Σελίδες

13/3/14

Παράτα το κι εσύ. Μπορείς.

Για χρόνια υπήρξα φετιχίστρια, μια κυρία από αυτές που θα θαύμαζε ο θεός της Ψυχανάγκας. Στα βιβλία μου δεν σημείωνα, τα βιβλία μου δεν τα παρατούσα. Στα βιβλία μου δεν υπογράμμιζα, τα βιβλία μου αγαπούσα. Με απλά λόγια, αν ξεκινούσα ένα τούβλο 1000 σελίδων έπρεπε να το τελειώσω, ό,τι και να γινόταν (όρα Οδυσσέας).

Η ιδέα πως τα πράγματα μπορεί να μην μείνουν για πάντα έτσι, μου μπήκε κάπου δεκεπέντε χρόνια πριν. Διάβαζα Έκο. Απανωτά. Ενθουσιάστηκα με το όνομα του Ρόδου, τελείωσα με κάποιο κόπο το Εκκρεμές του Φουκώ. Και ήμουν στα μισά του νησιού της προηγούμενης μέρας. Βαριόμουν. Το δήλωνα στον μπαμπά μου. Το αφηγούμουν σε όποιον ήθελε να το ακούσει- σχεδόν κανείς. Το τελείωσα.

 Έπειτα κι ενώ ο σπόρος της εγκατάλειψης είχε μπει ήδη μέσα μου, το ξέχασα. Δέκα χρόνια πριν συναντήθηκα με τον Γκύντερ Γκρας. «Ένα ευρύ πεδίο». Κοιταχτήκαμε. Άρχισα να διαβάζω. Δεν μπορούσα. Δεν με μπορούσε, δεν ήθελα. Ο βήμα είχε γίνει. Επιτέλους άφησα βιβλίο στη μέση.
  
Έκτοτε έχω αφήσει χωρίς τύψεις βιβλία μέτρια και αδιάφορα. Και παγκόσμια αριστουργήματα. Την πρώτη φορά που διάβασα το μαγικό βουνό το παράτησα στα μισά του δεύτερου τόμου. Την δεύτερη ήθελα να είχε κι άλλο. Πριν μια εβδομάδα βρέθηκα σε μια παρέα να υποστηρίζω – εγώ μια καφκικιά- πως ο Μαν είναι αν μη τι άλλο ισάξιος τους Κάφκα. Λίγο να με ζόριζες θα ομολογούσα. Τον θεωρώ μεγαλύτερο από τον Κάφκα.
  
Το να παρατάς ένα βιβλίο μέτριο έχει μια ηδονή περίπου σαν του ατυχούς φλερτ. Έχεις την αίσθηση της αποτυχίας, αλλά είναι μια επιδερμική μονάχα στεναχώρια. Το να παρατάς ένα παγκόσμιο αριστούργημα εγείρει πιο πολλά ερωτηματικά. Μπας και δεν είμαι επαρκής αναγνώστης, μήπως απλά φταιει η στιγμή, ίσως πάλι να έδινα μια ευκαιρία ακόμα. Σα να χωρίζεις από σχέση. 

Με τον καιρό έγινα υπομονετική. Δεν παρατώ στη σελίδα 30, αλλά εκεί στην 130 ξέρω πια τι θέλω. Άλλοτε φτάνω και στην 530 (βλ. Ενάντια στην μέρα) . Κυρίως γιατί ένα βιβλίο που με απωθεί με βγάζει γενικά εκτός αναγνωστικού ρυθμού. Δεν χάνω μόνο χρόνο όσο το πηγαινοφέρνω από καναπέ σε κρεβάτι, δυσκολεύομαι να πιάσω και το επόμενο. Μου φαίνεται πως δεν ξέρω την ρουτίνα μου, πως δεν υπάρχει χρόνος μες στη μέρα για διάβασμα.

Τα παρατώ τα βιβλία δίχως τύψεις. Τα αφήνω εκεί ξανά στην στάκα με τα αδιάβαστα αν υπάρχει ελπίδα να τα ξαναπιάσω. Τα δίνω αν ξέρω πως ο ασθενής ψυχομαχά. Σπανίως νιώθω θλίψη για καιρό. Έχει και μια τελευταία πινελιά όλο αυτό. Παρατώ σημαίνει επιβάλλομαι. Είναι δύναμη να μπορείς να φεύγεις όταν κάτι δεν σου κάνει πια. 

31 σχόλια:

  1. Δεν έχω παρατήσει ακόμα κάποια στιγμή τα ξαναπιάνω κ τα τελειώνω. Στα πρόθυρα ήμουν να παρατήσω για πρώτη φορά κ γω Γκρας ήταν μικρό οπότε κατάφερα κ πάλι να μην. Το βλέπω να συμβαίνει πάντως στο άμεσο μέλλον .Αντοχές μηδεν :p

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Ανώνυμος13/3/14, 2:37 μ.μ.

    α κι εγώ νόμιζα πως έφταιγαν οι μεταφράσεις για τον Έκο που παράτησα...και όχι μόνον έναν ομολογώ!
    επίσης παράτησα λίγο πριν το τέλος τους Σατανικούς στίχους του Ρουσντί αλλά όσα άλλα του έπιασα τα διάβασα μονορούφι.
    Πολλές φορές δεν είμαι και σε κατάλληλη ψυχολογία για κάποιο βιβλίο...Παίζει κι αυτό το ρόλο του!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ανώνυμος13/3/14, 2:38 μ.μ.

      ξέχασα να υπογράψω...Μίνα ;)

      Διαγραφή
    2. Σίγουρα παίζει. Κι εγώ τον Ρουσντί με την δεύτερη τον τελείωσα. Και μου έμεινε κι ένα παιδικό τραύμα, που μάλλον πρέπει να ξεπεράσω.

      Διαγραφή
  3. Πολύ ωραίο το κείμενό σου Κατερίνα!

    Θυμάμαι ότι είχα κουραστεί με την ανάγνωση της Τύφλωσης του Ελίας Κανέτι. Το είχα παρατήσει τρεις φορές και έσφιξα τα δόντια σε μια τέταρτη ανάγνωση η οποία είχε στεφθεί με επιτυχία. Με επηρέασε πολύ αυτό το βιβλίο, η δυνατή αλληγορία του, αλλά, η ανάγνωση με κούρασε απίστευτα. Όπως και το Μαγικό βουνό το οποίο παράτησα δις χωρίς να το τελειώσω. Ήταν πρώιμη ανάγνωση, ίσως τώρα θα του έδινα μια ευκαιρία ακόμα.

    Κάπου είχα διαβάσει ότι αν δεν σε κερδίσει ένα βιβλίο στις πρώτες 50 σελίδες δε θα σε κερδίσει καθόλου. Είναι ένας σαθρός κανόνας με πολλές εξαιρέσεις, εμένα όμως με βοήθησε αρκετά και τον έχω στο μυαλό μου κάθε φορά που ξεκινώ κάποιο βιβλίο. Αν και πια, οι 50 σελίδες μού φαίνονται υπερβολικά πολλές για να πάρω την απόφαση να το παρατήσω!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ε, δεν είναι και το πιο ρέον βιβλίο του κόσμου η "Τύφλωση". Σε αποζημιώνει βέβαια μετά.

      Είναι κι η συγκυρία, η ηλικία, όλα.

      Διαγραφή
  4. Ανώνυμος13/3/14, 3:02 μ.μ.

    Το γεγονός ότι διάβασες τον Οδυσσέα μόνο και μόνο επειδή έπρεπε να το τελειώσεις, σου δίνει το βραβείο το πιο ψυχαναγκαστικού αναγνώστη της δεκαετίας(ίσως και παραπάνω).
    Όλόκληρος Ραντίτσκι έσκισε το Ευρύ πεδίο, εσύ πήγες να το διαβάσεις;

    Μόλις παράτησα το Catch-22 στις 40 πρώτες σελίδες. Απλώς δεν άντεξα άλλο.
    Πάντως, είμαι πολύ προσεκτική με την αγορά βιβλίων, ρωτάω, διαβάζω κριτικές κτλ, γιατί εκτός από τα χαμένα χρήματα, υπάρχει κάτι πολύ ενοχλητικό στο να παρατάς ένα βιβλίο, ένα αίσθημα απογοήτευσης και χάσιμο χρόνου.
    Ε.Γ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Χα! Εγώ και ο Ραντίτσκι.

      Α, και θα το βούταγα το Catch-22. Τώρα με βάζεις σε σκέψεις.

      Διαγραφή
    2. Ανώνυμος13/3/14, 4:22 μ.μ.

      Ρανίτσκι, το σκότωσα τ'όνομα...
      Ε.Γ.

      Διαγραφή
  5. Επιτρέψτε μου να γράψω δυο λόγια για το Catch 22 που ανέφερε η Ε.Γ. Αυτό το βιβλίο είναι σχεδόν αδύνατο να το διαβάσει μια γυναίκα γιατί δεν πρόκειται να ταυτιστεί ούτε με μία αράδα του! Όπως επίσης, θα φανεί βαρετό και σε άντρες αναγνώστες που δεν έχουν πάει ακόμα στον στρατό. Είναι πολύ εμπνευσμένο βιβλίο και μόλις το διάβασα (κατόπιν στρατού) έμεινα με το στόμα ανοιχτό. Επίσης, γέλασα και με την καρδιά μου!

    Ο συγγραφέας κατορθώνει να συλλάβει την ψυχοσύνθεση πολλών ανθρώπων που δραστηριοποιούνται σε μια στρατιωτική μονάδα, είτε εν καιρώ πολέμου είτε όχι. Αυτό που λένε ότι όπου αρχίζει ο στρατός σταματά η λογική, φαίνεται σε κάθε σελίδα του βιβλίου. Το catch 22 είναι ένα εύρημα, η παγίδα στην οποία μπορείς να πέσεις εσύ ως απλός στρατιώτης καθώς και όλοι οι ανώτεροί σου. Παραδείγματος χάριν: παρουσιάζομαι μπροστά στον ανώτερό μου για κάποιο ζήτημα και αρχίσω να μιλάω, ξαφνικά μου φωνάζει, "Μίλα πιο δυνατά ρε, τι σόι άντρας είσαι εσύ;", εγώ αρχίζω να μιλάω πιο δυνατά και τότε στο καπάκι μού ξαναλέει, "Σε μένα φωνάζεις έτσι;;", "Όχι, κύριε Διοικητά!", απαντώ εγώ και πάει λέγοντας. Τέτοιοι σουρεαλιστικοί διάλογοι είναι χιλιάδες στο βιβλίο και μερικοί από αυτούς είναι άκρως διασκεδαστικοί.

    Εκεί που χάνει το βιβλίο είναι στο ότι ο συγγραφέας μέσα από την ιστορία του δεν μπορεί να κάνει τους αναγνώστες, πέρα από μια συγκεκριμένη ομάδα, να ταυτιστούν με αυτά που αφηγείται. Το Σφαγείο Νο5 του Βόνεγκατ είναι πιο έξυπνο βιβλίο, γιατί παρουσιάζει την ηλιθιότητα του πολέμου μέσα από ένα πρίσμα που κάνει τους αναγνώστες να ταυτιστούν. Ίσως αν ο Heller, χρησιμοποιούσε μια αλληγορική ιστορία για να δείξει αυτόν τον παραλογισμό, θα είχε περισσότερη επιτυχία, απ' όση κατάφερε, περιγράφοντας τη ζωή σε μια αεροπορική βάση. Υπήρξε όμως και ο ίδιος στρατιώτης μιας τέτοιας βάσης και οι εμπειρίες του από την τρέλα που επικρατεί εκεί, μεταφέρονται με πολλή ενάργεια και χιούμορ.

    Υ.Γ. 42 Ε.Γ. ελπίζω να μην σε πρόσβαλα με αυτά που έγραψα. Πάντως αν έχεις κάποιον γνωστό που ετοιμάζεται να πάει φαντάρος και του το κάνεις δώρο, ειδικά αφότου έχουν περάσει 1-2 μήνες στον στρατό, να ξέρεις ότι θα το εκτιμήσει δεόντως!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Με τρομάζεις... Τώρα είναι που δεν θα το πάρω.

      Διαγραφή
    2. Ανώνυμος13/3/14, 4:19 μ.μ.

      Καθόλου δεν με πρόσβαλες, ίσα ίσα αισθανόμουν λίγο χαζή που παράτησα ένα τόσο διάσημο βιβλίο. Κατάλαβα που το πήγαινε ο συγγραφέας αλλά οι διάλογοι ήταν τόσο σουρεαλιστικοί που αν ήταν 100 σελίδες θα το κατάφερνα αλλά είναι ολόκληρο τούβλο! Μάλλον θα έπρεπε να έχει ετικέτα, αυστηρά για άντρες, οι γυναίκες πάρτε το με δική σας ευθύνη.

      Κατερίνα, μην το πάρεις, αν θες στο δανείζω για να διαβάσεις μερικές σελίδες για να δεις αν σου αρέσει!
      Ε.Γ.

      Διαγραφή
    3. Μπορείς να το δανειστείς από μια βιβλιοθήκη ή έναν φίλο. Να ξέρεις όμως ότι για 600 σελίδες θα διαβάζεις αυτόν τον παραλογισμό των ανθρώπων του στρατού, που αν δεν έχεις βιώσει δύσκολα θα μπορέσεις να ταυτιστείς.

      Μπορεί να απόλαυσα την ανάγνωσή του αλλά αν κάποιος μου έλεγε ότι μου δίνει την ευκαιρία να γλιτώσω τον στρατό αλλά να μην διαβάσω ποτέ αυτό το βιβλίο, τότε ευχαρίστως να μην το διάβαζα ποτέ!
      Εξάλλου, δε θα υπήρχε και λόγος!! :Ρ

      Διαγραφή
    4. Εντάξει λοιπόν, με πείσατε. Δεν το θέλω, δεν το θέλω...

      Διαγραφή
    5. Δεν το γνώριζα, αλλά με κάνατε να το θέλω! Μου κινήσατε την περιέργεια, για τα όσα συμβαίνουν στον στρατό και θα το διαβάσω. Ελπίζω οι περιγραφές να διαφέρουν των κωμικών σκηνών που δείχνουν συνήθως στα films. Τώρα αν θα αντέξω μέχρι το τέλος, θα σας πω μετά την ανάγνωσή του. Αλλά γιατί θα πρέπει μια γυναίκα να ταυτιστεί με όσα γράφονται σ' αυτό; Ένας άνδρας αν τύχει να διαβάσει την περιγραφή ενός τοκετού, θα ταυτιστεί με την γυναίκα που πονάει; Η ανάγνωση δε είναι πάντα ταύτιση ή ταξίδι, είναι πολύ πιο συχνά άπλωμα ενός κόσμου που δεν μπορείς να τον πλησιάσεις και η κατάθεση μιας διαφορετικής πραγματικότητας. Wish me luck!

      Διαγραφή
  6. Δημήτρης Αλεξίου13/3/14, 4:57 μ.μ.

    Θα μπορούσα να είχα γράψει κι εγώ αυτή την ανάρτηση (αν εξαιρέσεις ότι ποτέ δε θα προσπαθήσω καν να διαβάσω τον Οδυσσέα) Κατερίνα. Έτσι ακριβώς. Επίσης καλό είναι να καταλάβουμε όλοι πια, ότι δεν είναι όλα τα βιβλία για όλους τους ανθρώπους, χωρίς αυτό να σημαίνει απαραίτητα κάτι κακό, ούτε για τα βιβλία, ούτε για τους ανθρώπους. Καλησπέρα :)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Και μιας και κανείς δεν μπορεί να έχει διαβάσει όοοολλααα τα βιβλία, δεν είναι καθόλου κακό να πεις, αυτό δεν το έχω διαβάσει και δεν θέλω κιόλας.

      Διαγραφή
  7. Ανώνυμος13/3/14, 6:23 μ.μ.

    Εντάξει, σε 8 μήνες τον τελείωσα τον Οδυσσέα. Πέρασα καλές και κακές στιγμές μαζί του. Οι κακές ήταν αφόρητες. Εγώ εκεί.
    Το βιβλίο που διάβαζα κι έβριζα, ήταν το Μπαουντολίνο του Έκο. Κι αυτό το τελείωσα, ωστόσο. Βρίζοντας.

    Ένιγουέι, πολλά έχουν σημασία για να συνεχίσεις την ανάγνωση ή να την παρατήσεις. Κι εγώ φημίζομαι για τον ψυχαναγκασμό μου, πώς να το κρύψωμεν, άλλωστε.

    Ένας τρόπος να επιλέγω τα βιβλία, που θα διαβάσω μέσα από αυτά που εκθειάζονται, είναι πρώτα το θέμα, σε συνδυασμό με το ύφος και τη γλώσσα. Και οπωσδήποτε θέλω κάπως να ταυτίζομαι. Συμφωνώ δηλαδή με το Μαραμπού, που λέει ότι δύσκολα θα μου άρεσε ένα βιβλίο για το στρατό, για το ποδόσφαιρο, το μποξ κτλ., όντας γυναίκα. (" Η τύφλωση" όμως με είχε εντυπωσιάσει, τότε που τη διάβασα.)
    Όσο για τον Γκρας, ένα είναι το βιβλίο του, "Το τενεκεδένιο ταμπούρλο". Μόνο. Τελεία.

    κ.κ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ανώνυμος13/3/14, 9:06 μ.μ.

      Συμφωνώ απόλυτα για το Τενεκεδένιο ταμπούρλο, αγαπητή κ.κ.
      Δυστυχώς όμως για όσους δεν πρόλαβαν ή δίσταζαν να το πάρουν όταν τους έπρηζαν(ακούς Κατερίνα;), το βιβλίο εξαντλήθηκε και είναι πολύ κρίμα.
      Ε.Γ.

      Διαγραφή
    2. Η αλήθεια είναι πως και για το τενεκεδένιο ταμπούρλο οι γνώμες είναι αντικρουόμενες.
      Όσο για τον Μπαουντολίνιο, τι μου τον θυμήσατε αγαπητή κ.κ. Βάσανο!

      Διαγραφή
  8. Το να παρατάω τα βιβλία είναι κάτι που δεν μου αρέσει καθόλου, όμως συμβαίνει. Η διάθεσή μου παίζει καταλυτικό ρόλο σ΄αυτή την εγκατάλειψη, γι' αυτό φροντίζω (όχι πάντα) να επιστρέφω μετά από καιρό. Και δια μαγείας μου βγαίνουν εντελώς διαφορετικά απ' ότι την πρώτη φορά.

    Πάντως, μετά από κάθε "άστοχο" ανάγνωσμα πέφτω με τα μούτρα στο επόμενο και είμαι ικανή να το κάνω φύλλο φτερό!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ενώ εγώ μπλοκάρω συνήθως. Μου κοστίζει χρόνο η απόφαση και μετά διστάζω στο επόμενο.

      Διαγραφή
  9. Για το θέμα δεν έχω να γράψω πολλά. Πλέον έχω απεξαρτηθεί από την ψυχαναγκαστική ανάγνωση και παρατάω βιβλία πολύ εύκολα, και τον τελευταίο καιρό έχω παρατήσει αρκετά.

    ΥΓ (για το οποίο και έγραψα το σχόλιο). Η 2η & 3η γραμμή της ανάρτησής σου μου ακούγονται σαν το ποιηματάκι που θα έβαζε ο "θεός της Ψυχανάγκας" τα μικρά παιδάκια να απαγγέλουν :
    > Στα βιβλία μου δεν σημειώνω
    > τα βιβλία μου δεν τα παρατώ
    > Στα βιβλία μου δεν υπογραμμίζω
    > [με δυνατή φωνή] τα βιβλία μου τα αγαπώ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Ανώνυμος14/3/14, 12:16 π.μ.

    θα σας πω ένα αστείο να γελάσετε. τον οδυσσέα τον πήρα στο πρωτότυπο! αχαχα!
    επίσης, κάτω όλοι οι στρατοί. να μην σώσω να διαβάσω το catch 22.

    θ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. Με τον Οδυσσέα κοιτιόμαστε τρεις μέρες τώρα..........Πολύ μου άρεσε αυτή η ανάρτηση:)
    Διαβάζω ήδη δύο βιβλία και νομίζω θα ήταν άδικο να αρχίσω τον Οδυσσέα ως τρίτο. Κάτι άλλο ίσως...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. 3 μέρες μόνο; Ω, μα είσαι σε καλό δρόμο. Εμείς κοιτιόμαστε χρόνια ασκαρδαμυκτί. Αλλά τίποτα. Ένα φλερτ δίχως αντίκρυσμα.

      Διαγραφή