«Η σκούπα και το σύστημα» είναι το πρώτο πρώτο μυθιστόρημα που έγραψε ο Γουάλας στα 24 του, μέρος της πτυχιακής του στο Κολέγιο Άμχερστ· το άλλο μέρος ήταν μια μελέτη για τον Βιτγκενστάιν. «Η σκούπα και το σύστημα» συνομιλεί με το έργο του Τόμας Πίντσον, έχει αρκετά ντράβαλα με τον Βιτγκενστάιν και τον Ντεριντά, αλλά κυρίως έχει ατελείωτη πλάκα, εξαιρετική αφήγηση, πλοκή που σε κρατάει- αν και κατά το Πιντσονικό πρότυπο δεν πάει πουθενά- και κυρίως μέσα στους βασικούς πρωταγωνιστές του, τον Βλαντ τον Παλουκωτή, έναν παπαγάλο κοκατίλ που μαθαίνει να μιλάει, και τελικά κάνει καριέρα σε εκπομπή τηλευαγγελιστή με το όνομα Ουγολίνος ο Μεγαλοπρεπής.
Αλλά, ας τα πάρουμε από την αρχή (όσο γίνεται). Η Λινόρ, γόνος πολύ πλούσιας οικογένειας που φτιάχνει παιδικές τροφές σε βαζάκι, δουλεύει ως τηλεφωνήτρια ενός εκδοτικού οίκου, του Φρίκουεντ και Βίγκορους. Έχει δεσμό με το αφεντικό της, Ρικ Βίγκορους, έναν τύπο με πολλά θέματα με το πουλί του, 20 χρόνια μεγαλύτερό της, άσχημο, που στο κρεβάτι αρέσκεται να της διηγείται ιστορίες από βιβλία που απέρριψε, και που έχει παθολογική εξάρτηση από τη Λινόρ. Γνωρίστηκαν στο σαλόνι του αγύρτη ψυχαναλυτή τους, που έχει ψύχωση υγιεινής. Α, η Λινόρ έχει παθολογική σχέση με την γιαγιά της, που ήταν μαθήτρια του Βιτγκενστάιν, και πίστευε πως τα πάντα είναι λέξεις. Και της μπαίνει η ιδέα πως μόνον ο,τι μπορεί να λεχθεί είναι η ζωή της. Ο Βλαντ ο Παλουκωτής είναι το πουλί της Λινόρ, που της έκανε δώρο ο παθολογικά ζηλιάρης, Βικ. Η γιαγιά εξαφανίζεται, ο πατέρας της έχει βρει μια πατέντα για τις παιδικές τροφές που κάνει τα παιδιά να μιλάνε πολύ πιο γρήγορα, κι η Λινόρ τελικά σχετίζεται με έναν τύπο που ο μπαμπάς του έφτιαξε μια κατάμαυρη έρημο καταμεσής μιας κανονικής Πολιτείας, την Θ.Ε.Ο, ενώ οι τηλεφωνικές γραμμές στη Φρίκουεντ και Βίγκορους είναι τόσο για τα μπάζα, που έγκυρη γραμμή βγάζει μόνο ένας στους εκατό.
Ο Γουάλας έχει εκπληκτικό χιούμορ, στήνει ένα Πιντσονικό σύμπαν όπου τα φώτα νέον της δεκαετίας του 70 αναβοσβήνουν συνέχεια μες στο κεφάλι σου. Οι ιστορίες του είναι εξωφρενικές και αστείες, βαθιές και φιλοσοφικές, πάντα ανολοκλήρωτες, πάντα υπαινικτικές, χωρίς να ξέρεις ακριβώς τι υπονοούν. Είναι απίστευτος παραμυθάς, μια πραγματική μεγαλοφυΐα της αφήγησης, ένας συγγραφέας που όμοιός του δεν θα υπάρχει ξανά. Για αυτό και αυτοκτόνησε στα 48.
«Η σκούπα και το σύστημα» είναι πολύ διαφορετικό βιβλίο από αυτά των διηγημάτων του που έχω διαβάσει, το “Oblivion” και το "Girl with curious hair"- εδώ δεν σε πιάνει από τον λαιμό να σε στραγγαλίσει όπως σ' αυτά. Σε βάζει όμως σε έναν κυκεώνα σκέψεων, άκρως απολαυστικών και δυσλειτουργικών, και σε κάνει να θέλεις να διαβάσεις και τα υπόλοιπα μυθιστορήματα του Ντέιβιντ Φόστερ με μανία. Θέλω Infinite jest τώρα.
Κατερίνα Μαλακατέ
«Η σκούπα και το σύστημα», Ντέιβιντ Φόστερ Γουάλας, μετ. Γιώργος-Ίκαρος Μπαμπασάκης, εκδ. Κριτική, 2016, σελ. 572
Υ.Γ. 42 Εγώ ταυτίστηκα με τον ανάπηρο αδελφό της Λινόρ, ιδιοφυΐα τίγκα στη μαστούρα, που το συρταράκι του μηχανικού ποδιού του το τάιζε όλη η σχολή με ναρκωτικά για να τους δίνει ακαδημαϊκές συμβουλές κι ήθελε να τον φωνάζουν Αντίχριστο.
Τελείωσα το Infinite Jest τον Ιούλιο. Δυο πράγματα μόνο σου λέω. Πρώτα πιάσε το μεταφραστή να επισπεύσει το έργο του και απομονώσου κάπου για μια βδομάδα. Όταν βγεις από την απομόνωση θα είσαι άλλος άνθρωπος. Απο μια άποψη καλύτερος από άλλη χειρότερος (επιβεβαιώντας την φαιδρότητα της κοινωνίας). Ένα έργο που σίγουρα δεν θα αφήσει κανένα ανεπηρέαστο.
ΑπάντησηΔιαγραφήΜόλις τελείωσα το Καναδά του Ford. Ενθουσιάστηκα πολύ με τον τροπο γραφής του. Όχι πολύπλοκο ούτε πολυεπίπεδο αλλά ξετυλίγεται σχεδόν νηφάλια και σε συνέπαιρνει μαζί του σε ένα αναπόφευκτο αλλά εντυπωσιακό ταξιδι.
Επειδή κάπως αργεί η μετάφραση, λέω να το αποτολμήσω στα Αγγλικά. Δεν μπορώ να περιμένω μάλλον.
ΔιαγραφήΜου αρέσει ο Φορντ, κι ο Καναδάς μου άρεσε πολύ.
Μήπως τυχαίνει να γνωρίζεις αν υπάρχει περίπτωση στο άμεσο μέλλον να εκδοθεί στα ελληνικά το infinite jest; Γιατί είπαμε, να διαβάσουμε στα αγγλικά, 200,300,400 σελίδες. Αλλά 1000+ και αν κρίνω από το λεξλόγιο και τις προτάσεις σιδηρόδρoμους του oblivion θα μου κάτσει κπαως βαρύ.
ΔιαγραφήΜεταφράζεται εδώ και περίπου 5 χρόνια για λογαριασμό των εκδόσεων Γκούτενμπεργκ. Δεν είναι κι εύκολο. Λογικά στα επόμενα χρόνια θα κυκλοφορήσει. Από όσο ξέρω η μετάφραση δεν έχει ολοκληρωθεί.
ΔιαγραφήΕντάξει, είναι κι αυτό μια παρηγορια, τι να κάνω, θα περιμένω...
ΔιαγραφήΧαίρομαι που έβαλες σε μια σειρά την ιστορία :). Λοιπόν απίστευτος χειριστής του λόγου ο Γουάλας, οι ιστορίες μέσα στην ιστορία από τα καλύτερα σημεία του βιβλίου, όταν ξεκινάει η παραληρηματική ροή είναι να σου κόβεται η ανάσα. Ένα μόνο σημείο να σημειώσω, ως αίσθηση που αυξάνόταν καθώς προχωρούσα το βιβλίο: Νομίζω ότι σε αυτό το βιβλίο ο Γουάλας είναι αρκετά φοβικός όσον αφορά την ερωτική επιθυμία πχ δεν περιγράφει ερωτικές πράξεις (ή αυτές δε συμβαίνουν καν) ενώ ο ερωτισμός των χαρακτήρων σα να θάβεται κάτω από το καταιγιστικό χιούμορ και τις εξωφρενικές καταστάσεις. Οκ περιγράφει τις αντερωτικές σχέσεις της σύγχρονης Αμερικής γεμάτες νευρώσεις και φοβίες αλλά και πάλι αυτό δε δικαιολογεί την έλλειψη εκδήλωσης μιας γνήσιας ερωτικής επιθυμίας που ενυπάρχει σε όλους μας.
ΑπάντησηΔιαγραφήΚαλά, μην τρελαθούμε, κανένας δεν μπορεί να βάλει σε μια σειρά αυτή την ιστορία :)
ΔιαγραφήΛοιπόν θα αποτολμήσω μια ψυχαναλυτική παπάντζα σαν αυτή που έκανε ο Τζέι στο βιβλίο. Ο Γουάλας είχε θέματα σεξουαλικότητας που τα ξέρουμε, άλλοτε έπαιρνε όποια φοιτήτρια του εκινείτο, άλλες φορές ήταν ερωτευμένος με ποιήτριες πολλά χρόνια μεγαλύτερες που τους χάριζε τα αστέρια. Ο 24χρονος Γουάλας λοιπόν, πιθανότατα όλα αυτά δεν τα είχε πλήρως εκδηλώσει, ήταν κάπου κρυμμένα. Και για αυτό το σεξ, που σε ένα τέτοιο βιβλίο θα ταίριαζε εκρηκτικό και αλλοπρόσαλλο λείπει. Είπα, μια βλακεία να περνά η ώρα.
Καλησπέρα, δεν έχω διαβάσει ποτέ Γουάλας, πρέπει να ντρέπομαι; Δεν ξέρω δεν εμπνεύστηκε ποτέ ίσως όμως μετά από αυτά που γράφεται να προσπαθήσω. Παρεμπιπτόντως ο Καναδάς του Φορντ μου άρεσε πάρα Πολύ!
ΑπάντησηΔιαγραφήΣουμέλα
Σιγά την ντροπή, θα σου πω κι εγώ πόσους δεν έχω διαβάσει, να κλάψουμε παρέα.
ΔιαγραφήΥ.Γ. 42 Δεν ξέρω πως βρέθηκε ο Φορντ στην κουβέντα μας, αλλά ο Καναδάς ναι, μου αρέσει πολύ. Είχα διαβάσει μικρότερη τον Αθλητικογράφο και δεν είχα ενθουσιαστεί. Ίσως χρειαζόταν η ηλικία.