Μα ποιος εκδίδει σε αυτό το π@λιόχαρτο;

Ετοιμάζω αυτόν τον καιρό μια παρουσίαση για τον Πολ Όστερ (στις 13/4 στο Revolt). Κατέβασα λοιπόν τα βιβλία του από τη βιβλιοθήκη μου για να ξεδιαλέξω για ποια θέλω να μιλήσω και συνειδητοποίησα αυτό:

Ο Όστερ ως τώρα δεν ευτύχησε στις μεταφράσεις του στα Ελληνικά και για αυτό έχω διαβάσει τα βιβλία του σε αγαπημένα paperbacks τα οποία αγόραζα χωρίς κανέναν ενδοιασμό, για την ακρίβεια με μια δόση λατρείας γιατί τα paperbacks και ειδικά τα Penguinάκια μου θυμίζουν τον μπαμπά μου, και μπλέκεται η μια αγάπη με την άλλη αξεδιάλυτα στο μυαλό μου.

Επίσης ξέρω πως όταν επιτέλους κυκλοφόρησε το πρώτο βιβλίο του Όστερ σε αξιοπρεπή μετάφραση από το Μεταίχμιο έσπευσα να το πάρω για να  τον δω επιτέλους μεταφρασμένο όπως του αξίζει- δεν είχα διαβάσει τον "Αόρατο", ενώ τον είχα στα αγγλικά, περιμένοντας να βγει στα ελληνικά. Και όταν τον διάβασα, γκρίνιαξα. Για την ποιότητα του χαρτιού και το εξώφυλλο. Που είναι ίδια με τα πολυαγαπημένα μου paperbacks από όπου έχω διαβάσει τα περισσότερα βιβλία του Όστερ.

Στην Ελλάδα έχουμε μάθει στις καλαίσθητες εκδόσεις. Αγαπάμε το ωραίο χαρτί, τα ματ εξώφυλλα, μας αρέσει να μυρίζουμε τα βιβλία και να χαιδεύουμε τα βιβλία και να επιδεικνύουμε τα βιβλία. Μιλώντας πρόσφατα με μια παρέα βιβλιόφιλων άκουσα το εκπληκτικό για έναν νέο εκδότη «Ε, ναι, δεν εκδίδει τίποτα σοβαρό, όλο τα ίδια και τα ίδια, αλλά κοίτα τι όμορφα που είναι τα βιβλία του». Αυτό εμένα με ξεπερνάει. Φωνάζω κι εγώ για την κακή ποιότητα του χαρτιού, ενοχλούμαι που είναι κίτρινο, διάφανο και μυρίζει εφημερίδα, αλλά στην τελική ανάλυση αυτή  είναι μόνον η αισθητική προσέγγιση, δεν είναι το θέμα.

Υπάρχουν νέοι εκδότες που βγάζουν πολύ αξιόλογα πράγματα, που μας επανασυστήνουν αυτά που πάντα θα έπρεπε να ξέραμε και το κάνουν με βιβλία εξαιρετικής αισθητικής. Εκεί υποκλίνομαι, αγαπώ, προπαγανδίζω (βλ. εκδ. Κίχλη για να μην κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας). Και φυσικά παραμένουν οι παλιοί που αντιστέκονται- που εκδίδουν βεβαίως μόνο στα στενά πλαίσια των ενδιαφερόντων τους- αλλά πάντα με ποιότητα περιεχομένου και περιτυλίγματος. Σε αυτούς βγάζω το καπέλο, δεν έχω τίποτα άλλο να πω κι εύχομαι πάντα να τα καταφέρνουν για να έχουμε κι εμείς όμορφα και ενδιαφέροντα πράγματα να διαβάζουμε.

Και τέλος έχουμε πια κι αυτούς που δεν αντιστέκονται. Που πιάσαν να τυπώνουν τα βιβλία τους σε υποκίτρινα ριζόχαρτα ["Αν τυπώσω σε ακόμα πιο κακή ποιότητα, θα το κάνω σε χαρτί τουαλέτας", μου είπε πριν κάνα χρόνο εντελώς δημοσίως στο facebook γνωστός εκδότης]. Αυτό, αν και είναι λυπηρό και δεν μειώνει την τιμή του βιβλίου όσο στα paperbackάκια μου, - πάντως την κατεβάζει- είναι εκδοτική πολιτική. Κι όσο το περιεχόμενο είναι αξιόλογο, κρατά τους εκδοτικούς οίκους βιώσιμους και ενεργούς, εγώ θα την σέβομαι. Δεν θα μου αρέσει, αλλά θα τη σέβομαι. 

Υ.Γ. 42 Για την ιστορία το Sunset Park στα αγγλικά έχει 8,76 στην Ελλάδα και είναι το τελευταίο βιβλίο του Όστερ, ενώ ο Αόρατος στην μετάφραση έχει 15,50 και είναι το προτελευταίο του.

Υ.Γ. 42-2 Δεν παίρνω το τελευταίο βιβλίο του Λιόσα γιατί είναι άθλιο το εξώφυλλό του. Προχθές συζητώντας με τον Γιάννη Ρουμπάκη συνειδητοποίησα πως αφήνοντας να με κατευθύνει η αισθητική και μόνον, εγώ χάνω.