπως δεν γράφω καθαρόαιμη επιστημονική φαντασία κι ας μεγάλωσα με αυτήν. Ένα είναι σίγουρο, από δω κι εμπρός, αναγνωστικά, δεν θα φοβάμαι. 

                                                                         Κατερίνα Μαλακατέ

"Η σκιά στο σπίτι", Κωνσταντίνος Κέλλης, εκδ. Κέδρος, 2016, σελ. 551













Η κουβέντα μας με τον Ντίνο, για τη "Σκιά στο σπίτι" ειδικά αλλά και την λογοτεχνία τρόμου γενικά, εδώ:

Υ.Γ. 42 Εγώ πάντως πεντάχρονο αγοράκι δεν θα το άφηνα μόνο του ούτε στο διπλανό δωμάτιο μόνο, όχι σε ένα ολόκληρο πάτωμα ή ακόμα χειρότερο σε ένα ολόκληρο σπίτι.

«Έξοδος», Άρης Σφακιανάκης

Το τελευταίο βιβλίο του Άρη Σφακιανάκη που είχε πέσει στα χέρια μου, το «Δεν ήξερες… δεν ρώταγες», μου είχε φανεί ένα νεκροζόμπι των 90s. Και εξηγούμαι: η γενιά των συγγραφέων που μεσουράνησαν εκείνη τη δεκαετία πάθαν σε κάποια στιγμή «Κλικ», άρχισαν να γράφουν σαν να απευθύνονται μόνο στους αναγνώστες του συγκεκριμένου περιοδικού και φέραν με κάποιον τρόπο τη λογοτεχνία ένα βήμα πίσω. Από κείνη τη γενιά, λίγοι κατάφεραν να ξεφύγουν και να γράψουν αλλιώς. Νομίζω πως με την «Έξοδο» ο Σφακιανάκης κάνει ένα γερό βήμα προς αυτή την κατεύθυνση.

Αναμφίβολα πρόκειται για συγγραφέα που έχει ικανότητα στην αφήγηση, το κείμενο ρέει, σε τραβάει μαζί του. Τούτη τη φορά όμως γράφει και μια εξαιρετικά έξυπνη ιστορία. Έχει κάτι να πει, δίνει κάποιο βάθος, μιλάει μέσα από μια εντελώς φανταστική πλοκή για τον εαυτό του κι όσα τον αφορούν.

Στην πρωτοπρόσωπη αφήγησή του, ένας συγγραφέας αποφασίζει παρά τις συμβουλές των φίλων του, να ταξιδέψει στο Μεσολόγγι. Όλοι του λένε πως είναι πολύ επικίνδυνο και θα χαθεί, αλλά αυτός τους παρακούει, και πέφτει σε μια σκουληκότρυπα. Βρίσκεται στο Μεσολόγγι λίγες μέρες πριν την Έξοδο και η ιστορία αρχίζει από εκεί. 

Το ψευδοϊστορικό είναι ένα πολύ επικίνδυνο είδος, πόσο μάλλον όταν έχει στοιχεία του φανταστικού. Ο Άρης Σφακιανάκης αποφεύγει όλους τους σκοπέλους, άλλοτε με χιούμορ, και κάποτε με ευρηματικότητα. Δίνει την αίσθηση της Εξόδου, ενώ κάθε στιγμή ξέρεις πως ο ήρωάς του δεν είναι πραγματικά εκεί. Στήνει και δύο-τρεις ερωτικές ιστορίες, μιας και το θέμα πάντα τον απασχολεί. Κυρίως όμως κατορθώνει να αναστήσει κάποιους από τους οπλαρχηγούς του ‘21 χωρίς να τους κάνει καρικατούρες ή καραγκιόζηδες. Κι αυτό είναι σπουδαίο συγγραφικό επίτευγμα. 

Διάβασα με ενδιαφέρον ως το τέλος την «Έξοδο». Νομίζω πως έβγαλε τον συγγραφέα του από το συγγραφικό τέλμα. Θα διάβαζα πια χωρίς δισταγμό το επόμενο βιβλίο του. 

                                                                                              Κατερίνα Μαλακατέ

                                      

«Έξοδος», Άρης Σφακιανάκης, εκδ. Κέδρος, 2016, σελ. 339

Ραδιοφωνικό Διαβάζοντας

Κλήρωση! Και εκπομπή! Στο σημερινό ραδιοφωνικό Διαβάζοντας μαζί μας ο Konstantinos Kellis σε ένα γιορτινό αφιέρωμα στην λογοτεχνία τρόμου.

Κληρώνουμε 3 αντίτυπα από το ολοκαίνουργιο βιβλίο του Κ. Κέλλη "Η σκιά στο σπίτι", ευγενική προσφορά από τις Εκδόσεις Κέδρος - Kedros Publishers. Για να λάβετε μέρος στην κλήρωση πατήστε "Μου αρέσει" και σχολιάστε ή κοινοποιήστε το ποστ στο γκρουπ της εκπομπής ή απλά αφήστε ένα σχόλιο εδώ από κάτω. Η κλήρωση θα γίνει σήμερα κατά τις 7:50 on air. 

Μη μας χάσετε, σήμερα 6-8μ.μ. πάντα στον www.amagi.gr

«Πλατεία Μεσολογγίου», Βαγγέλης Προβιάς,

Τα διηγήματα στην «Πλατεία Μεσολογγίου» είναι βαθιά συναισθηματικά αλλά δεν είναι μελό. Ο συγγραφέας τους έχει την ικανότητα να σκύβει πάνω από τις ανθρώπινες στιγμές, να πιάνει εκείνες τις λεπτομέρειες που δίνουν χάρη ή απόγνωση στη ζωή μας. Οι ήρωες του είναι καθημερινοί, ανθρώπινοι και τσακισμένοι. Είναι άντρες και γυναίκες που ανακαλύπτουν πως άλλος καθορίζει το πώς ζουν. Το φόντο είναι η Αθήνα- η πλατεία Μεσολογγίου- και η κρίση. Δεν θα μπορούσε να είναι αλλιώς. 

Ο Βαγγέλης Προβιάς ανήκει σε κείνους τους λογοτέχνες που ποντάρουν στο συναίσθημα, χωρίς να χάνουν σε βάθος. Δεν είναι η εξαιρετική έμπνευση αυτό που ξεχωρίζει στη συλλογή, μάλλον το αντίθετο, είναι η καθημερινότητα, η μιζέρια και οι λάμψεις της. Όμως όταν τέτοια διηγήματα προέρχονται από ανθρώπους με ενσυναίσθηση και αναγνωστική παιδεία, τότε ξεχνάς το κοινότοπο του θέματος και βυθίζεσαι στο κείμενο. 

Αγαπημένο μου το πρώτο διήγημα, που έχει και μια ενδιαφέρουσα συγγραφική δομή, πρόκειται για μικροδιηγήματα, στα όρια του flash story, που ενώνονται σπονδυλωτά για να δημιουργήσουν το «Πλατεία Μεσολογγίου». Στο διήγημα «Σάπιοι άνθρωποι» φαίνεται με ένταση και η υπόγεια ειρωνεία του συγγραφέα, το χιούμορ του. Ενώ το πένθος και ο θάνατος τον απασχολούν στη «Θάλεια και τον Λουκά» αλλά και στο «Φορτίο». 

Οι ήρωες του είναι άστεγοι, μετανάστες, κατατρεγμένοι. Ο Προβιάς είναι ένας 40χρονος ομοφυλόφιλος άντρας, και για αυτό σε κάποια διηγήματα εστιάζει σε ιστορίες ομοφυλόφιλων. Αυτό γίνεται τελείως φυσικά, γιατί είναι ένα θέμα που τον απασχολεί κι είναι κοντά του. Δεν γίνεται βεβιασμένα, δεν προσφέρεται για προπαγάνδα, όμως κατορθώνει να περάσει μια αίσθηση που όλο και περισσότερο την έχουμε για το θέμα: δεν χρειάζεται τρελός ντόρος, μεγάλα άουτινγκς, μόνον η αποδοχή, η συνειδητοποίηση πως πρόκειται για ανθρώπους κοντινούς μας, για τον φίλο, την κολλητή μας, τον αδελφό ή την κόρη μας. 

Η πλατεία Μεσολογγίου δεν έχει τίποτα το ιδιαίτερο. Είναι η πλατεία δίπλα στο σπίτι μας, άχρωμη κάπως και τώρα πια παρατημένη. Αυτό δίνει το χρώμα στο βιβλίο, η οικειότητα των καταστάσεων. Και η αφηγηματική φωνή. Ο Προβιάς αυτό κατέκτησε από το προηγούμενο βιβλίο ως εδώ, ύφος. Τα διηγήματα ξέρεις πως τα έγραψε ο ίδιος άνθρωπος, με γλώσσα απλή και κατανοητή, όχι πάντοτε τελείως λιτή, πάντως δική του. Κι αυτό είναι που θα με κάνει να διαβάσω και το επόμενό του.

                                                                    Κατερίνα Μαλακατέ 

«Πλατεία Μεσολογγίου», Βαγγέλης Προβιάς, εκδ. Ολκός, 2016, σελ. 188 

Ακούστε τη συνέντευξη του Βαγγέλη Προβιά στο ραδιοφωνικό Διαβάζοντας στον www.amagi.gr εδώ: 

«Το νέο όνομα», Elena Ferrante

Ξεκίνησα να διαβάζω το δεύτερο βιβλίο της Τετραλογίας της Νάπολης της Φερράντε με ένα αίσθημα αμηχανίας. Για κάποιες σελίδες δυσκολεύτηκα να μπω στην ιστορία, οι ατελείωτες λεπτομέρειες για τη ζωή της Λίλα και της Έλενα με βγάλαν εκτός ρυθμού. Ένιωσα σαν παιδάκι που κρυφοκοιτάει από την κλειδαρότρυπα τους διπλανούς, αλλά στην ουσία δεν τους ξέρει. Ήθελα να πετάξω το βιβλίο, όπως η Έλενα πετάει τα τετράδια με το ημερολόγιο της Λίλα στο ποτάμι.

Κι έπειτα, καθώς οι λεπτομέρειες συνέχιζαν, αποκαλύφτηκε ξανά αυτό που κάνει το γράψιμο της Φερράντε μοναδικό: οι λέξεις πίσω από τις λέξεις, οι ιστορίες πίσω από τις ιστορίες· με λίγα λόγια η αλήθεια. Μετά την σελίδα 50 η συγγραφέας με είχε κερδίσει ξανά, με τύλιξε στο μικρό της δαχτυλάκι. Διάβασα σχεδόν απνευστί το υπόλοιπο, κι ας είδα για πρώτη φορά, για λίγο, αυτό που επιφανειακά κάνει πολλούς αναγνώστες να απορρίπτουν την Φερράντε. Μένουν στην επιφάνεια, στην απλή γλώσσα, στην κοινότοπη ιστορία. 

Η ιστορία της Λίλα και της Έλενα, δυο κοριτσιών που ορίζουν τη γυναικεία φιλία, αλλά που στιγμές στιγμές μοιάζουν να είναι οι διαφορετικές όψεις του ίδιου νομίσματος, η μία το alter ego της άλλης, διαδραματίζεται στη Νάπολη. Και η Νάπολη είναι η έτερη πρωταγωνίστρια. Ο Ιταλικός νότος για την ακρίβεια, η φτώχια, οι αντιθέσεις του. Στο μυαλό σου στήνεται ένα σκηνικό που μοιάζει τόσο πολύ με τις Ιταλικές ταινίες του ‘50 που δεν μπορείς να το αγνοήσεις. 

Όμως αυτό που ξεχωρίζει τη γραφή της Φερράντε είναι η βία. Η βία των σχέσεων, η βία των απαιτήσεων, η βία της φτώχειας, η βία του πλούτου. Είναι κι η ικανότητά της να εκφράσει τις γυναίκες, να πει όλα όσα δεν τολμάνε, και μέσα από τις γραμμές, να στήσει ένα διαφορετικό πορτρέτο από το ιδανικό που έχουμε στο μυαλό μας.

Συνεχίζω να πιστεύω πως η Φερράντε των Ημερών εγκατάλειψης είναι πιο καίρια από την Φερράντε της Τετραλογίας. Εδώ, για την ώρα η ιστορία κάποιες στιγμές πλατειάζει, χάνει το ρυθμό της. Βέβαια όταν γράφει κανείς τόσες λέξεις, μοιάζει αναπόφευκτο. Ένα είναι σίγουρο, η συγγραφέας-μεταφράστρια* είναι εξαιρετικά ικανή να σε κάνει στο τέλος να λυσσάς για να διαβάσεις το επόμενο. 

                                                                                    Κατερίνα Μαλακατέ

«Το νέο όνομα», Έλενα Φερράντε, μετ. Δήμητρα Δότση, εκδ. Πατάκης, 2016, σελ. 581

"Γκάμπο", Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες, αναμνήσεις μιας μαγικής ζωής, Oscar Pantoja

Μεγάλη οπαδός των graphic novels δεν είμαι, κι ας διάβαζα κόμιξ με το κιλό όταν ήμουνα μικρή. Κάποια όμως αξίζουν πραγματικά τον κόπο τους. Διάβασα το Γκάμπο, γιατί το χρειαζόμουν για τη ραδιοφωνική εκπομπή αφιέρωμα στον Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες. Κι εγώ, που δεν διαβάζω graphic novels και δεν είμαι φαν των βιογραφιών, μαγεύτηκα. Γιατί αυτό το βιβλίο δεν είναι απλά μια βιογραφία του σπουδαιότερου εκπρόσωπου του μαγικού ρεαλισμού, είναι ένα βιβλίο που μιλάει για ένα βιβλίο και μέσα από αυτό για τη ζωή του δημιουργού του. Και εξηγούμαι. Το Γκαμπο δεν εξιστορεί την ζωή του Μάρκες γραμμικά, πιάνεται από το σπουδαιότερο βιβλίο του, «Τα εκατό χρόνια μοναξιά» και συνθέτει ένα αφήγημα εξαιρετικά ενδιαφέρον, που ο σκελετός του μοιάζει πολύ με μυθιστόρημα. Έμαθα μέσα από αυτό όλη την ζωή του Μάρκες, θυμήθηκα ξανά το βιβλίο, ένιωσα όσο δίπλα του όσο ποτέ. Κι αυτό είναι μεγάλη κουβέντα, γιατί έχω εμμονή μαζί του κι ήξερα ήδη αρκετά. 

Από τις πιο συγκινητικές στιγμές είναι η επίσκεψη στην Αρακατάκα που του έδωσε την ιδέα για το μυθικό Μακόντο, η ανάγνωση της Μεταμόρφωσης του Κάφκα, που τον έκανε να πιστέψει πως κι αυτός θέλει να γράψει έτσι, η αποστολή του χειρόγραφου μισού μισού γιατί δεν είχαν τα λεφτά να το στείλουν ολόκληρο στον Αργεντινό εκδότη, και το γνωστό πια λάθος- στείλαν πρώτα το δεύτερο μισό. 

Σημαντικές φιγούρες ο –ηττημένος στον εμφύλιο- συνταγματάρχης παππούς του, η γιαγιά του με τις ιστορίες, τις μυρωδιές από τα φαγητά, η γυναίκα του που τον στήριξε όσο κανένας άλλος, ο Άλβαρο Μούτις που τους φιλοξένησε για χρόνια. Και στιγμές. Η γέννηση, ο πάγος, ένα ταξίδι με το αυτοκίνητο, το Νόμπελ. 

Ο Μάρκες ήταν σπουδαία προσωπικότητα, έζησε εξαιρετικά ταραγμένη ζωή σε πολλές χώρες, πείνασε για να γράψει, εκδιώχτηκε. Του αξίζουν όλες οι τιμές και τα αφιερώματα, του αξίζει κι αυτό το graphic novel με τις λιτές γραμμές και τη φοβερή αφήγηση, που αν ψήσει έστω κι έναν ακόμα νεαρό αναγνώστη να διαβάσει κάποιο βιβλίο του, θα είναι μεγάλο κέρδος. 

                                                                                             Κατερίνα Μαλακατέ

"Γκάμπο", Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες, αναμνήσεις μιας μαγικής ζωής, Oscar Pantoja εικονογράφηση: Felipe Camargo Rojas, Tatiana Córdoba, μετ. Κλαίτη Σωτηριάδου, εκδ. Ίκαρος, 2016, σελ.180.

Ακούστε την εκπομπή μας με την Κλαίτη Σωτηριάδου, ένα αφιέρωμα στον Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες εδώ: 

Παρουσίαση στο "Αίτιον" για το "Το Σχέδιο"

Την Τετάρτη 7 Δεκεμβρίου 2016 στις 7μ.μ. παρουσιάζουμε "Το Σχέδιο" στον Πολυχώρο "Αίτιον   [Τζιραίων 8-10, κοντά στον σταθμό Ακρόπολη του Μετρό] μαζί με τον κριτικό λογοτεχνίας Αριστοτέλη Σαΐνη και τον συγγραφέα Γιώργο Λαμπράκο. Αποσπάσματα θα διαβάσει ο θεατρικός συγγραφέας Γιώργος Ριζόπουλος. 

Είναι η πρώτη παρουσίαση για "Το Σχέδιο" και πολύ θα χαιρόμουν αν μπορούσατε να έρθετε. 

https://www.facebook.com/events/1188991311155986/

photo credits: Κωνσταντίνα Μακριδάκη 

Συνέντευξη στην Αθηνά Ρώσσογλου για το Greeknewsagenda:

The Plan is a classic “what if” book. What if there was a referendum in 2011, Greece chose to leave the European Union, and a fascist regime took over. The situation is bleak, but what matters most is how different people react in such horrible circumstances. It’s the frustration and sorrow of seeing your life being destroyed by the political choices of others.

It is a violent book, but it contains no acts of violence. You could read it as a page-turning political thriller. But if you go deeper, other themes emerge: family bonds, the way writers and artists can make a difference. And of course books. I am an avid reader; the “books of others” creep up in my books, and make them better.

Διαβάστε περισσότερα εδώ: http://www.greeknewsagenda.gr/index.php/interviews/reading-greece/6226-reading-greece-katerina-malakate-on-writing,-book-blogging-and-embarking-on-bookstore-adventures

photo credits: http://voltitses.blogspot.gr/

Γράφει η Αγγελική Μποζίκη στο Όγδοο:

Όταν διάβασα για πρώτη φορά το χειρόγραφο ενθουσιάστηκα. Χτες τέλειωσα τη δεύτερη ανάγνωση, που ήρθε να επιβεβαιώσει την αίσθηση της πρώτης. Η Κατερίνα Μαλακατέ περιγράφει μια δυστοπική κοινωνία που φαντάζει τόσο μακριά, αλλά και τόσο κοντά.

Διαβάστε περισσότερα εδώ: http://www.ogdoo.gr/politismos/vivlio/katerina-malakate-to-sxedio

photo credits: Ρουμπάκης Γιάννης

Γράφει η Γεωργία Ζαρκαδάκη στο spoileralert: 

Το προτείνω ανεπιφύλακτα, σε μια Ελλάδα του αστυνομικού και του ρομαντικού βιβλίου αξιζεί να δώσουμε ευκαιρία και σε ένα πολύ ιδιαίτερο είδος λογοτεχνίας.

Διαβάστε περισσότερα εδώ: http://spoileralert.gr/to-sxedio-tis-katerinas-malakate-review/

Γράφει ο Librofilo: 

Με γερή αναγνωστική παιδεία η Κ.Μαλακατέ, και με φανερή επιρροή από (αγαπημένους της) συγγραφείς που έχουν γράψει αριστουργήματα πάνω στο είδος της δυστοπίας και της επιστημονικής φαντασίας (όπως ο Κόρμακ ΜακΚάρθυ και ο αριστουργηματικός «Δρόμος» ή ο Φίλιπ Κ.Ντικ με το εξαίσιο «Ο άνθρωπος στο ψηλό κάστρο»,και το "Όρυξ και Κρέικ" της Άτγουντ), δείχνει να κερδίζει το στοίχημα σε ένα δύσκολο και πολύ απαιτητικό λογοτεχνικό είδος, αποφεύγοντας τις παγίδες και τις ευκολίες με ένα πολύ καλά δουλεμένο μυθιστόρημα που είμαι σίγουρος ότι αποτελεί την αρχή για κάτι πολύ καλό που έρχεται στη συνέχεια. []

Διαβάστε περισσότερα εδώ: http://librofilo.blogspot.gr/2016/11/blog-post.html

Γράφει η Κατερίνα Τσαγκαράκη στο blog Αναγνώσεις βιβλίων:

Ο ρυθμός που δίνουν οι μικρές, αλλά πυκνού νοήματος, προτάσεις είναι ιδανικός για ένα σύγχρονο μυθιστόρημα. Η τελική ανατροπή δικαιώνει τις προσδοκίες για ένα ευφυή συνδυασμό ψυχολογικού και πολιτικού θρίλερ. Και βέβαια το τελικό ερώτημα του βιβλίου είναι απολύτως καίριο.

Διαβάστε περισσότερα εδώ: https://anagnoseisvivlion.wordpress.com/2016/11/23/20-%CE%B1%CF%80%CF%8C-%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CE%AC%CE%BB%CE%BB%CE%B7-%CF%80%CE%BB%CE%B5%CF%85%CF%81%CE%AC/

photo credits:Παναγιώτης Χατζηγιαννάκης

Και ο Γιάννης Καφάτος στο viewtag: 

«Το σχέδιο» είναι ένα πολύ σκληρό βιβλίο γραμμένο από μια ευαίσθητη συγγραφέα.[]

[]Το Σχέδιο» διαβάζεται με μια ανάσα, που άλλοτε είναι ράθυμη, παραδομένη, άλλοτε ασθμαίνουσα-λαχανιασμένη-κυνηγημένη, κι άλλοτε ρόγχος. Όπως ακριβώς κινούνται οι ήρωές της Κατερίνας Μαλακατέ. [] 

Διαβάστε περισσότερα εδώ: http://www.viewtag.gr/katerina-malakate-ti-logotechnia-ti-skotonoun-ta-dithen/

Η Μαρία Λιάκου στο Fractal: 

Το βιβλίο ανήκει στο είδος της μυθοπλασίας με εξαιρετική λογοτεχνική γλώσσα που χαρίζει στον αναγνώστη αισθητική απόλαυση. Η συγγραφέας Κατερίνα Μαλακατέ στήνει με τέχνη την φαντασιακή πραγματικότητα των ηρώων της, δημιουργώντας μια πρωτότυπη πλοκή που καλεί τους ήρωες να επιβιώσουν σε ένα πολύ δύσκολο περιβάλλον αρχικά και μετέπειτα καλούνται να δράσουν οι ίδιοι.

Διαβάστε περισσότερα εδώ: http://fractalart.gr/to-sxedio/

photo credits: Ροδή Ιωαννίδου-Κανέτη

Εδώ και λίγα λόγια που μου ζήτησε να γράψω ο Μισέλ Φάις στην Εφημερίδα των Συντακτών λίγο πριν βγει το μυθιστόρημα: http://www.efsyn.gr/arthro/aroma-toy-deyteroy-vivlioy

photo credits:Λιάνα Χατζή

Τα βιβλία θα αλλάξουν τον κόσμο. Για την ακρίβεια ήταν σίγουρος πως μόνο τα βιβλία μπορούσαν να σώσουν τον κόσμο. Όποιος δεν το πίστευε δεν καταλάβαινε δυο βασικά πράγματα: πως κινητήριος δύναμη της ιστορίας είναι η σκέψη κι όχι η φωτιά και πως για να αρχίσει η επανάσταση χρεία έχει το ιδεολογικό υπόβαθρο και τους πεινασμένους για αλλαγή∙ οι απλοί πεινασμένοι μπορούν να πάνε στον διάβολο. «Στον διάολο», ψιθύρισε αφού βεβαιώθηκε πως δεν τον άκουγε κανείς από τους άλλους θαμώνες.

Δεν περίμενε άλλο, τα πράγματά του ήδη τα είχε πάρει η μεταφορική. Σηκώθηκε. Τον τελευταίο καφέ θα τον έπινε στο αεροδρόμιο.

Από την προδημοσίευση στο Fractal: http://fractalart.gr/to-schedio-prodimosiefsi/

photo credits: Πασχαλίνα Μπεκιαρούδη

«Χωρίς διαβατήριο, θα ήταν πιο σωστός τίτλος. Χωρίς χαρτιά και όνομα. Χωρίς υπόσταση. Κανένας δεν είναι άπατρις. Κανένας. Ούτε καν αυτός δεν ήταν, όσο κι αν ήθελε να το πιστεύει για τον εαυτό του. Σε κυνηγάει η πατρίδα, σε κυνηγάει κι η φάτσα σου δίπλα στα οπωροκηπευτικά».

Ο Χάρης, μεσήλικας συγγραφέας, καταφέρνει να αποδράσει στο Παρίσι λίγο πριν από την Κρίση. Πίσω του, η Ελλάδα παραδίδεται στις φλόγες του φασισμού. Μετά το Όχι στο δημοψήφισμα του 2011, το πραξικόπημα των Πέντε Ημερών και την ανάληψη της εξουσίας από τον Ένα, η Αθήνα μοιάζει με ζούγκλα, ενώ η ύπαιθρος δεν έχει τρεχούμενο νερό, ρεύμα, φαγητό. Η κόρη του Χάρη φτάνει μισοπεθαμένη στο σπίτι του παππού της, σ’ ένα ορεινό χωριό. Όταν θα αναγκαστούν να εγκαταλείψουν το σπίτι τους και να βγουν στο δρόμο, είναι η στιγμή που θα τεθεί σε εφαρμογή το Σχέδιο. Για να ανατραπούν όλα.

Ένα μυθιστόρημα που διερευνά τις ανθρώπινες σχέσεις μέσα σε ένα περιβάλλον απομόνωσης και κλειστοφοβίας, που προσεγγίζει τα πρόσωπα της αφήγησης με ακρίβεια χειρουργού, που θέτει, τέλος, τους πολίτες προ των ευθυνών τους απέναντι στον τρόμο του ολοκληρωτισμού.

Εν ολίγοις, ένα μοναδικό ψυχολογικό και πολιτικό θρίλερ .

Η Κατερίνα Μαλακατέ γεννήθηκε το 1978 στην Αθήνα. Σπούδασε Φαρμακευτική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Από το 2009 διατηρεί το βιβλιοφιλικό ιστολόγιο Διαβάζοντας (www.diavazontas.blogspot.gr), ενώ είναι συνιδιοκτήτρια του βιβλιοπωλείου-καφέ Booktalks. Διηγήματά της έχουν συμπεριληφθεί σε τέσσερα συλλογικά έργα. Το Σχέδιο είναι το δεύτερο βιβλίο της. 

πηγή: http://www.culturenow.gr/52607/to-sxedio-katerina-malakate

Σε αυτό το επεισόδιο Ex libris ο Μιχάλης Κοτσαρίνης μιλά και για "Το σχέδιο":

Εδώ θα βρείτε όλες τις κριτικές για το βιβλίο στο Goodreads:
https://www.goodreads.com/book/show/32734589

"Γραφικός χαρακτήρας", Νίκος Παναγιωτόπουλος

Τον Νίκο Παναγιωτόπουλο τον ήξερα από Το γονίδιο της αμφιβολίας και τα Τα παιδιά του Κάιν, μεγάλα μυθιστορήματα με έντονη πλοκή και φαντασία. Όταν είδα τον Γραφικό χαρακτήρα, μια μικρή συλλογή διηγημάτων, ξαφνιάστηκα. Ακόμα περισσότερο, μόλις συνειδητοποίησα πως πρόκειται για πολύ μικρά διηγήματα (στα όρια του flash fiction) και μάλιστα αυτοβιογραφικά.

Οι όποιες αμφιβολίες μου εξανεμίστηκαν ήδη από την πρώτη σελίδα. Ο Νίκος Παναγιωτόπουλος έγραψε αυτές τις ιστορίες γιατί είχε κάτι να πει· στον εαυτό του και σε όλους εμάς. Τις έγραψε απλά και κατανοητά, χωρίς να εκβιάσει το συναίσθημα, χωρίς να γίνει μελό. Σε δύο από αυτές, τα κατάφερε να με κάνει να κλείσω το βιβλίο και να κλάψω. 

Οι 67 ιστορίες που περιλαμβάνονται στο βιβλίο θα μπορούσαν να αποτελούν μέρος ενός σπονδυλωτού μυθιστορήματος. Πρωταγωνιστές ο συγγραφέας, ο πατέρας, η μητέρα, ο αδελφός του, κάποιες θείες, θείοι, ξαδέλφια. Μια μονάχα είναι επινοημένη, μας λέει ο συγγραφέας στο σημείωμα στο τέλος, και μας κλείνει το μάτι. Μπορεί και καμία. Μπορεί και όλες. Τι σημασία έχει για μας. 

Σημασία έχει πως πρόκειται για κείμενα εξαιρετικά πυκνά, με εκρήξεις συναισθηματικές, που σε κάνουν να ταυτιστείς, να γελάσεις και να πικραθείς, να νιώσεις. Η δύσκολη σχέση του αφηγητή με τον πατέρα του, μια σχέση για την οποία ως τώρα σπάνια μιλούσαν οι άντρες συγγραφείς, περιγράφεται με όλες της τις προεκτάσεις. Με αποκορύφωμα εκείνη τη σπασμένη κιθάρα όταν ο πατέρας καταλαβαίνει πως ο πρωτότοκος γιος του δεν θα εκπληρώσει τα δικά του όνειρα. Πως αυτός στον οποίο έχει φορτώσει όλες τις προσδοκίες και την αγάπη του, είναι ανεξάρτητος πια από κείνον και θα γίνει κάτι άλλο, που θα το επιλέξει ο ίδιος. Ο νεαρός Παναγιωτόπουλος είχε το θράσος εξάλλου ήδη από τα δεκαοκτώ να λέει πως θα γίνει συγγραφέας. 

Οι αυτοβιογραφικές ιστορίες βάζουν πάντα ένα στοίχημα με τον εαυτό τους. Ή μάλλον δύο. Το πρώτο αφορά τη μνήμη, την πραγματικότητα που αλλάζει και γίνεται ρευστή όσο τη διηγείσαι. Αναγκαστικά τα γεγονότα κανείς τα γράφει όπως τα θυμάται εκείνος, με όλο το γρέζι των αναμνήσεων και τη θολούρα, που βάζει στρώματα πάνω σε άλλα στρώματα μνήμεων και πολλές φορές χαρίζει σε μια επινοημένη σκηνή την αληθοφάνεια που επιτρέπει η απόσταση και ο χρόνος που πέρασε.

Το δεύτερο στοίχημα, είναι οι ίδιες οι ιστορίες, αν και τα πόσον αφορούν τα αυτοβιογραφικά σου κείμενα κι άλλους εκτός από σένα, αν θα μπορέσει να ταυτιστεί όχι μόνον ο αναγνώστης που έζησε στα ίδια μέρη και είναι της ίδιας ηλικιακής γενιάς, αλλά κάθε αναγνώστης. Και σε αυτό τα καταφέρνει καλά, εγώ που δεν ανήκω στη γενιά του, δεν είμαι άντρας, και δεν είχα παρόμοια παιδικά βιώματα, ένιωσα πολλές φορές σαν να μιλούσε για μένα

Στη  συγκεκριμένη συλλογή ο Παναγιωτόπουλος είχε να αντιμετωπίσει κι ένα ακόμα θέμα, που αφορούσε τη γραφή του: δεν είχε γράψει ποτέ άλλοτε τόσο μικρά κείμενα, ούτε καν στην αρχή της καριέρας του. Πιστεύω πως τελικά κέρδισε και τα τρία στοιχήματα. Κι ένα τέταρτο, απέδειξε πως ένα τέτοιο εγχείρημα, όταν είναι καλογραμμένο, μπορεί να πουλήσει.



                                                                                                 Κατερίνα Μαλακατέ

"Γραφικός χαρακτήρας", Νίκος Παναγιωτόπουλος, εκδ. Μεταίχμιο, 2016, σελ. 176

Ραδιοφωνικό Διαβάζοντας

Κλήρωση! Και εκπομπή! Μαζί μας στο ραδιοφωνικό Διαβάζοντας ο αγαπημένος μου Vangelis Provias και η "Πλατεία Μεσολογγίου".

Κληρώνουμε 3 αντίτυπα "Πλατεία Μεσολογγίου" του Β. Προβιά, ευγενική προσφορά από τις Εκδόσεις Ολκός / Olkos Publishers. Για να λάβετε μέρος στην κλήρωση πατήστε "Μου αρέσει" και κοινοποιήστε ή/και σχολιάστε στο ποστ στο φβ ή απλά σχολιάστε εδώ από κάτω. Η κλήρωση λαμβάνει χώρα κατά τις 7:50μ.μ. on air.

Μη μας χάσετε, Κυριακή 4/12/2016 6-8μ.μ., πάντα στον www.amagi.gr

Όλες τις προηγούμενες εκπομπές μας τις ακούτε εδώ: 

https://www.mixcloud.com/katerinamalakate/

 και εδώ: 

http://diavazontas.blogspot.gr/p/blog-page_24.html

«Ωστικό κύμα», Νίκος Δαββέτας,

Πόσα θέματα μπορεί να διαπραγματευτεί ένας συγγραφέας σε ένα πολύ μικρό μυθιστόρημα, στα όρια της νουβέλας, όπως τo Ωστικό κύμα; Φαντάζομαι πολλά. Όμως ο Νίκος Δαββέτας είναι ένας ώριμος λογοτέχνης και δεν πέφτει στην παγίδα της πολυδιάσπασης. Το Ωστικό κύμα είναι ίσως από τα πιο άρτια κείμενά του, τα πιο μεστά. Το θέμα του το ολοκληρώνει, το χειρίζεται αριστοτεχνικά, εμβαθύνει. 

Μια γυναίκα, πρόσφατα χωρισμένη από τον επιχειρηματία- πρώην πολίστα- άντρα της, και άρτι απολυμένη από τη δουλειά, βλέπει στην τηλεόραση πως έγινε μια έκρηξη σε έναν σταθμό μετρό στο Λονδίνο. Ανάμεσα στους νεκρούς, είναι κι ο εικοσάχρονος γιος της.

Ορίστε, λοιπόν, το βρετανικό πτυχίο: ένα ορθογώνιο μεταλλικό κουτί με την έντυπη παράκληση: «Να μην ανοιχτεί».

«Τα υπολείμματα σοκάρουν» της είπε στο τηλέφωνο η Βρετανίδα αστυνομικός, ή μάλλον η ψυχολόγος της αστυνομίας με ειδίκευση στην περίθαλψη ατόμων που είχαν χάσει προσφιλή τους πρόσωπα από τρομοκρατικές ενέργειες.

Η διαχείριση του πένθους της Δέσποινας, ο τρόπος που θυμάται τον γιο αλλά και τον εαυτό της, συνιστούν την ιστορία στο υπόλοιπο βιβλίο. Ο Δαββέτας καταφέρνει να συνδέσει το πολιτικό γεγονός της έκρηξης μιας βόμβας με αυτό του πένθους μιας μάνας, και να δώσει ένα αναπάντεχο τέλος. Εκείνο που φαίνεται να τον νοιάζει περισσότερο πάντως είναι η ίδια η ζωή της μάνας· μια ζωή κοινότοπα σπαταλημένη, όπως των περισσότερων από μας. Η Δέσποινα είναι μια γυναίκα που χρειάζεται να ταρακουνηθεί με αυτόν τον φρικτό τρόπο για να μπορέσει να απελευθερωθεί και να ακολουθήσει την καρδιά της. Και να ξανασκλαβωθεί. 

Πολύ προσωπικό. Έτσι θα χαρακτήριζα αυτό το μυθιστόρημα. Οι περισσότεροι θα μιλήσουν ίσως για ένα πολιτικό βιβλίο. Εγώ νιώθω πως μιλάει για τη θλίψη, για τη ζωή που συμβαίνει ερήμην μας, για τις σχέσεις που καταρρέουν δίχως να το καταλάβουμε. Η Δέσποινα συνειδητοποιεί μετά το θάνατο του γιου της πως ίσως και να μην τον ήξερε ποτέ. 

Κουλουριασμένη σε στάση εμβρυική- τη στάση που παίρνει κανείς όταν παρηγοριά δεν έχει από πουθενά και λαχταρά να επιστρέψει στη μήτρα της μάνα του- ίσα που ανέπνεε, χωρίς ήχο, χωρίς μιλιά, γιατί καμία λέξη δεν έβγαινε πια πια από το στήθος της, είχαν όλες πεθάνει μαζί του, είχαν διαμελιστεί από την έκρηξη. Όμως επειδή γέννησε μια φορά και ήξερε πόσο αξίζει μια ζωή, η αληθινή ζωή, γυμνή, απροστάτευτη, εκτεθειμένη στο φως του θανάτου, γι’ αυτό έπρεπε να βρει και τη λέξη, την πρώτη λέξη που θα την κρατούσε στα χέρια της, όπως ο αναρριχιτής το σκοινί, και θα επέτρεφε ανάμεσά μας με μια γεύση τριμμένης πέτρας στο στόμα. 

Διάβασα το Ωστικό κύμα μέσα σε ένα απόγευμα, δεν χρειάστηκε παραπάνω, αλλά η ιστορία της Δέσποινας δουλεύει ακόμα στο μυαλό μου. Θα μπορούσε να είναι η ιστορία κάθε μάνας, κάθε ανθρώπου. Ο Νίκος Δαββέτας έγραψε ένα μικρό βιβλίο, αλλά πολλές φορές δεν χρειάζονται πολλές λέξεις για μια συγκλονιστική αφήγηση. 

                                                                       Κατερίνα Μαλακατέ

«Ωστικό κύμα», Νίκος Δαββέτας, εκδ. Πατάκη, 2016, σελ. 157