Βιβλιοπροτάσεις: "Περί Τυφλότητας"

Μια ενότητα που λείπει σε αυτό το ιστολόγιο είναι αυτή των προτάσεων. Νομίζω πως πια δεν αρκεί η κριτική του εκάστοτε βιβλίου που διαβάζω, μέσα μου θέλω να κατασταλάξουν κι όλα αυτά που με ενθουσίασαν, με έκαναν να χαρώ κατά καιρούς που είμαι αναγνώστρια.

Πρώτο βιβλίο το «Περί Τυφλότητας» του Ζοζέ Σαραμάγκου, το ανακάλυψα πριν πολλά πολλά χρόνια στα ράφια ενός σουπερμάρκετ και το πήρα χωρίς να έχω ακούσει τίποτα για τον Πορτογάλο συγγραφέα. Το λάτρεψα από το οπισθόφυλλο, και με κάθε σελίδα που γύριζα συνειδητοποιούσα πως κάτι λείπει στα διαβάσματά μου, κάτι βασικό που δεν μπορούσε να μου δώσει η ελληνική λογοτεχνία που διάβαζα ως τότε, ούτε και τα ξένα ευπώλητα. Με λίγα λόγια ανακάλυψα ένα μοντέρνο μυθιστόρημα.

Το «Περί Τυφλότητας» έχει μια έξυπνη αρχική ιδέα, ξαφνικά και χωρίς κανένα εμφανή λόγο ένας άντρας τυφλώνεται στη μέση του δρόμου, με μια τύφλα άσπρη κι όχι μαύρη. Αυτή η τύφλωση είναι κολλητική. Σε λίγο όσοι τον συναναστράφηκαν είναι τυφλοί και η κυβέρνηση αποφασίζει να τους μαντρώσει σε ένα άσυλο. Όμως η τύφλα εξαπλώνεται. Και σε λίγο είναι όλοι τυφλοί. Η πολιτική που αντιμετωπίζει με τη γνωστή της γραφειοκρατία στην αρχή το φαινόμενο, σύντομα καταρρέει, όπως κι όλα τα άλλα. Και μένει γυμνή η ανθρώπινη φύση, κατά κάποιο τρόπο πρωτόγονη αλλά ταυτόχρονα και διεφθαρμένη από τον πολιτισμό να παλέψει για την επιβίωση.

Το βιβλίο είναι γραμμένο με τον γνωστό πια τρόπο του Σαραμάγκου, με ενσωματωμένους τους διαλόγους, με δική του στίξη. Η πλοκή κυλά έξοχα. Τόσο που οι πολιτικές και κοινωνικές αναφορές βγαίνουν γλυκά, σχεδόν φυσιολογικά.

Είδα και την ταινία. Στάθηκε όπως πάντα στη δράση. Στο βιβλίο η δράση είναι απλά η αφορμή, η αιτία είναι άλλη. Μόνο στα βιβλία μπορείς να ανακαλύψεις το λόγο που συμβαίνουν τα πράγματα. Κι αυτή είναι μια από τις πρωταρχικές χαρές της ανάγνωσης.