"Πουτάνες φόνισσες", Roberto Bolaño

    Ως τώρα είχα καταφέρει το εξής, να έχω διαβάσει τα δυο μεγάλα εμβληματικά μυθιστορήματα του Ρομπέρτο Μπολάνιο αλλά ποτέ διηγήματά του. Αναρωτιόμουν πως θα μου φανεί μια συλλογή από έναν συγγραφέα που είναι πια ανεξίτηλα σημαδεμένος στη συνείδησή μου από τη μεγαλειότητα των δυο ογκόλιθων, αν θα μετριαζόταν στα μάτια μου η εικόνα του ή αντίθετα η αίσθηση πως πρόκειται για έναν από τους συγγραφείς που θα μείνουν στους κλασικούς του αιώνα που έφυγε θα εδραιωθεί. Φαίνεται πως ο αγαπητός Ρομπέρτο τα πήγε καλά.

    Η συλλογή διηγημάτων «Πουτάνες φόνισσες» περιέχει μερικά διαμαντάκια άξια θαυμασμού. Από την άλλη έχει στα σπάργανα αυτή την ύποπτη συνοχή που κάνει τα κατακερματισμένα μυθιστορήματα του Μπολάνιο αριστουργηματικά. Το βασικό της θέμα είναι η ανθρώπινη επαφή, απατηλή κάποτε και φευγαλέα, που δίνει στιγμές μονάχα συντροφικότητας. Οι ήρωες του Μπολάνιο είναι ποιητές, είναι πουτάνες και πόρνοι, μέθυσοι και τρελοί, αλλά κυρίως είναι μόνοι. Αυτή η μοναξιά σπάει για λίγο, για μια χαραμάδα ανθρωπιάς και σκληρότητας κι έπειτα ο καθένας ξαναγυρνά στο κουκούλι του, να γλείψει τις πληγές του, να κυνηγήσει τα όνειρά του, απλά να κουλουριαστεί και να πεθάνει – ανάλογα με τον χαρακτήρα του.

    Η βιβλίο ανοίγει με το εντυπωσιακό «Σίλβα το μάτι», όπου ένας εξόριστος Χιλιανός φωτογράφος κρυφοομοφυλόφιλος καταλήγει στην Ινδία σε ένα πορνείο για αγοράκια. Η συνέχεια της ιστορίας μπορεί να φέρει μονάχα πικρίλα στο στόμα και τη γνωστή αίσθηση της ματαιότητας. Στα «Τελευταία δειλινά Στη Γη», ο νεαρός Β. πηγαίνει εκδρομή στο Ακαπούλκο με τον πατέρα του, όπου αποδεικνύεται η τρύπια σχέση τους, που παραμένει σχέση, όσο ο γιος αναμένει την καταστροφή. Στην «Προεικόνιση του Λάλο Κούρα» ο αφηγητής μας διηγείται τη ζωή της πορνοστάρ μητέρας του, στην «Επιστροφή» ένας νεκρός βγαίνει από το σώμα του για να το δει να μεταφέρεται στο σπίτι ενός γνωστού νεκρόφιλου Γάλλου μόδιστρου, στο «Μπούμπα» τρεις ποδοσφαιριστές βλέπουν την καριέρα τους να απογειώνεται χάρη σε μια τελετουργία, στις «Πουτάνες φόνισσες» ένα αγόρι μαθαίνει δυο-τρια πραγματάκια για τις γυναίκες και τη ζωή όσο μια τρελή το βασανίζει, στα «Γκόμες Παλάσιο»  και «Περιπλανώμενος» έχουμε ένα στιγμιότυπο από μια γνωριμία, που έπειτα χάθηκε στη λήθη.

    Οι άνθρωποι στα διηγήματα του Μπολάνιο είναι χωρίς πατρίδα, σταθερότητα, είναι η Λατινική Αμερική όπως ήταν και παραμένει, ένας αχταρμάς πολιτισμού, που όζει από φαύλους αλλά κι ευωδιάζει από ατομικά κατεστραμμένα αριστουργήματα. Οι εξόριστοί του δεν έχουν οικογένεια, φίλους, έχουν όμως στιγμές μεγαλείου και κατάπτωσης τελείως διαφορετικές από ότι ενός συμβατικά ευτυχισμένου ανθρώπου της Δύσης. Κι εκεί, στην εσχατιά της ανθρωπιάς, φαίνεται στην τελική από τι είναι φτιαγμένος ο καθένας χωριστά, αλλά και συλλογικά όλη η ανθρώπινη φυλή.

"Πουτάνες φόνισσες", Ρομπέρτο Μπολάνιο, μετ. Έφη Γιαννοπούλου, εκδ. Άγρα, 2008, σελ. 313

Υ.Γ. Η έκδοση είναι πολύ προσεγμένη- εκδόσεις Άγρα γαρ- και η μετάφραση εξαιρετική