Η πραγματική ζωή

Το χρήμα δεν είναι τίποτε άλλο παρά μια υπόσχεση στην ευτυχία. Το σκεφτόμουν σήμερα το πρωί. Άκουγα στο ραδιόφωνο για τις τράπεζες ανταλλαγής εργασίας, όπου μια κομμώτρια παραδείγματος χάριν κουρεύει ένα γιατρό και αντί χρημάτων λαμβάνει ένα χαρτί πως δικαιούται μια υπηρεσία. Έτσι ξεκίνησαν και τα χρήματα, ομολογίες υποχρέωσης ήταν, ώσπου να γίνουν πετσετάκια.

Οι τράπεζες αυτές ξεκινούν σήμερα από την αρχή, γι’ αυτό η βάση τους είναι περισσότερο δημοκρατική και ισότιμη από ότι το χρηματοοικονομικό μας σύστημα. Δεν αμφιβάλλω πάντως πως αν το καινούριο σύστημα εφαρμοζόταν ευρέως, η κατάντια του θα ήταν ίδια με του υπάρχοντος κατεστημένου. Γιατί σε τούτη τη ζωή πάντα υπάρχουν οι αδικούμενοι κι οι αδικούντες.

Αυτά στην πραγματική ζωή. Μονάχα στα βιβλία η αδικία αναστρέφεται. Στις ιστορήσεις η αίσθηση του δικαίου επανέρχεται με όλο μεγαλύτερη δύναμη ώσπου να φτάσουμε στη λύτρωση. Ακόμα κι αν το end δεν είναι happy, ο αναγνώστης έχει μέσα του συγχωρέσει κι έχει συγχωρεθεί, έτσι μακάβρια και αμετάκλητα.

Η λογοτεχνία δεν είναι η απεικόνιση της πραγματικής ζωής. Κι αυτό είναι η μαγεία και η χρησιμότητά της. Τα βιβλία, ακόμα κι αυτά που τάχαμου μας εξιστορούν πιστά την καθημερινότητά μας, ψεύδονται ασυστόλως. Κι αυτό κάνει τη ζωή πιο υποφερτή, λιγάκι μονάχα πιο ανθρώπινη. Αυτός είναι ο σκοπός όλων των «καλών» τεχνών, μια γλυκιά παραμυθία.