Σελίδες

30/10/19

"Κοκκινοσκουφίτσα πόλη", Asli Erdoğan



Η κοκκινοσκουφίτσα πόλη της Ασλί Ερντογάν είναι ένα βίαιο βιβλίο για τη μοναξιά, ένα βιβλίο που διερευνά αν και κατά πόσον η αγριότητα εκτός περνά και με πόση ένταση εντός μας. Αυτό που συγκλονίζει τον αναγνώστη είναι πως μετά από λίγο μετέχει με όλες του τις αισθήσεις σε αυτά που περνά η ηρωίδα, μυρίζει, γεύεται, βλέπει, ακούει και αισθάνεται.

Η Οζγκύρ είναι ένα κορίτσι από την Τουρκία που αποφασίζει για αδιευκρίνιστους λόγους να ζήσει στο Ρίο, στην άλλη πλευρά της γης. Γρήγορα συνειδητοποιεί πόσο αβίωτη είναι η ζωή στην πόλη- οι δουλειές που της υποσχέθηκαν απέτυχαν, και ζει από τα ελάχιστα χρήματα που βγάζει ως καθηγήτρια Αγγλικών, τριγυρνά απένταρη, μονίμως πεινασμένη και εντελώς μόνη στους δρόμους, μες στο καλοκαίρι και στον καύσωνα, μες στις φαβέλες και τους πυροβολισμούς. Θα μπορούσε να γυρίσει πίσω στην Τουρκία, η μητέρα της την περιμένει, εκεί έχει χειμώνα και δεν έχει ζέστη, εκεί έχει δουλειά και φαγητό. Εκείνη ούτε που σκέφτεται σοβαρά το ενδεχόμενο. Έχει τα τετράδια της, και γράφει ένα βιβλίο, την Κοκκινοσκουφίτσα πόλη 

Το μυθιστόρημα είναι ερμητικό, δεν σε αφήνει να καταλάβεις τι κάνει αυτή τη γυναίκα να αφήνεται να υποφέρει, να αφήνεται στη φθορά, την εξωτερική βία, τη σεξουαλική μοναξιά. Μοιάζει η Τουρκία μέσα της να έρχεται σε ευθεία αντίστιξη με τον ανεξέλεγκτο ρυθμό του Ρίο. Το βιβλίο είναι και δεν είναι για την πόλη, είναι και δεν είναι για την Οζγκύρ. Σίγουρα πάντως μιλάει για το ανθρώπινο υπαρξιακό αδιέξοδο με όρους απτούς. Το Ρίο γίνεται η ψυχή της γυναίκας, μόνο μέσα από αυτό μπορεί να εκφραστεί η ματαίωση, η έλξη και η απώθηση για την ομορφιά, η βίαιη σχεδόν σεξουαλική πείνα για ζωή και ταυτόχρονα η γοητεία της φθοράς και του θανάτου. 

Το κείμενο είναι πολυεπίπεδο, το κείμενο μέσα στο κείμενο μερικές φορές αντιδρά σε αυτό που περιγράφεται, κάποτε διαφωνεί. Το Ρίο θα μπορούσε να είναι μια οποιαδήποτε πόλη; Γιατί την επέλεξε η μεσανατολίτισσα ηρωίδα που ονειρεύεται κεμπάπ και μελιτζανοσαλάτες ενώ τρώει λιγδερά μπουρίτο; Η φτώχεια είναι μέσα ή έξω μας, μπορείς να ξεφύγεις; Δεν μπορείς. Αγάπησα το βιβλίο της Ερντογάν, σε πολλά σημεία αναρωτήθηκα αν είναι ή δεν είναι αυτοβιογραφικό, ταυτίστηκα κι έπειτα θεώρησα πως εγώ δεν έχω κανένα κοινό στοιχείο με αυτό το αυτοκαταστροφικό πλάσμα. Η λύτρωση δεν υπάρχει. Τουλάχιστον όχι εδώ. Πού και πού πρέπει να θυμόμαστε πως δεν υπάρχει, μήπως βρούμε τη δική μας. 



                                                           Κατερίνα Μαλακατέ



"Κοκκινοσκουφίτσα πόλη", Ασλί Ερντογάν, μετ. Ανθή Καρρά, εκδ. Ποταμός, 2019, σελ. 239










Υ.Γ. Η Ασλί Ερντογάν στην Τουρκία φυλακίστηκε και διώχτηκε για τα βιβλία και τα άρθρα της. Τώρα ζει εξόριστη στη Γερμανία. 

1 σχόλιο: