Με γοητεύουν πολύ τα βιβλία που είναι γραμμένα από συγγραφείς για συγγραφείς, για βιλιόφιλους, για μανιώδεις αναγνώστες. Τόσο αυτά που έχουν ήρωα έναν συγγραφέα –κατά προτίμηση ανέκδοτο και περιφρονημένο- όσο και τα άλλα, εκείνα που απευθύνονται στο βιβλιοφιλικό μου ένστικτο, γεμάτα συνδέσεις με άλλα βιβλία και σκέψεις για την ασθένεια που μας κατατρύχει. Γιατί, μη γελιόμαστε, στην ακραία της μορφή η νόσος της βιβλιομανίας είναι εθισμός – για καλή μας τύχη δεν υπάρχουν μακροχρόνιες συνέπειες στην υγεία ούτε και τοκογλύφοι.
Αναρωτιέμαι όμως αν και πόσο τέτοια μυθιστορήματα μπορούν να αγγίξουν τον μέσο αναγνώστη, αυτόν που διαβάζει κάπως συστηματικά κάποιο είδος λογοτεχνίας και σποραδικά κάποια άλλα βιβλία, τί έχει να του πει ένα βιβλίο όπως «Η νόσος του Μοντάνο» ή η «Δουβλινιάδα». Αν κρίνω από τον περίγυρό μου, θεωρούνται κάπως σαν ομφαλοσκόπηση, ο συγγραφέας μιλά για αυτό που αφορά εκείνον και ξέρει καλά, χωρίς να υπολογίζει τον αναγνώστη του. Ή χειρότερα, οι αναφορές στην αχανή έρημο της λογοτεχνίας -σε τέτοια βιβλία ούτε αυτοί που αφιερώνουν τη ζωή τους στο διάβασμα δεν μπορούν να καταλάβουν όλες τις συνδέσεις- φαντάζουν άσκοπο παιχνίδι.
Εμένα πάλι με ενθουσιάζουν. Αυτά που ξέρω με ποτίζουν με μια ευχαρίστηση που τα ξανασυναντώ, αυτά που δεν αναγνωρίζω με την πρώτη ματιά με κολακεύουν ακόμα περισσότερο μόλις κάνω τη σύνδεση, και αν κάποτε ανακαλύψω μία, μετά από χρόνια, ενθουσιάζομαι ακόμα περισσότερο. Πρόσφατο παράδειγμα η «Έρημη χώρα» με την «Καρδιά του σκότους». Όταν ως έφηβη μάθαινα ολόκληρα κομμάτια από τη “Wasteland” απ’ έξω από τις πολλές φορές που τη διάβαζα φωναχτά στον εαυτό μου, δεν είχα ιδέα πως ένα κομμάτι αναφερόταν στον Κούρτς∙ το έμαθα πριν κάποιες μέρες κοντά εικοσιπέντε χρόνια μετά.
Δεν είμαι φιλόλογος, αν κάτι δεν μου κινήσει την περιέργεια, δε θα το ψάξω -αν και το ίντερνετ βοηθά πολύ- κι όμως μου αρέσει. Σαν να μπαίνεις σε έναν μυστικό κόσμο που δεν ανήκουν όλοι παρά μόνον λίγοι, που κατ’ ανάγκη δεν τους συμπαθείς, κι όμως τους νιώθεις κοντά σου. Μοιάζει λιγάκι με το να δημιουργείς μια καινούργια φιλία στηριγμένη στα βιβλία. Ή σ’ έναν κώδικα μυστικό, διαλεγμένο από κάποιον άλλο, που μπορείς όμως με επιμονή -κι ίσως και λίγη εμμονή- να τον διαβάσεις εσύ, άντε και πέντε έξι ακόμα εκατομμύρια άνθρωποι στον κόσμο.
* Το κείμενο δημοσιεύτηκε πρώτη φορά στο ηλεκτρονικό περιοδικό για τα βιβλία και την ανάγνωση bookstand
Αν σας αρεσουν τα βιβλια για τα βιβλια, θα σας προτεινα να διαβασετε το Ex Libris της Anne Fadiman καθως και το The Library at night του Alberto Manguel.
ΑπάντησηΔιαγραφήΔυστυχως, απο οσο γνωριζω, κανενα απο τα δυο δεν υπαρχει μεταφρασμενο...Δεν ξερω αν αυτο αποτελει προβλημα.
Εξαιρετικο το μπλογκ σας. Σας ευχαριστω για την καλη σας παρεα.
Θα τα αναζητήσω, δεν θα έχω πρόβλημα να τα διαβάσω, κι ας μην έχουν μεταφραστεί.
ΑπάντησηΔιαγραφήΣας ευχαριστώ πολύ για τα καλά σας λόγια :)
Περιγράφεις πολύ παραστατικά τη "νόσο" του βιβλιομανούς. Έτσι κι αλλιώς, δε γίνεται ν' αρέσουν όλα τα είδη σε όλους, οπότε ας έχει κι αυτό το είδος το κοινό του, τι πειράζει; Προσωπικά έχω πειστεί ότι δεν πρόκειται γι' ανώφελη ομφαλοσκόπηση, πολλά από τα βιβλία του είδους έχουν δομημένη πλοκή, χαρακτήρες που εξελίσσονται, ρεαλιστικούς, με προβληματισμούς.Από όσα ως τώρα έχω διαβάσει, το "Αν μια νύχτα του χειμώνα ένας ταξιδιώτης" είναι από τα αγαπημένα μου.
ΑπάντησηΔιαγραφή