Χθες το απόγευμα καθόταν στο καφέ
μαζί με τον μπαμπά του ένα μικρό μικρό κορίτσι- του δημοτικού- χωμένο στο βιβλίο
του που δε σήκωνε τα ματάκια του από τη σελίδα. Της χάιδεψα τα μαλλάκια και της
έδωσα ένα φιλάκι στο κεφάλι. Δεν το έκανα νοερά, σα να φιλούσα τον εαυτό μου
του κάποτε. Το έκανα φανερά. Εκείνη δεν αντέδρασε, της έφτιαξα μια στάλα ντροπή,
το ξέρω. Επίσης ξέρω πως κρυφά μέσα της θα ένιωσε και ζεστασιά, μια αίσθηση
συνενοχής, από τον έναν βιβλιόφιλο στον άλλο.
Αυτή η αίσθηση μου έλειψε όταν ήμουνα
παιδί. Κι όταν ήμουν έφηβη, κι αργότερα όταν ενηλικιώθηκα. Μου έλειψε και δεν
μου έλειψε για την ακρίβεια. Γιατί τα βιβλία δημιουργούν δεσμούς με αυτόν που
τα διαβάζει έτσι κι αλλιώς, απαλύνουν την μοναξιά του, αποχαλινώνουν την φαντασία
του, ξεχαρβαλώνουν το ηθικό του σύστημα για να στήσουν ένα άλλο. Μεγάλωσα με
την ψευδαίσθηση πως τα βιβλία είναι ζωή.
Τα βιβλία δεν είναι ζωή και δεν
μπορούν να είναι ζωή. Τα βιβλία δεν είναι φίλοι, ούτε μπορούν να γίνουν. Οι
λογοτεχνικοί ήρωες δεν είναι οι γονείς, τα αδέλφια και οι κολλητοί που δεν είχαμε.
Τα βιβλία δεν μπορούν να αλλάξουν τον κόσμο. Τα βιβλία δεν μας κάνουν καλύτερους
ανθρώπους. Ούτε και θα έπρεπε.
Όμως κάνουν κάτι σημαντικότερο∙ διαμορφώνουν
αυτό που είμαστε. Για να μπορέσουμε εμείς να γίνουμε καλύτεροι ή χειρότεροι, για
να αποφασίσουμε εμείς να αλλάξουμε τον κόσμο, για να βρούμε- ή να μην βρούμε- τους
ανθρώπους που μας ταιριάζουν.
Συναναστρέφομαι όλο και περισσότερους
βιβλιόφιλους τα τελευταία χρόνια, κι ανθρώπους «του βιβλίου», κι άλλους που θα ήθελαν
να είναι «του βιβλίου». Οι περισσότεροι είναι καλοί άνθρωποι, κάποιοι είναι πολύ
κακοί, υπερφίαλοι, φαύλοι, γεμάτοι οίηση και εγωισμό. Δεν φταίνε τα βιβλία για
αυτό. Φταίνε εκείνοι που ντύθηκαν τον μανδύα της διανόησης, που στην οξυδέρκεια
- την ικανότητα ή την ανικανότητά τους να κατανοήσουν το περιεχόμενο- στήριξαν
το στοίχημα της ζωής τους. Τα βιβλία δεν είναι ζωή. Ούτε και κτήμα κανενός.
Υ.Γ. 42 Την φωτογραφία τράβηξε ο Γιάννης Ρουμπάκης στο Booktalks και την βούτηξα από το blog του.
Πολύ καλό! Τα βιβλια διαμορφώνουν αυτό που είμαστε. Ή μήπως επίσης, διαμορφώνουν για να ειμαστε, κάνω σκέψεις γιατί τελικά, όπως λες, μπορεί και να μη μας κάνουν "καλούς ανθρώπους".
ΑπάντησηΔιαγραφήΜα τα βιβλία δεν μας κάνουν κακούς ή κακούς, μας διαμορφώνουν -και αυτά- φτιάχνουν τον εαυτό μας. Κι ανάλογα με αυτό που είμαστε πορευόμαστε και στην ανάγνωση. :)
ΔιαγραφήΝαι, οι βιβλιόφιλοι μπορούν να είναι (γίνουν;) και πολύ κακοί άνθρωποι. Επηρμένοι. Υπερόπτες. Είρωνες. Καβαλημένοι. Αντιπαθητικοί. Αχώνευτοι. Προσωπικά, αυτοί δεν με αφορούν.
ΑπάντησηΔιαγραφή(Και οι συγγραφείς, άλλωστε, δεν είναι πάντα και οι καλύτεροι άνθρωποι.)
Ό,τι και να λέτε, δε ζω χωρίς βιβλίο ούτε λεπτό, -αγάπη μου της μοίρας ήταν γραφτό-, ακόμα κι αν είμαι κακός άνθρωπος.
Τα βιβλία λειτουργούν και ως ...δια(σ)τροφικά συμπληρώματα στα αδιέξοδα της ζωής, όταν ασφυκτιά μέσα τους η ψυχή. Μου δίνουν δύναμη να συνεχίζω, ελπίζοντας στην Ουτοπία, ακόμα και όταν δεν διαφαίνεται κανένα φως στον ορίζοντα. Είναι, δηλαδή, κ α ι η ψυχοθεραπεία μου.
The book of my life, STING
http://www.youtube.com/watch?v=pBu_EKugl_Q
κ.κ.
Μα χωρίς βιβλία δεν ζω ούτε κι εγώ όπως ξέρετε αγαπητή μου κ.κ. Είναι η λατρεία, η διέξοδος, η ψυχοθεραπεία μου. Και χαίρομαι που την έχω. Αλλά κατ' ανάγκη καλός άνθρωπος δεν είμαι επειδή διαβάζω.
ΔιαγραφήΠόσο σύμφωνη με βρίσκουν οι σκέψεις σου..... :))
ΑπάντησηΔιαγραφή:)
Διαγραφή«Τα βιβλία δεν είναι φίλοι, ούτε μπορούν να γίνουν»;
ΑπάντησηΔιαγραφήΔε νομίζω πως συμφωνώ.
Ένα από τα δώρα της αγάπης μου για το διάβασμα είναι ότι ποτέ στη ζωή μου δε χρειάστηκα να συμβιβαστώ με ανθρώπους που δε μου ταίριαζαν για να έχω παρέα επειδή πάντα σπίτι με περιμένει ο τέλειος φίλος.
Είναι παλιά εκείνη η ενοχή ότι διαβάζουμε και δε ζούμε. Πιο τέλεια στα ελληνικά την έχει εκφράσει Καζαντζάκης με όλη του την περιφρόνηση για τους Χαρτοπόντικες και τους εξιδανικευμένους αγράμματους ήρωες που κάνουν τον αναγνώστη να ξεχνά ότι ο γράφων για να γράψει όλους αυτούς του Ζορμπάδες και Καπετάν Μιχάληδες πέρασε τη ζωή του διαβάζοντας και γράφοντας..
Παλιό το δίλημμα. Από μικρό ένα βιβλιόφιλο παιδί ακούει 'άσε πια τα βιβλία και βγες να παίξεις' . Αντιμετωπιζόμαστε σαν παθητικοί, σαν το αντίθετο του ανθρώπου της δράσης.
Κι ωστόσο... Πόσο λάθος.
Η ανάγνωση είναι πράξη, είναι δραστηριότητα, όπως και η γραφή.
__ Το τράβηξα αλλού; Δεν ξέρω.. το ζήτημα με έχει απασχολήσει πολύ και ήθελα να το μοιραστώ με βιβλιόφιλους.
Για το άλλο που λες, καλοί/κακοί, δεν ξέρω. Ίδια νομίζω είναι η ποσόστωση παντού.
Το τράβηξες αλλού, ναι. Ήθελα να προκαλέσω λιγάκι γράφοντάς το, να τσιγκλίσω τον βιβλιό-φιλο. Τα βιβλία δεν είναι φίλοι αλλά είναι συντροφιά. Αυτό σίγουρο. Ο συλλογισμός μου όμως με πήγαινε αλλού.
ΔιαγραφήΕγώ πάλι,ειχα(;)τον άνθρωπό μου καο μου έλειπαν τα βιβλία μου. Τώρα που έχασα τον άνθρωπό μου και μου λείπει, δεν με νοιάζει να τα έχανα όλα για να ήταν και πάλι κοντά μου. Αλλά μάλλον το πάω αλλού... ��
ΔιαγραφήΤο βιβλίο είναι έρωτας, είναι διασκέδαση, είναι "φυγή", είναι φετίχ. Διαβάζοντας ίσως δεν "γίνεσαι" αλλά αναθεωρείς. Πυκνώνεις την σκέψη σου, εδραιώνεις πεποιθήσεις και κατεδαφίζεις άλλες ετοιμόρροπες ήδη μέσα σου. Δεν σε κάνει καλό άνθρωπο, σε κάνει όμως καλύτερο. Μερικές φορές, στην κορύφωση του είναι σαν ομαδικός έρωτας. Σαν όργιο.
ΑπάντησηΔιαγραφήΑκριβώς
ΔιαγραφήΣυντροφιά, παρηγοριά, ανάγκη η συνήθεια όπως και να το δει κανείς το βιβλίο μας αλλάζει αλλά κ το αλλάζουμε γιατί ο καθένας μας διαβάζοντας το του δίνει κι άλλη μορφη, άλλο νόημα,άλλη εικόνα, αναλογη της ψυχής του, του μυαλού του, του εγώ του.
ΑπάντησηΔιαγραφή