1. Πριν αποφασίσεις να γράψεις, διάβασε. Για την ακρίβεια αν δεν σου αρέσει το διάβασμα και τα βιβλία, μην επιχειρήσεις να γράψεις.
2. Το ότι γράφεις, δεν σημαίνει πως πρέπει και να εκδώσεις. Όλοι ξέρουν να γράφουν. Λίγοι καταφέρνουν να γράψουν λογοτεχνία. And that’s a good thing, actually.
3. Για να γράψεις μυθιστόρημα, ή μια συλλογή διηγημάτων κι όχι σκόρπια διηγήματα, ή μια συλλογή ποιημάτων κι όχι σκόρπια ποιήματα, χρειάζεται να αφιερώσεις χρόνο. Η έμπνευση έρχεται όσο τρώμε, ε, μπερδεύτηκα, η όρεξη όσο γράφουμε. Τέλος πάντων, αυτό. Μη βάλεις ωράριο εργασίας αν δεν θες, αλλά ασχολήσου πολλές ώρες, κάθε μέρα. Ναι, κάθε μέρα.
4. Για να κάνεις πρωτοπορία, πρέπει πριν από όλα να μπορείς να γράψεις λογοτεχνία. Κοινώς δεν μπορείς να φτιάξεις κάτι εντυπωσιακά πρωτότυπο και καινούριο αν δεν μπορείς να αφηγηθείς καλά μια ιστορία. Εξασκήσου σε αυτό.
5. Και πες πώς την έγραψες την ιστορία. Πολύ καλά. Ξαναγράψτην, σβήσε, ξανασβήσε, ξαναγράψε. Τώρα άλλη μια φορά. Έτσι μπράβο.
6. Και τώρα αυτή η χιλιοσβησμένη ιστορία κάθεται στο ντουλάπι σου. Εσύ είσαι πολύ ευχαριστημένη με αυτή. Οι άλλοι; Σε ποιον θα τη δείξεις. Στη μάνα σου, στο έτερο σου ήμισυ, στον κολλητό σου; Οι πιθανότητες είναι πως εκεί θα ντραπείς να πεις καν ο,τι γράφεις. Αλλά ακόμα κι αν δεν έχεις πολύ αναπτυγμένη την αίσθηση της αιδούς, πρέπει να βρεις κάποιον που διαβάζει και είναι σχετικά απομακρυσμένος από εσένα συναισθηματικά, για να σου πει την πάσα αλήθεια, την αλήθεια του. Στείλε σε διαγωνισμούς, κάνε μια παρέα ονλάιν που γράφει και αντάλλαξε γραπτά.
7. Έφτασε η ώρα να αγοράσεις κάποιο βιβλίο για τη συγγραφή, να πας- αν αντέχει το βαλάντιο σου -σε ένα σεμινάριο (με προσοχή γιατί βγαίνουν με τον σωρό, να ξέρεις ποιος το κάνει, τι έχει γράψει, τι έχει να σου προσφέρει). Τώρα, που έχεις ήδη γράψει και ξέρεις τα δύσκολα, όχι στην αρχή, απλά όταν είχες την πρόθεση. Εκεί θα σου πουν κάποιους βασικούς κανόνες, θα γνωρίσεις κι άλλους ανθρώπους που γράφουν, θα νιώσεις λιγότερο (ή περισσότερο) μόνος.
8. Το πιο δύσκολο κομμάτι είναι πότε θα αποφασίσεις να μην ακούς τις αρνητικές γνώμες πια – του εαυτού σου συμπεριλαμβανομένου-, θα τελειώσεις με τα σβησίματα και τα ξαναγραψίματα και θα πεις τέλος. Όταν εσύ πεις τέλος, αρχίζει ο επιμελητής. Ναι, ναι, εσύ θεωρείς πως τελείωσες, αλλά έχεις δρόμους ακόμα μπροστά σου. Βρες έναν καλό επαγγελματία να σε βοηθήσει στην επιμέλεια. Άκουσέ τον. Τόσο, όσο. Άκουσέ τον χωρίς να ξεχνάς πως το κείμενο είναι δικό σου. Μην εκνευρίζεσαι, ο επιμελητής είναι πάντα με το μέρος σου. Αν μη τι άλλο, θέλει να μείνεις ευχαριστημένος από το αποτέλεσμα και να του ξαναδώσεις τα λεφτά σου.
9. Υπάρχει ένα μυθικό τέρας που το ονομάζουν «Αναγνώστης Εκδοτικού Οίκου", Α.Ε.Ο. για συντομία. Για χάρη του, φρόντισε το χειρόγραφό σου, φτιάξε ωραίο βιογραφικό, πολύ καλή περίληψη· οτιδήποτε θα κρατήσει την προσοχή του ανθρώπου που έχει στοιβαγμένα μπροστά του 1000 χειρόγραφα κάθε χρόνο (δεν υπερβάλλω ούτε χαριτολογώ, τόσα έχει κατά μέσο όρο στην Ελλάδα) και ξέρει πως θα εκδοθούν μόνον τα 8. Μη βάζεις γυμνές φωτογραφίες- παρά τα αντιθέτως θρυλούμενα, δεν βοηθούν. Όμως φρόντισε να μην κουράσεις το τέρας για να μη σε παρατήσει και να σε διαβάσει μέχρι τέλους.
9. Υπάρχει ένα μυθικό τέρας που το ονομάζουν «Αναγνώστης Εκδοτικού Οίκου", Α.Ε.Ο. για συντομία. Για χάρη του, φρόντισε το χειρόγραφό σου, φτιάξε ωραίο βιογραφικό, πολύ καλή περίληψη· οτιδήποτε θα κρατήσει την προσοχή του ανθρώπου που έχει στοιβαγμένα μπροστά του 1000 χειρόγραφα κάθε χρόνο (δεν υπερβάλλω ούτε χαριτολογώ, τόσα έχει κατά μέσο όρο στην Ελλάδα) και ξέρει πως θα εκδοθούν μόνον τα 8. Μη βάζεις γυμνές φωτογραφίες- παρά τα αντιθέτως θρυλούμενα, δεν βοηθούν. Όμως φρόντισε να μην κουράσεις το τέρας για να μη σε παρατήσει και να σε διαβάσει μέχρι τέλους.
10. Οι πιθανότητες είναι πως το χειρόγραφό σου θα χαθεί μέσα στο πλήθος των χειρογράφων. Οπότε για να έχεις όσο καλύτερη τύχη γίνεται, μην το στέλνεις όπου βρεις, κάνε έρευνα αγοράς, βρες ποιος βγάζει βιβλία με παρόμοια γραφή ή θεματολογία. Μην στέλνεις ιστορίες τρόμου σε οίκους που βγάζουν ντάνες τα ροζ βιβλία με τα τριανταφυλλάκια στα σούπερ μάρκετ. Μην στέλνεις μελό σε σκοτεινούς τύπους που βάζουν αράχνες στα εξώφυλλά τους. Τους κουράζεις, βαριούνται.
Τελευταία συμβουλή:
Αν και ο πειρασμός είναι μεγάλος μην πληρώσεις υπέρογκα ποσά για να σου βγάλουν το πρώτο σου βιβλίο. Δέξου ίσως να πληρώσεις κάποια χρήματα που μοιάζουν να καλύπτουν το κόστος της έκδοσης. Ναι, ένα βιβλίο ήδη εκδομένο μοιάζει καλό για το βιογραφικό σου. Αλλά το θες έτσι, θες να σε αρμέξουν τα κοράκια; (Αρμέγουν τα κοράκια, ιδέα δεν είχα). Μποϊκοτάρεις όλη την αγορά έτσι. Οι εκδοτικοί oίκοι που βγάζουν περισσότερα λεφτά από τους συγγραφείς από ό,τι από τους αναγνώστες, είναι πάμπολλοι. Μάθε να τους αναγνωρίζεις. Οι αναγνώστες τους ξέρουν. Και τους αποφεύγουν.
Υ.Γ 42 Επίσης μην πληρώσεις για να «διαβάσουν» το βιβλίο σου. Ξεφτίλα.
Υ.Γ. 42-2 Εγώ το λέω χειρόγραφο, εσείς πείτε το δαχτυλόγραφο, και pdf μας κάνει.
Υ.Γ. 42-2 Εγώ το λέω χειρόγραφο, εσείς πείτε το δαχτυλόγραφο, και pdf μας κάνει.
Υ.Γ. 42-42 Θα επανέλθω με μια λίστα με βιβλία για συγγραφείς και τη γραφή που αξίζει να διαβάσει κανείς.
Υ.Γ. 42-42-42 Ακούστε την εκπομπή της Κυριακής, εκεί τα λέω ακόμα πιο ωραία γιατί με πήρε το παράπονο :P
Πολύ καλές συμβουλές!
ΑπάντησηΔιαγραφήΣε ευχαριστώ και για το λινκ , την έχασα την εκπομπή αυτή τη φορά !
Α, να ξέρεις πάντα τις ανεβάζω εδώ: https://www.mixcloud.com/katerinamalakate/
ΔιαγραφήΧα, ωραίο εκείνο το "write naked - edit clothed"! :-)
ΑπάντησηΔιαγραφήΔιάβαζα τις συμβουλές και σκεφτόμουν : (για την πρώτη) ναι, φυσικά και να διαβάσεις πολύ, πριν γράψεις - αλλά μη διαβάζεις Λένα Μαντά και φιλοδοξείς να γράψεις Τσέχωφ, ξέρωγώ. Και (για τη δεύτερη), το θέμα είναι να έχεις κάτι να πεις, κάτι που να το ξέρεις καλά και να σε καίει και να νιώθεις έτοιμος να το μοιραστείς. Δυστυχώς, πολλοί θέλουν να εκδώσουν ένα βιβλίο (ή περισσότερα), απλά για να λέγονται "συγγραφείς", για να δείξουν ότι μπορούν. Από ψώνιο, δηλαδή. Ή κόμπλεξ. Το καλό είναι, θα μου πεις, ότι συνήθως όλοι αυτοί, συγγραφείς (ή λογοτέχνες - ποιο είναι σωστότερο;) δε γίνονται.
Βέβαια αν φιλοδοξείς να γράψεις σαν την Μαντά, πρέπει να διαβάζεις Μαντά. Και δεν είναι κακή φιλοδοξία.
ΔιαγραφήΑυτό είναι το κακό, εκδίδουν όλοι ένα κείμενο κι έτσι χάνονται τα καλά, ειδικά τα πρωτόλεια.
Πολύ καίριο, πολύ μπριόζικο, πολύ αεράτο.
ΑπάντησηΔιαγραφήΔεν είναι μόνο οι συμβουλές αλλά και ο τρόπος που χτυπά στην ουσία μα ταυτόχρονα δείχνει ύφος.
Καλημέρα
Πατριάρχης Φώτιος
Ευχαριστώ σας για τα καλά λόγια, Πατριάρχα μου.
ΔιαγραφήΤην καλησπέρα μου.
ΟΔΗΓΙΕΣ ΣΕ ΝΕΑΡΟ, ΕΠΙΔΟΞΟ ΛΟΓΟΤΕΧΝΗ Ἤ ΚΑΙ ΠΟΙΗΤΗ
ΑπάντησηΔιαγραφήἌν ἔκανα διήγημα αὐτή τήν ἱστορία
θά ᾿πρεπε ὄμορφα νά τή διηγηθῶ
καί τότε θά ᾿λεγα, ὅσο πιό ὄμορφα μποροῦσα,
πῶς γνωριστήκαμε τό καλοκαίρι
ἀγαπηθήκαμε φθινόπωρο
γιά νά χωρίσουμε καταμεσῆς χειμώνα
-χωρισμό μ᾿ ἕνα μίσος κι ἀηδία,
ἐρειπωμένοι κι ἄγνωστοι ὅσο ποτέ.
Ἄν ἤθελα νά γράψω μυθιστόρημα,
τότε θά ᾿πρεπε νά τά γράψω πειστικά
-τό πότε γνωριστήκαμε, σέ ποιά ἐποχή
τέλειας ἐγκατάλειψης
κι ὁ ἕνας ἀπό τόν ἄλλον πιάστηκε
σά σέ σανίδα σωτηρίας.
Πῶς, γδαρμένοι
ἀπό τίς τελευταῖες συμβατικότητες,
ἀφήσαμε κι οἱ δυό μέ πάθος
τόν ἔρωτά μας νά μᾶς παρασύρει
στίς πρῶτες-πρῶτες ρίζες μας,
στόν κῆπο τῆς Ἐδέμ.
Ἔπρεπε νά πληρώσουμε·
τό προπατορικό μᾶς κυνηγοῦσε,
μαζί κι ἡ ἑλληνική μας οἰκογένεια.
Ὁ χρόνος θά ᾿παιζε μεγάλη σημασία
καί φυσικά τά ἐπεισόδια τῆς ἀγάπης μας
(ἄ, πόσο ἀγαπηθήκαμε, πόσο τήν ἀγάπησα
-ἕνα κομμάτι τῆς ζωῆς μου τόσο πιεστικό…).
Μά θά ᾿θελα γι᾿ αὐτή τήν ἱστορία
νά γράψω ἕνα ποίημα.
Καί γιά νά γράψω ποίημα
θά ᾿πρεπε νά τήν πῶ
ὅπως ἀκριβῶς ἔγινε μέσα-μέσα μας.
Τά μάτια της, ὁ τρόπος πού χαμογελοῦσε,
ἡ ἔκπληξή της, ἡ δική μου ἔκπληξη
θά ᾿πρεπε νά πῶ·
σέ κάθε τῆς ἀγάπης μας στιγμή
αὐτή ἡ σιγουριά τοῦ ἀνεπανάληπτου.
Κι αὐτό, μ᾿ αὐτή τήν ἱστορία
δέν τό μπορῶ.
Γιάννης Νεγρεπόντης (Λίγο μετά τή σιωπή, ἀπό τήν ἑνότητα: Δοκίμιο).
Ωωω, δεν το ήξερα καθόλου. Ευχαριστώ σας κ.κ.
ΔιαγραφήΚαι πόσα ακόμα..
ΑπάντησηΔιαγραφήΌμως για συντομία αρκεί το πρώτο σου: «Πριν αποφασίσεις να γράψεις, διάβασε...»
Διότι όποιος διαβάζει κρίνει και ξεχωρίζει και τον εκδότη που του πάει και πού να στείλει το χειρόγραφο και, όσο γράφει, γνωρίζει κι ανθρώπους που γράφουν.
Ακριβώς, Δάφνη μου.
Διαγραφή