"Μπαλαντέρ. Μια ερωτική εξτραβαγκάντσα", Μαρία Γιαγιάννου

Ερωτική εξτραβαγκάντσα είναι ο υπότιτλος του "Μπαλαντέρ", του νέου βιβλίο της Μαρίας Γιαγιάννου, που είναι δύσκολο να καταταγεί σε έναν μόνον είδος: φλερτάρει με το δοκίμιο, έχει κομμάτια μυθοπλασίας, ίσως και άλλα που θα μπορούσαν να διαβαστούν όπως η ποίηση, δυνατά για να ρουφήξεις όλο το συναίσθημα.

Οι αγωνίες του αίματος τσαφ καθώς το αίμα τσουφ διανύει τον υπερσιβηρικό άξονα του κυκλοφορικού τσαφ με τέτοια  τσουφ ταχύτητα που σχεδόν ακούγεται. Τσαφ τα πρόσωπα τσουφ παίρνουν ένα βαθυροζ τσαφ χρώμα και οι αρτηρίες τσουφ, οι φλέβες τσαφ, τα τριχοειδή αγγεία τσαφ τσουφ, η καρδιά, αρχίζουν το τραγούδι μέσα στο βαγόνι της σιωπής αλλά εμείς είμαστε αποφασισμένοι να μην χορέψουμε προς τα έξω, όχι ακόμα, όχι πριν χορτάσουμε τον χορό των σπλάχνων.

Το βιβλίο είναι μια γιορτή για τον έρωτα, σωματικό, σεξουαλικό και πνευματικό, αλλά μια γιορτή συντεταγμένη και τακτική. Όχι συρραφή κειμένων, που αργότερα κάποιος σκέφτηκε να τα κάνει ενότητα και δυσκολεύτηκε να βρει ενιαίο θέμα, γράφτηκε επί τούτου με δομή και σκέψη. Το μαρτυρούν και τα κεφάλαια:
Γλωσσολογία,
Ονοματολογία,
Παθοφυσιολογία,
Μουσικολογία,
Μυθοπλασία Μέρος Α,
Βυζαντινισμός,
Οφθαλμολαγνεία,
Μπαγιατολογία,
Ταπερολογία,
Επιστολογραφία,
Μυθοπλασία Μέρος Β,
Θεολογία,
Φυλολογία,
Εμπειρισμός,
Πολιτειολογία,
Μυθοπλασία Μέρος Γ,
Σημειολογία.

Στην έλξη του μαγνήτη, στέρνο απέναντι σε στέρνο κινδυνεύουν να ανατιναχθούν. Τα εσωτερικά μου όργανα υφίστανται μια σταδιακή μετατόπιση προς τα εμπρός, προς το μέρος σου· μα εγώ εδώ, σταθερή στο κέλυφος μου, αντιστέκομαι προς τα πίσω, έτσι που ρισκάρω μια ανεπανόρθωτη λόρδωση.[]

Η συγγραφέας πιάνει τα πράγματα από την αρχή, από κείνη την πρώτη στιγμή που και το παραμικρό άγγιγμα μετράει, την μέση, με την έκρηξη της σεξουαλικής ορμής, ως το τέλος, την Κατατονία της Ευτυχίας και το μπαγιάτεμα. Η ικανότητα της Γιαγιάννου για λεξιπλασία είναι εκρηκτική και δίνει στο βιβλίο τις απαραίτητες ανάσες, ίσως και μιαν αίσθηση κομψότητας και ακαδημαϊσμού.

[] Λες κάποτε η παραγωγή να πάψει; Όλα αυτά να γεράσουν; Λες να γεράσουμε; Μπα. Να ξεφουσκώσουμε; Αποκλείεται. Να στεγνώσουμε και να συρρικνωθούμε; Αδύνατον. Να γίνουμε δυο ξεχωριστά κριτσίνια σε μια λιγδιασμένη σακουλίτσα; Ή ακόμα καλύτερα σε δύο λιγδιασμένες σακουλίτσες;[]

[]Στην πολιτεία του Αγέρωτα κυβερνά το σώμα των Δύο Εραστών και το πολίτευμα είναι η Κατατονία της Ευτυχίας, το οποίο βασίζεται στην κοινή κοσμοθεωρία των κατοίκων , που έχει στον πυρήνα της την άγνοια της λέξης Έρως. []

Ο Έρωτας ζωοποιός- χωρίς να είναι κανείς ερωτευμένος έστω με κάτι δεν είναι ευτυχής- αλλά ταυτόχρονα απτός και πραγματικός, είναι το ζήτημα. Ο Έρωτας πέρα από την απλή σεξουαλικότητα, αυτός που πατά σε αυτή αλλά δεν είναι χυδαίος. Ο Έρωτας κάτω από το ροζουλί του σύννεφο, χωρίς μελούρα. Ο Έρωτας στο τρίπτυχο του Οκτάβιου Παζ: σπίθα-σεξουαλικότητα, κόκκινη φλόγα-ερωτισμός, γαλάζια φλόγα-πνευματικός έρωτας. Σε αυτή την ιδέα- του Παζ- στηρίζει η Γιαγιάννου εξάλλου κι ένα προηγούμενο έργο της: το δοκίμιο της για τον έρωτα στα μεταμοντέρνα εικαστικά έργα στο συλλογικό "Μεταμοντέρνος Έρως". Ο Έρωτας όταν τελικά φτάνεις σε αυτή την φάση που λιώνεις μέσα στον άλλο και στην σχέση, που γίνεσαι κατατονικός από την ευτυχία. Τότε που πια δεν ξέρεις την λέξη έρωτας γιατί ό,τι κι αν πριν είχες φανταστεί για αυτήν, ό,τι κι αν σε είχαν πείσει πως σημαίνει, εσύ το απαρνήθηκες για να ζήσεις το πραγματικό, αυτό που συνέβη σε σένα.

Η αλήθεια είναι πως το θέμα της Γιαγιάννου είναι ανεξάντλητο και σχεδόν μη προσεγγίσιμο· ένα από τα σπουδαιότερα μοτίβα της τέχνης. Και σε τέτοια κατακερματισμένα και αποδομημένα έργα, όπου μπορείς να ταυτιστείς με ένα κομμάτι και να απομακρυνθείς από ένα άλλο, είναι σπάνιο να νιώσεις στο τέλος πληρότητα. Εκείνη το καταφέρνει κι είναι από τα μεγαλύτερα προσόντα του βιβλίου. Αυτό ίσως που το κάνει λογοτεχνία.

                                                                                            Κατερίνα Μαλακατέ

"Μπαλαντέρ. Μια ερωτική εξτραβαγκάντσα", Μαρία Γιαγιάννου, εκδ. Μελάνι, 2015, σελ. 78

Ακούστε την συνέντευξή της στο Διαβάζοντας της περασμένης Κυριακής στον www.amagi.gr:

Διαβάζοντας@amagi 6/12/2015 Συνέντευξη της Μαρίας Γιαγιάννου by Katerina Malakate on Mixcloud