.jpg)
Βιβλίο ρουφηχτό που τελείωσα την ίδια μέρα που το άρχισα, το «Ένα κάποιο τέλος» του Τζούλιαν Μπαρνς είναι ένα μικρό κομψοτέχνημα ύφους και στυλ, από έναν συγγραφέα που φαίνεται πια να φτάνει στο απόγειό του.
Αφηγητής ο Τόνι, ένας άντρας που έζησε μια μέτρια ευτυχισμένη ζωή, ακριβώς όπως την ήθελε και μια περίεργη κληρονομιά τον κάνει να καταδυθεί στις μνήμες της εφηβικής του ηλικίας, στην παρέα του με τον Κόλιν, τον Άλεξ, τον Έντριαν, τις πρώτες του σχέσεις. Το βιβλίο μας βάζει αριστοτεχνικά στο παιχνίδι της μνήμης, του χρόνου, στην αλήθεια ιδωμένη από την μια πλευρά κι ύστερα από την άλλη, στη νοσταλγία που αγκυλώνει κάπως τα πράγματα. Πουθενά δεν αμφισβητούνται οι καλές προθέσεις, όμως σχεδόν ποτέ αυτές δεν αρκούν.
Ο ήρωας- αφηγητής είναι ένας εξαιρετικά συμπαθητικός εξηντάρης, κι αυτό κάνει την αφήγησή του ακόμα πιο σημαντική. Η γραφή ρέει, η πλοκή είναι σφιχτά δεμένη και δεν περισσεύει ούτε μια λέξη. Εξαιρετικά.
Υ.Γ. Μου άρεσε πολύ το ανάγλυφο εξώφυλλο, για πολλή ώρα βρέθηκα να ονειροπολώ χαϊδεύοντας το....
"Ένα κάποιο τέλος", Julian Barnes, μετ. Θωμάς Σκάσσης, εκδ. Μεταίχμιο, 2011, σελ. 210
Τα είπες όλα!
ΑπάντησηΔιαγραφήΕξαιρετικό βιβλίο.
Συμφωνώ απόλυτα.
Κρίμα που η ελληνική κριτική το υποδέχθηκε αμήχανα.
Κώστας
Ομολογώ πως δεν παρακολούθησα το πως το υποδέχτηκε η ελληνική κριτική, σε κάποια ξένα blogs πάντως ήταν πολύ θετική. Είναι δυνατόν να αντιμετωπίσεις αμήχανα ένα τέτοιο βιβλίο;
ΔιαγραφήΥπέροχο και γλυκό! Δεν έτυχε της προώθησης παρά τα βραβεία που κουβαλά, ευτυχώς υπάρχουν κάποιοι ερασιτέχνες βιβλιοφάγοι που μας παρουσιάζουν τέτοια βιβλία μέσα από τα ιστολόγια τους. Το διάβασα πριν 2 μήνες μετά από παρότρυνση μπλόγκερ που παρακολουθώ και εντυπωσιάστηκα, θέλω να διαβάσω και άλλο δικό του άμεσα, έχεις να μου προτείνεις εσύ κάποιο; Δήμητρα
ΑπάντησηΔιαγραφήΔήμητρα, έχω διαβάσει τον "Παπαγάλο του Φλωμπερ" που μου άρεσε πολύ και το "Άρθουρ και Τζορτζ" που μου άρεσε λιγότερο.....
ΔιαγραφήΠΡΟΣΟΧΗ: "Spoilers inside"
ΑπάντησηΔιαγραφήΔΙΑΚΡΙΝΟΝΤΑΣ Βρετανικό Βooker
Tης Ελισαβετ Kοτζια / ekotzia@yahoo. gr
Τζούλιαν Μπαρνς «Ενα κάποιο τέλος» (Μεταίχμιο, σ. 210). Αυτόματη υπενθύμιση του περιβόητου δοκιμίου του Φρανκ Κερμόντ «Τhe sense of an ending» (1967) για την ανάγκη μυθοπλαστικής αποκάλυψης που νοηματοδοτεί το μακρύ διάστημα που μεσολαβεί ανάμεσα στη γέννηση και τον θάνατό μας. Οξυδερκέστατο εγγλέζικο μυθιστόρημα. Λιτότητα και άκρα εκφραστική οξύτητα. Υφος που σπινθηροβολεί (και που ο Θωμάς Σκάσσης κατόρθωσε να μεταφέρει με επιτυχία στη γλώσσα μας). Μan Booker Prize 2011 για έναν Βρετανό που έχει στο ενεργητικό του 18 μυθιστορήματα, που έχει αρκετές φορές περιληφθεί στη βραχεία λίστα της αξιοζήλευτης βρετανικής διάκρισης και που έγινε παγκοσμίως γνωστός με τον «Παπαγάλο του Φλωμπέρ» πριν από 25 χρόνια. Θέματα, η εσωστρέφεια και η επανάπαυση, η αυταρέσκεια και η ικανοποίηση• η ανάμνηση και η λήθη, η απουσία πείρας ζωής και τα όρια της ανθρώπινης ευθύνης.
Τέσσερις συμμαθητές σε κάποιο σχολείο του κεντρικού Λονδίνου σε μια περίοδο που, αν και απέχει μόλις 35 χρόνια, μοιάζει να τη χωρίζει απ' τις μέρες μας ένας αιώνας: είναι η εποχή που όπως την περιγράφει ο αφηγητής Τόνυ Γουέμπστερ υπήρχαν «λιγότερα λεφτά, καθόλου ηλεκτρονικές συσκευές, ελάχιστη τυραννία της μόδας και καθόλου γκόμενες». Τέσσερις έφηβοι. Το σχολείο μια διασκεδαστική υπόθεση. Ο γερο-Τζο Χαντ ρωτάει τον επιφυλακτικό σκράπα της τάξης: «Για πες μας, εσύ Μάρσαλ, πώς θα περιέγραφες τη βασιλεία του Ερρίκου του Ογδοου;». «Επικρατούσε αναβρασμός, κύριε». «Θα ήθελες να μας το αναπτύξεις λιγάκι;». «Θα έλεγα ότι επικρατούσε μεγάλος αναβρασμός, κύριε». Οταν όμως ο καθένας καλείται να ακολουθήσει τον δρόμο της ενηλικίωσης, ο πολλά υποσχόμενος στοχαστικός Εϊντριαν θα εγκαταλείψει αυτοβούλως τη ζωή. Με την αναπότρεπτη οριστικότητα μιας μαθηματικής εξίσωσης, οι ανθρώπινες σχέσεις επιτάσσουν τη λογική του τέλους. Κατόπιν οι δεκαετίες τρέχουν με ταχύτητα χαράσσοντας μια τροχιά φυσιολογικής ζωής για τον Τόνυ Γουέμπστερ - ευτυχής γάμος, υγιές παιδί, φιλικό διαζύγιο, χαριτωμένα εγγόνια. Ζωή ευθύγραμμη χωρίς αναταράξεις. Μέχρι που φθάνει στα χέρια του μια απροσδόκητη διαθήκη. Απ' τη μητέρα της παλιάς φιλενάδας του η οποία συνδέθηκε με τον Εϊντριαν λίγο πριν απ' τον θάνατό του. Του κληροδοτεί ένα μικρό ποσό και το ημερολόγιο του αυτόχειρα. Η ανέμελη χρονική ροή διακόπτεται, ραγίζει, και στο φως έρχεται μια οδυνηρή ανάμνηση με τη μορφή μιας απρεπούς, προσβλητικής επιστολής που είχε ελαφρά τη καρδία αποσταλεί και που έπειτα θάφτηκε στα ανήλιαγα βάθη της μνήμης. Ποιες επιπτώσεις είχε;
Το μεγάλο μυθοπλαστικό χάρισμα του Τζούλιαν Μπαρνς έγκειται στο ότι αναπτύσσει την ιστορία του σαν ένα αίνιγμα. Ο αναγνώστης τοποθετείται στην ίδια θέση με τον αφηγητή. Καλείται να αποκρυπτογραφήσει μαζί του τα ισχνά ίχνη της παλαιάς ιστορίας και δυσκολεύεται εξίσου να κατανοήσει τα κλειδιά που προσφέρουν τη λύση. Πολύ μεγάλο χάρισμα να δημιουργείς τέτοιο σασπένς. Το τέλος; Ισως όχι στο επίπεδο των προσδοκιών που δημιούργησε η ανάπτυξη της πλοκής. Το σημείο της κλιμάκωσης, η αποκάλυψη της επιστολής, αφηγηματικά απροετοίμαστο. Σαν να εισβάλλει κάτι εντελώς παράταιρο, ένας μελοδραματικός τόνος. Συμμερίζομαι έτσι την επιφύλαξη της κριτικού Harriet Duty Dwinell στη Washington Independent Review of Books, ότι η τελική λύση περιέχει πολλές ασάφειες και ότι το αριστοτελικό «δι' ελέου και φόβου» αδυνατεί να λειτουργήσει. Κλείνοντας το βιβλίο μένουμε έτσι με την απορία που αφήνει η ανάγνωση ορισμένων αστυνομικών μυθιστορημάτων. Σε ποιο σημείο η προσοχή μας ατόνησε με αποτέλεσμα να μας διαφύγουν τα κλειδιά που θα μας επέτρεπαν να κατανοήσουμε τελικά το επίπεδο στο οποίο συντελείται το δράμα;
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ 18.12.2011
και για την αντιγραφή
Κ.
"Το τέλος; Ισως όχι στο επίπεδο των προσδοκιών που δημιούργησε η ανάπτυξη της πλοκής. Το σημείο της κλιμάκωσης, η αποκάλυψη της επιστολής, αφηγηματικά απροετοίμαστο. Σαν να εισβάλλει κάτι εντελώς παράταιρο, ένας μελοδραματικός τόνος. Συμμερίζομαι έτσι την επιφύλαξη της κριτικού Harriet Duty Dwinell στη Washington Independent Review of Books, ότι η τελική λύση περιέχει πολλές ασάφειες και ότι το αριστοτελικό «δι' ελέου και φόβου» αδυνατεί να λειτουργήσει. Κλείνοντας το βιβλίο μένουμε έτσι με την απορία που αφήνει η ανάγνωση ορισμένων αστυνομικών μυθιστορημάτων. Σε ποιο σημείο η προσοχή μας ατόνησε με αποτέλεσμα να μας διαφύγουν τα κλειδιά που θα μας επέτρεπαν να κατανοήσουμε τελικά το επίπεδο στο οποίο συντελείται το δράμα;"
ΑπάντησηΔιαγραφήΜάλλον η προσοχή της κυρίας Κοτζιά θα είχε όντως ατονήσει.....
Εξαιρετικό βιβλίο, από τα καλύτερα που διάβασα τελευταία.
ΑπάντησηΔιαγραφήchrysadag
Μάλλον η προσοχή της κυρίας Κοτζιά θα είχε όντως ατονήσει.....
ΑπάντησηΔιαγραφή+1
Αληθεια? θεωρειτε οτι η προσοχη της ειχε οντως ατονησει?
ΑπάντησηΔιαγραφήΗ δικη μου δεν ατονησε καθολου! Διαβασα πολυ προσεκτικα, γυρισα πισω σε 'στιγμες' αρκετες φορες ξαναδιαβαζοντας αργα την αφηγηση σε σημεια ή επιστολες, εκανα παυσεις κλεινοντας τα ματια και δημιουργοντας την εικονα, επαναλαμβανοντας τις λεξεις..
κι ομως στο τελος ενιωσα οτι κατι μου ξεψυγε! τι μου ξεφυγε?
Καταλαβα το προφανες του τελους, αλλα σε κανενα σημειο δεν καταλαβα ποια ειναι η συσχετιση του αφηγητη με την απροσμενη εξελιξη της ζωης 3 ανθρωπων (βερονικα-μητερα-ειντριαν) που ακολουθησαν μια αλλη πορεια, μακρια απο κεινον.
Σε ποιο σημειο ευθυνεται εκεινος για ο,τιδηποτε συνεβει? για ποιο λογο η βερονικα ειναι τοσο θυμωμενη μαζι του? Η θυμωμενη επιστολη του πληγωμενου νεαρου εαυτου του ευθυνεται για τις επιλογες του ειντριαν και της μητερας της βερονικας?
εγω δεν καταλαβα και δεν βλεπω σε κανενα κειμενο που ασχολειται με το βιβλιο να αναρωτιεται κανεις.
Μην παρεξηγηθω, θεωρησα το βιβλιο εκπληκτικο, με ρουφηξε πραγματικα και με εξεπλητε διαρκως!Το απολαυσα!
Αλλα στο τελος του σηκωθηκα αυθορμητα ορθια σαν να με ειχαν χαστουκισει!
ΑπάντησηΔιαγραφήΛοιπόν αυτό είναι το πραγματικό θέμα, πως μιλάμε για βιβλίο, για μυθοπλασία, όπου η "κάθαρση" πολλές φορές μπορεί να είναι τραβηγμένη από τα μαλλιά αλλά δεν έχει σημασία, αν πρόκειται για λογοτεχνία. Θα συμφωνήσουμε πως οι ζωές όλων αυτών των ανθρώπων μπορεί να είχαν την ίδια κατάληξη αν είχε στείλει μια συγκαταβατική επιστολή, αντί για μια εχθρική, τότε στην εφηβεία του. Όμως σημασία έχει το συναίσθημα του ήρωα, κι αυτό που προκαλεί και σε μας. Ενοχλούμαι λοιπόν που ένα βιβλίο που σε προβοκάρει να σκεφτείς, την έκανε στο τέλος να αναρωτιέται τί έκανε την προσοχή της να "ατονήσει". Γιατί αν ως κριτικός δεν προβάλλεις αυτό το βιβλίο, δεν το προτείνεις, τότε ποιό;
Πολύ μέτριο το βιβλίο. Παει να το σωσει καμια 20αρια σελιδες απ το τέλος αλλά ματαια. Καμία συσχέτιση του τονι με τον αντριαν, την βερονικα και την μαμά. Ενταξει, ο τύπος πηγε με τη μαμα της και μετά αυτοκτόνησε. Ε και? Μηπως εφταιγε το κακό το γράμμα? Και γιατί η γκαστρωμενη μαμά μεγάλης σχετικά ηλικίας δεν το ριξε να γλιτωσει την ντροπή που πήγε με τον γκομενο της κορης της? Ηθελε να μεγαλώσει το παιδι του? Αστοχο τέλος, δεν πειθει.
ΑπάντησηΔιαγραφή