«Τα λείψανα του Αγίου Λαυρεντίου», Vicente Alfonso

Εάν ξεκινώντας να διαβάζεις «Τα λείψανα του Αγίου Λαυρεντίου» έχεις υπόψη σου τις κριτικές που το χαρακτηρίζουν «σκοτεινό νουάρ», θα απογοητευτείς οικτρά. Το βιβλίο του Μεξικανού Vicente Alfonso είναι ένα αποσπασματικό μυθιστόρημα, που διερευνά τις πολλαπλές ερμηνείες της μνήμης και της πραγματικότητας, αλλά αστυνομικό ή νουάρ, είναι μόνον τύποις. Σε πρώτο επίπεδο η γραφή του Alfonso είναι εύκολη και στρωτή, όμως ο τρόπος της αφήγησης, που συνεχώς αλλάζει, πρόσωπο, εστίαση, χρονική στιγμή, ανεβάζει το επίπεδο δυσκολίας, απαιτεί συγκέντρωση από τον αναγνώστη και τελικά συμβάλλει στην αναγνωστική απόλαυση. 

Ο ψυχολόγος Αλμπέρτο Αλμπόρες προσπαθεί να καταλάβει την υπόθεση του Ρώμου Αγιάλα και του ολόιδιου δίδυμου αδελφού του Ρωμύλου. Στην ιστορία εμπλέκεται η οικογένειά τους, ο πατέρας, η νεκρή μητέρα τους, ένας Μάγος σε Τσίρκο, μια γυναίκα κι ένας φόνος ενός τύπου σε ένα μπαρ. Για τον αναγνώστη όλα μοιάζουν κουβάρι. Όμως η γοητεία του βιβλίου είναι ακριβώς αυτή, το μυστήριο και το νουάρ είναι η ίδια η αφήγηση. 

Πώς κατασκευάζονται οι αναμνήσεις; Μεταβάλλονται, συμφιλιώνονται, ωριμάζουν με τον χρόνο; ‘Η ξεθωριάζουν αργά όπως οι εφημερίδες στον ήλιο; Ίσως, κάποιες φορές, τα γεγονότα να κατακάθονται στη μνήμη, σαν τα λασπόνερα, που στην αρχή μας εμποδίζουν να δούμε αυτό που διαισθανόμαστε κοντινό. Όπως και να ‘χει, η ανασύσταση ενός αποσπάσματος μνήμης με χρήση διάφορων πηγών είναι σαν να ξυρίζεσαι μπροστά σε σπασμένο καθρέφτη: οι εκδοχές αντιφάσκουν σε κάποιες λεπτομέρειες και συμπίπτουν σε άλλες. 

Αυτό το απόσπασμα συνοψίζει όλο το βιβλίο. Περιέχει την άποψη του συγγραφέα για τη μνήμη και τις αναμνήσεις, και τελικά την αλήθεια (του καθενός). Το παιχνίδι με τους διδύμους θα μπορούσε να αποδειχτεί καταστροφικό, όμως ο Αλφόνσο το χρησιμοποιεί τόσο, όσο· όσο να είναι ενδιαφέρον αλλά να μην γίνεται σχηματικό. 

"Τα λείψανα του Αγίου Λαυρεντίου" [αν τα ψάχνετε- τα λείψανα- μέσα σε όλα αυτά, πρέπει να διαβάσετε το βιβλίο] είναι ένα μυθιστόρημα που δουλεύει ύπουλα με τον χρόνο και το μυαλό του αναγνώστη. Κάποιες λεπτομέρειες δεν ξεκαθαρίζουν παρά μόνον μέρες μετά, όσο το σκέφτεσαι. Κάποιες άλλες ποτέ. Είναι ένα παιχνίδι, όχι μόνο με την αφήγηση αλλά και με τα πολλαπλά είδωλα της πραγματικότητας. Και τροφή για σκέψη για όσους γράφουν και διαβάζουν. 

                                                                               Κατερίνα Μαλακατέ

«Τα λείψανα του Αγίου Λαυρεντίου», Vicente Alfonso, μετ. Μαρία Παλαιολόγου, εκδ. Ίκαρος, 2017, σελ.246