"Καρυότυπος", Άκης Παπαντώνης,

Αυτό που καταφέρνει ο εξαιρετικά λεπτολόγος, λιγόλογος και προσεκτικός Άκης Παπαντώνης με την πρώτη του νουβέλα, τον «Καρυότυπο», είναι μία, γραμμή προς γραμμή, λεπτομερή καταγραφή του πόνου. Ενός πόνου βαλμένου σε κουτάκια, εντοιχισμένου στην αδιάλειπτη ροή της ίδιας καθημερινότητας, απτού σε κάθε μετρημένο βήμα (7 σκαλιά ως τον δρόμο, το γραμματοκιβώτιο, η εγκαταλελειμμένη παμπ, το σπίτι με τους πράσινους τοίχους, ο άστεγος, η βιτρίνα του τεϊοπωλείου) από το ημιυπόγειο δωμάτιο του Ν, «το κλουβί του», ως το εργαστήριο του στο Πανεπιστήμιο.

Ο Ν. φεύγει από την Ελλάδα για να μελετήσει στα ποντίκια «τη βιολογία της στοργικότητας». Όχι της στοργής. Τους κόβει τα χρωμοσώματα, τα απομακρύνει από την μητέρα τους, σε άλλα δίνει ως ερέθισμα την οσμή και την φωνή της, άλλα τα κρατά τελείως μακριά της. Έπειτα τα παρατηρεί, θα γίνουν πιο μικρόσωμα ή πιο μεγαλόσωμα από αυτά που ζουν στην κανονική τους οικογένεια, θα μπορούν να λειτουργήσουν φυσιολογικά ή όχι. Αυτός ζει μια ζωή τελείως αυτοματοποιημένη, κάνει κάθε μέρα τις ίδιες κινήσεις, τρώει τα ίδια τυποποιημένα ντόνατ και σάντουιτς που τόσο διαφέρουν -τι ανακούφιση, πάντα το σιχαινόταν- από το φρεσκοψημένο φαγητό της μαμάς του. Δεν πατάει στην Αθήνα παρά για την βάφτιση των δίδυμων ανιψιών του. Το κινητό του είναι μονίμως στο αθόρυβο.

Ο ήρωας είναι βαθιά μοναχικός, οι σχέσεις του με τις κοπέλες ανύπαρκτες σχεδόν, με τους συναδέλφους του εντελώς τυπικές. Ο. Ν. επιβλέπει  τα ποντίκια του μέχρι και το Σάββατο, πηγαίνει μόνος εκδρομές. Αλληλογραφεί επαγγελματικά. Για τα ποντίκια. Και τα ορφανά του Τσαουσέσκου.

«Στην τελευταία σελίδα το ίδιο χέρι γράφει: “η μοναξιά της μνήμης είναι το μοναδικό απολύτως συντηρημένο χαρακτηριστικό της ζωής από τα βακτήρια ως τα θηλαστικά”. Φέτος κρέμασα στον τοίχο του κλουβιού μου, δίπλα ακριβώς στην εξώπορτα, ένα κίτρινο post-it που λέει : “ η ζωή είναι τόσο προσωπικό ψέμα, που να βρεις την δύναμη να την μοιραστείς;” . Δεν θυμάμαι από ποια σελίδα στο ίντερνετ το ξεσήκωσα αλλά με βρίσκει απολύτως σύμφωνο.»

Η γραφή του Παπαντώνη, εντυπωσιακή μες στην απλότητά της, δουλεμένη ως την τελευταία λεπτομέρεια, θέτει ψηλά τον πήχη για όλους τους νέους λογοτέχνες της γενιάς του, όχι μόνον για τον ίδιο. Το θέμα του- η στοργή, οι σχέσεις, η οικογένεια, η μητέρα, η μοναξιά, το πόσο έχει ή δεν έχει σημασία να πληγωθείς στην παιδική ηλικία- είναι βαθύ, ουσιαστικό και ένα, ενιαίο. Δεν βιάστηκε να μας τα πει όλα μαζί. Στο μέλλον, όταν καταπιαστεί με την επόμενη εμμονή του, θα ανυπομονώ να τον ξαναδιαβάσω.

"Καρυότυπος", Άκης Παπαντώνης, εκδ. Κίχλη, 2014, σελ. 117