2/6/22

"Να θυμηθώ να παραγγείλω", Στέλιος Μάινας






Με ένα δύσκολο θέμα καταπιάστηκε στο πρώτο του μυθιστόρημα ο Στέλιος Μάινας, την ευθανασία, το ποιος έχει ή όχι δικαίωμα να βάλει τέλος στη ζωή κάποιου που επιθυμεί να μη ζει πια ή που λόγω ασθένειας δεν έχει πια καμία ποιότητα ζωής. 

Πρωταγωνίστρια μια γιατρός αναισθησιολόγος, γύρω στα σαράντα πέντε. Όμορφη γυναίκα, αφοσιωμένη στην επιστήμη της, ανύπαντρη και χωρίς παιδιά, που δεν διστάζει να ανακουφίσει ασθενείς που το έχουν ανάγκη. Πρόκειται για έναν άνθρωπο με ιδιαίτερη ευαισθησία στον πόνο, στιγματισμένο από τον θάνατο. Αλλά μήπως δεν είμαστε όλοι; Έναν άνθρωπο που με μια αμπούλα καλίου αυτοχρήζεται "ευεργέτης" ή φονιάς. 


Δίπλα μου είχα το κορίτσι που σχεδόν μεγάλωσα, να νιώθω το χνότο της πάνω μου, να νιώθω πως την αγαπώ, πως είναι κομμάτι μου, κι ας μην έχω γεννήσει, και λίγο πιο μακριά, σ' ένα κρεβάτι εντατικής, δεμένος με τις αλυσίδες του Προμηθέα, ο αγαπημένος μου φίλος, ένα κομμάτι από τον εαυτό μου, μας παρακαλούσε: Ελευθερώστε με! 

Κι έτσι καταλήγει στη φυλακή. Από εκεί, τη φυλακή δηλαδή, μας αφηγείται την ιστορία της, μας μιλά για τους ανθρώπους που αγάπησε, την αδελφή, την ανιψιά της, τον πρόσφατό της έρωτα, τον Άγγελο. Και μας εξηγεί τους λόγους.

Το μυθιστόρημα δεν γίνεται σε κανένα σημείο μελό, ούτε βαραίνει ανελέητα. Ασχολείται με την ευθανασία τόσο, όσο. Δεν πρόκειται για δοκίμιο ή πραγματεία, ο Μάινας περισσότερο θέτει ερωτήματα παρά έχει τις απαντήσεις. Η γραφή είναι ανάλαφρη, σε σημεία υπερβολικά προφορική, σαν να σου αφηγείται την ιστορία ένας παραμυθάς παρά ένας αφηγητής. Αυτό είναι το μεγάλο προσόν του, μιας και οι σελίδες φεύγουν χωρίς να το καταλάβεις, αλλά ταυτόχρονα και η βασική του αδυναμία, γιατί δεν αφήνει χώρο για δεύτερο επίπεδο ανάγνωσης. Και το θέμα είναι τέτοιο που θα μπορούσαν να υπάρχουν πολλαπλά επίπεδα.

Δεν έχω διαβάσει το πρώτο βιβλίο του Στέλιου Μάινα, «Τα φαινόμενα απατούν», μια συλλογή διηγημάτων του 2010 από τις εκδόσεις Καστανιώτη, πάντως αυτό το μυθιστόρημα ήταν μια μικρή έκπληξη. Συνηθίζουμε να κρίνουμε τα βιβλία συγγραφέων που προέρχονται από άλλους καλλιτεχνικούς χώρους με καλυμμένη συγκατάβαση. Αυτό είναι ένα βιβλίο που αποδεικνύει πως κάνουμε λάθος.


                                Κατερίνα Μαλακατέ



"Να θυμηθώ να παραγγείλω", Στέλιος Μάινας, εκδ. Μεταίχμιο, 2022. σ. 305

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου