"Λύτρα", David Malouf

Όταν μου χάρισαν τα «Λύτρα» του Ντέιβιντ Μαλούφ (το καλό αφεντικό μου στο Bookstand , ο Χαράλαμπος Γιαννακόπουλος, αντί λαμπάδας το Πάσχα), πολύ το χάρηκα. Το οπισθόφυλλο με γέμισε όνειρα, Οδύσσεια και Ιλιάδα ήταν τα αγαπημένα αναγνώσματα όταν ήμουνα παιδί, ήξερα κάθε επεισόδιο με πολλές παραλλαγές και το ίδιο το βιβλίο είχε λάβει διθυραμβικές κριτικές. Τώρα μετά την ανάγνωση, νιώθω κάπως παγωμένη. Πιθανότατα είχα μεγάλες προσδοκίες.

Το κείμενο καταπιάνεται με ένα από τα πιο συγκινητικά επεισόδια του Τρωικού Πολέμου. Ο Αχιλλέας έχει σκοτώσει τον Έκτορα και σέρνει το κουφάρι του έντεκα μέρες πίσω από το άρμα του, χωρίς να επιτρέπει την ταφή. Ο πατέρας του Έκτορα και βασιλιάς της Τροίας Πρίαμος, αποφασίζει εντελώς εκτός πρωτοκόλλου να απεκδυθεί τα βασιλικά του ιμάτια και να πάει ως ένας απλός γέροντας και πατέρας να ζητήσει από το δολοφόνο του γιου του το κορμί του παιδιού του. Ως εδώ η ιστορία ακολουθεί τον Ομηρικό μύθο. Όμως το βιβλίο επικεντρώνεται στον Πρίαμο, που μια ζωή την πέρασε μέσα στην αυστηρότητα του Πρωτοκόλλου, που έκανε πενήντα γιους που αναγκαστικά δεν τους ξέρει, και την συνύπαρξή του στην άμαξα με τα λύτρα με έναν απλό αμαξά για πρώτη φορά στη ζωή του. Τα λόγια του λαϊκού αυτού ανθρώπου θα αλλάξουν πολλά από την κοσμοθεωρία του.

Ίσως γιατί όλες οι σκηνές τις Ιλιάδας έχουν παίξει στο μυαλό μου κατά καιρούς με λεπτομέρειες, ή γιατί είμαι Ελληνίδα και τον Όμηρο τον διδασκόμαστε διεξοδικά, ή πάλι γιατί το ίδιο το Ομηρικό κείμενο επικεντρώνεται τόσο στις σχέσεις των ανθρώπων και ποτέ στις μάχες, ένιωσα οικείο το μυθιστόρημα του Μαλουφ, αλλά και λίγο. Δε με απογείωσε, κατάφερε να μου δείξει την ανθρώπινη πλευρά ενός λαμπερού Πρίαμου, αλλά αυτή την είχα ήδη στο μυαλό μου. 

Η γραφή του Μαλούφ είναι λιτή, το βιβλίο ευκολοδιάβαστο και απολαυστικό. Του έλειψε για μένα εκείνη η μεγαλοφυής στιγμή, που υπάρχει σχεδόν σε κάθε σκηνή στην Ιλιάδα, που θα το έβαζε στη σφαίρα των βιβλίων που θα ήθελα να ξαναδιαβάσω και θα σύστηνα ανεπιφύλακτα.

«Λύτρα», Ντέιβιντ Μαλούφ, μετ. Χίλντα Παπαδημητρίου, εκδ. Πατάκη, 2011 σελ. 238

Υ.Γ. Κατά ευτυχή σύμπτωση απόψε το βράδυ στις 8:00 ο Χ. Γιαννακόπουλος διαβάζει αποσπάσματα από το βιβλίο στη ραδιοφωνική εκπομπή Bookstand στον amagi, οπότε μπορείτε να πάρετε μια πρώτη γεύση.

Update 7:20μμ..... Μπα, τα καλώδια του ΟΤΕ δεν συναινούν στην απόφαση για Μαλούφ.  Πάει η εκπομπή του Χαράλαμπου για απόψε...