Με μια ιστορία που θυμίζει το «Η αγάπη άργησε μια μέρα» κάνει το συγγραφικό της ντεπούτο η Μαρία Μανωλέλη. Σε ένα χωριό της Κρήτης, ένας ηλικιωμένος πέφτει νεκρός έξω από το αγροτικό ιατρείο. Κανένας δεν φαίνεται να νοιάζεται για αυτόν παρά μονον η τοπική κουτσομπόλα, η Χρυσώ, και μια αγαθή γειτόνισσα του, η «Ξαγρυπνού» (αυτή δηλαδή που κάνει τις ξαγρύπνιες στις κηδείες), η Βιργινία. Ο νεαρός γιατρός αναγκάζεται να συνοδεύει ο ίδιος τη σορό ως το νοσοκομείο, και ρωτώντας σιγά σιγά ανασυθέτει την ιστορία του «ξεχασμένου» ανθρώπου, που τα τρία του παιδιά έχουν ρίξει μαύρη πέτρα πίσω τους και κανείς δεν θέλει να παρευρεθεί στην κηδεία του.
Έτσι λέγεται και το χωριό, «Πέτρα». Πρόκειται για μια χαρακτηριστική κλειστή κοινωνία, όπου η βία της πατριαρχίας κουκουλώνεται, όπου σημασία δεν έχει ο έρωτας αλλά η προίκα, όπου οι πατεράδες δεν ξερουν καν πως έκαναν παιδιά αν λείψει η μητέρα. Όπου οι φόνοι κρύβονται στα υπόγεια. Η βία, και μάλιστα κατά των γυναικών, από ανθρώπους σκληρούς, "πέτρα", συγχωρείται και μένει ατιμώρητη.
Το βιβλίο της Μανωλέλη θα μπορούσε να προκαλεί μεγάλη συναισθηματική φόρτιση, όμως αποδυναμώνεται από τις παράλληλες ιστορίες, δεν εστιάζει στην κεντρική πλοκή, χάνεται στις βιογραφίες των δευτεραγωνιστών που αναγκαστικά τις μαθαίνουμε επί τροχάδην, λίγο σαν να μας κάνει περίληψη της καθεμιάς. Αυτό δυσκολεύει τον αναγνώστη να ταυτιστεί. Η ιστορία στην αρχή μοιάζει κοινότοπη, αλλά τελικά δεν είναι. Την αλλάζει η μοίρα των τριών παιδιών του νεκρού, που ενώ θα έπρεπε να είναι ζοφερή, δίνει ελπίδα.
Δεν πολυσυμπαθώ τη σύγχρονη ηθογραφία, θεωρώ πως κρατά την ελληνική πεζογραφία πίσω σε μια άλλη εποχή. Όμως, αν και το φόντο του «μέσα πέτρα» είναι ένα χωριό, το πραγματικό του θέμα είναι η αγάπη κι η βία, η πολυπλοκότητα της ανθρώπινης ζωής, το πώς μπορεί κανείς να ξεπεράσει το τραύμα. Κι αυτό μας αφορά όλους. Η Μαρία Μανωλέλη πιάνει ένα βαρύ θέμα, αυτό της κλειστής κοινωνίας που ποτέ δεν μιλάει για τους δολοφόνους που ήταν καλά παιδιά και η γυναίκα τους έπεσε πάνω στο μαχαίρι. Και καταφέρνει να μας αφυπνίσει.
Κατερίνα Μαλακατέ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου