Σελίδες

29/8/23

"Όλιβ ξανά", Elizabeth Strout

 




Ξεκίνησα να διαβάζω Ελίζαμπεθ Στράουτ σχετικά αργά, όταν βγήκε από τις εκδόσεις Άγρα “Το όνομα μου είναι Λούσυ Μπάρτον”. Εντυπωσιάστηκα όμως πραγματικά όταν διάβασα την "Όλιβ Κίττριτζ" κι από τότε την ακολουθώ πιστά για έναν απλό λόγο, είναι σίγουρο πως θα με βγάλει από το αναγνωστικό μπλοκ όσο βαθιά κι αν είμαι σε αυτό. Για αυτό πήρα το "Όλιβ ξανά" μόλις βγήκε στα Ελληνικά αν και ήμουν κάπως καχύποπτη, τι δουλειά έχει η Στράουτ να γράψει συνέχεια της Κίττριτζ δέκα χρόνια μετά και μάλιστα μετά την επιτυχία της σειράς του HBO;

Ήμουν άδικη. Ξεκάθαρα άδικη. Η «Όλιβ, ξανά» είναι καλύτερο και σπουδαιότερο βιβλίο από το προηγούμενο. Αν και κινείται στο ίδιο μοτίβο, ιστορίες σπονδυλωτές στις οποίες δεν είναι πάντα πρωταγωνίστρια η Όλιβ, σε μερικές δεν είναι καν δευτεραγωνίστρια, εδώ έχουμε μια ηρωίδα που προς το τέλος της ζωής της – την παρακολουθούμε από τα 70 και μετά–, έχει ωριμάσει κι έχει μεστώσει, χωρίς όμως να χάσει τον πυρήνα της ή να λυθούν δια μαγείας όλα της τα προβλήματα.

Η Στράουτ ξέρει την ηρωίδα της πολύ καλά και την οδηγεί με μαεστρία σε έναν δεύτερο γάμο στη δύση της ζωής της. Δεν μπορεί να διορθώσει τι έγινε στον πρώτο γάμο, το πόσο άδικα φέρθηκε στον γιο και τον άντρα της, μπορεί όμως να υπάρξει ξανά. Δεν μπορεί ξαφνικά να γίνει καλή γιαγιά και να ασχοληθεί με τα εγγόνια της, μπορεί όμως σε κάποιον βαθμό να αποκτήσει μια σχέση με τον γιο της.

Αυτό είναι το εντυπωσιακό του βιβλίου, αν στο πρώτο υπήρχε μια υποψία πως πρωταγωνιστούσε η πόλη κι όχι ο χαρακτήρας, εδώ δεν έχουμε καμία αμφιβολία ποια έχει τα ηνία της αφήγησης και την αμέριστη προσοχή μας. Η Όλιβ πια είναι ένας από τους πιο ολοκληρωμένους χαρακτήρες της λογοτεχνίας, είναι σαν να την ξέρουμε καλύτερα κι από τον εαυτό μας. Ταυτιζόμαστε με την ηρωίδα; Φυσικα, όπως σε όλη την καλή λογοτεχνία. Ταυτιζόμαστε κι ας μην είμαστε μια μεγαλόσωμη, αθυρόστομη, εγωίστρια γυναίκα που πεθαίνει από βαθιά γεράματα. Ταυτιζόμαστε γιατί η Όλιβ ποτέ δεν παύει να είναι ο εαυτός της. Γιατί η Όλιβ είναι ηθικά εντάξει.

Η Στράουτ αγαπά να μπλέκει τις ιστορίες της, να βάζει ήρωες από άλλα της βιβλία να φυτρώνουν μέσα σε νέες ιστορίες, γράφει γυναικεία περιπλέκοντας τα πράγματα και ταυτόχρονα απλοποιώντας τα. Κι αν σας τρομάζει αυτό το “γράφει γυναικεία”, να μην. Γράφει από τη βαθιά σκοτεινιά της, όπως πρέπει, χωρίς να ενδύεται τον ανδρικό τρόπο γραφής. Το διαβάζεις και ξέρεις πως αφηγήτρια, πρωταγωνίστρια και συγγραφέας είναι γυναίκες, αλλά απευθύνεται βέβαια και σε αναγνώστες και σε αναγνώστριες. Αυτό είναι το κερδισμένο στοίχημα. Και αυτό θα είναι το διακύβευμα για τη γυναικεία λογοτεχνία στα χρόνια που θα έρθουν.


                     Κατερίνα Μαλακατέ




"Όλιβ ξανά", Ελίζαμπεθ Στράουτ, μετ. Μαρίτα Ζαχαριάδου, εκδ. Άγρα, 2021, σ. 342



Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου