4/7/21

"Η θάλασσα δεν είναι μπλε", Πέλα Σουλτάτου






Η θάλασσα δεν είναι μπλε είναι το πρώτο βιβλίο της Πέλας Σουλτάτου που διάβασα εγώ, αλλά το τέταρτο δικό της. Περίεργο, μιας και η Πέλα είναι γνωστή μπλόγκερ, είναι στην ηλικία μου, και πάντα με κάποιον περίεργο τρόπο ένιωθα πως είμαστε κοντά, έστω και διαδικτυακά. Ίσως να έφταιξε αυτή η οικειότητα, δημιουργεί ένα βάρος, αν δεν σου αρέσει το βιβλίο του ανθρώπου που τον νιώθεις κοντινό, η ευθύνη θα είναι μεγαλύτερη. Τελικά, όλα αυτά ήταν οι δικές μου ανασφάλειες, το βιβλίο της μου άρεσε, για να ακριβολογώ, το ευχαριστήθηκα.

Τα περισσότερα διηγήματα της συλλογής είναι πρωτοπρόσωπα, κι ο αναγνώστης έχει συνεχώς την αίσθηση πως είναι αυτοβιογραφικά, πως η συγγραφέας βυθίζεται στις μνήμες από τα παιδικά και τα εφηβικά της χρόνια για να πει πράγματα για το παρόν και να δει μακρινά στο μέλλον της. Η μνήμη και η νοσταλγία παίζουν ένα παιχνίδι επικίνδυνης ισορροπίας, κάποιες ιστορίες είναι σαν να διηγείται μια φίλη τη ζωή της, μετά ο τόνος αλλάζει, και θυμάσαι πάλι πως πρόκειται για μυθοπλασία. Τα κείμενα είναι ως επί το πλείστον μικρά, κάποια οριακά μιας σελίδας, κάποια λίγο μεγαλύτερα.


Ξεχωρίζουν το «Ο Στελής δεν παίζει με αμαξάκια», ένα πικρό διήγημα για το πώς είναι να είσαι ομοφυλόφιλος στην Κρήτη, το πολύ σφικτό, σχεδόν σαν ποίημα «Του Αγίου σώματος» αλλά και το έντονα αυτοβιογραφικό «Η μεγάλη μαμά και ο μικρός θεός»· που είμαι πεπεισμένη πως είναι αληθινό. Τα θέματα της Σουλτάτου είναι ο έρωτας, ο θάνατος κι η ζωή, οι σχέσεις των ανθρώπων, η παιδική μας ηλικία. Τόπος, ο δικός της, η Κρήτη, σε μερικά διηγήματα δεσπόζει τόσο (μαζί με την ντοπιολαλιά) που έχεις την αίσθηση πως ο τόπος πρωταγωνιστεί περισσότερο από όποιον άλλον χαρακτήρα. Αλλά μετά συνειδητοποιείς πως πρωταγωνίστρια είναι η γυναίκα, τα πρώτα ερωτικά σκιρτήματα, το πρώτο φιλί, ο πρώτος έρωτας, η πρώτη περίοδος, πώς είναι να είσαι θηλυκό σε μια κοινωνία που είναι ακόμα φαλλοκρατική αλλά διατείνεται πως δεν είναι. Πρόκειται για διηγήματα ενηλίκιωσης και ωρίμανσης.

Όλα αυτά συνθέτουν ένα σύμπαν πολύ ενδιαφέρον, κάποιες στιγμές παιδικό και ονειρικό, άλλες πολύ ενήλικο και σοβαρό. Από τη μνήμη αναδύεται αναπότρεπτα και το τραύμα, αυτό είναι πολύ δύσκολο να το αποφύγεις. Στην πράξη μάλλον στη μυθοπλασία είναι το ζητούμενο. H θάλασσα δεν είναι μπλε μοιάζει ένα απλό βιβλίο που εστιάζει στο βιώμα, μα δεν μένει σε αυτό, προχωρά βαθύτερα. Κι αυτή η μετουσίωση είναι τελικά η μαγεία της λογοτεχνίας.



                                 Κατερίνα Μαλακατέ


Η θάλασσα δεν είναι μπλε και άλλες αποκαλύψεις
, Πέλα Σουλτάτου, εκδ. Καστανιώτη, 2021, σ.193


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου