16/10/22

"Έξι τρόποι να πεθάνεις στο Τέξας", Marina Perezagua


Αγοράστε το εδώ

Μάλλον ήταν κάπως συγκεχυμένοι οι λόγοι που άρχισα το Έξι τρόποι να πεθάνεις στο Τέξας της Μαρίνα Περεθάγουα. Ίσως να έφταιξε το εξώφυλλο που είναι πολύ του γούστου μου, ίσως πάλι να ήταν το οπισθόφυλλο που υποσχόταν ένα βιβλίο πιο αλλόκοτο από τα συνηθισμένα, ή πως πρόκειται για μια Ισπανίδα συγγραφέα στην ηλικία μου. Πιθανότατα βέβαια τίποτα από όλα αυτά δεν ισχύει, απλά μου είπε η κολλητή μου τη φράση κλειδί «τι βιβλίο είναι αυτό».

Από τις πρώτες σελίδες κατάλαβα πως η επιλογή ήταν σωστή. Η ιστορία ξεκινά με την ιστορία μιας μεταμόσχευσης. Ο πατέρας του κ. Λίνγουει πεθαίνει από μια σφαίρα σε ένα κινέζικο στρατόπεδο συγκέντρωσης και η καρδιά του μεταμοσχεύεται σε έναν Αμερικανό. Έτσι η καρδιά του πατέρα του ποτέ δεν πεθαίνει πραγματικά και το Σεν του δεν ησυχάζει. Ο κ. Λινγουέι παίρνει απόφαση να εκδικηθεί για να ηρεμήσει το Σεν, και περνά αυτή την αλλόκοτη βεντέτα και στον γιο του. Ο εγγονός, ο Σιντσιάνγκ, είναι αυτός που φτάνει στην Αμερική και θα αναζητήσει τρόπους να αναπαυθεί η ψυχούλα του παππού του∙ σκοτώνοντας. Ταυτοχρόνως, ένα νεαρό τυφλό κορίτσι καταδικάζεται σε θάνατο στα δεκαεφτά του χρόνια για τη δολοφονία της μητέρας της και αναλαμβάνει μέσα από τις επιστολές της από την πτέρυγα των μελλοθανάτων την αφήγηση.
 
Ο τρόπος που διαπλεπλέκονται όλα αυτά κάνει το βιβλίο μοναδικό. Όλα μοιάζουν να εξελίσσονται σπειροειδώς και όχι γραμμικά, η πλοκή κυνηγάει την ουρά της, κι εμείς ακούμε μια νεαρή γυναίκα, που δεν πρόλαβε καν να ζήσει, μιας και την εποχή που ονειρευόταν να γίνει ενήλικη, τότε την κλείσαν στη φυλακή, να περιγράφει την καθημερινότητά της, πότε τυφλή, πότε βλέπουσα.

Θέματα πολύ σοβαρά ξετυλίγονται στο βιβλίο, η πίστη στην αιώνια ψυχή, η βρώμικη βιομηχανία των μεταμοσχεύσεων από ζώντες, η αναπηρία, η γονεικότητα. Η ηρωίδα, που ζει σε έναν κόσμο χωρίς όραση, που δεν έχει ζήσει καμία ενήλικη σχέση, που τρώει μόνο χυλό, που ζει μονίμως στην απομόνωση, που δεν έμαθε να διαβάζει και να διαβάζει μικρή λόγω της τυφλότητάς της, θέλει να ζήσει. Αυτό είναι το πιο συγκλονιστικό, το μήνυμα που διαπερνά το βιβλίο. Θέλει να δει, θέλει ζήσει, θέλει να αγαπήσει κι απεγνωσμένα να αγαπηθεί. Κι ας μην ξέρει αν είναι αθώα.

Οι τύψεις δεν αφορούν αυτό το βιβλίο. Όπως εν πολλοίς δεν αφορούν και τη ζωή μας. Για αυτό κάποιος αγοράζει ένα όργανο, δίνοντας πολλά λεφτά, ενώ ίσως ξέρει πως κάποιος σε μιαν άλλη χώρα, σε μιαν άλλη ήπειρο, θα πεθάνει επιτόπου για να του δώσει το συκώτι, το νεφρό, την καρδιά του, τους κερατοειδείς του. Η σκληρότητα και η κυνικότητα είναι μέρος της ζωής, μιας ζωής που τυχαία μπορεί τυχαία, μέσα σε μια στιγμή, μπορεί να ανατραπεί. Όσο καλοκουρδισμένη κι αν είναι.

Τη συγγραφέα τίποτε δεν τη σοκάρει, μοιάζει να αφουγκράζεται τις εσχατιές της ανθρώπινης ύπαρξης με νηφαλιότητα, ξέρει πως ανά πάσα στιγμή ο καθένας μπορεί να είναι τέρας ή άγγελος. Δεν είναι μεταφυσικές οι αγωνίες των ηρώων της, δεν νοιάζεται για το «θείο» παρά μόνο ως κοινωνικό φαινόμενο, σαν κάτι που μπορεί να σου τύχει. Όπως ας πούμε η απανθρωπιά της θανατικής ποινής. Γιατί μην ξεχνάμε πως η ηρωίδα περιμένει να την σκοτώσει το ίδιο το κράτος, σε αντίποινα.

Διάβασα τους Έξι τρόπους να πεθάνεις στο Τέξας σχεδόν μονοκοπανιά, το μεγαλύτερο κομμάτι του βιβλίου τελείωσε σε μια μέρα, και μετά το φύλαξα, σαν να ήταν οι τελευταίες σελίδες η τελευταία καραμέλα στο κουτί. Σπανίως διαβάζω έτσι βιβλία, σημαίνει πως ξύπνησαν μέσα μου κάτι που κρυβόταν, και πρέπει να το επεξεργαστώ. Κι άργησα να γράψω αυτό το κείμενο, για να μην το αδικήσω, αλλά και να μην αδικήσω κι εμένα ως αναγνώστρια. Μα είναι ξεκάθαρο, οι σπείρες πάντα ήταν της αρεσκείας μου.


                                        Κατερίνα Μαλακατέ 






"Έξι τρόποι να πεθάνεις στο Τέξας", Μαρίνα Περεθάγουα, μετ. Μαρία Παλαιολόγου, εκδ. Καστανιώτη, 2022, σ. 304

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου