"Ανήκουστος βλάβη", David Lodge

Η «Ανήκουστος βλάβη» πραγματεύεται με χιούμορ και πικρία ένα θέμα που μου είναι εξαιρετικά οικείο, τη βαρηκοΐα- υποψιάζομαι πως το θέμα είναι και για κείνον πολύ κοντινό, γιατί οι λεπτομέρειες είναι σωστές. Ο Λοτζ με το γνωστό φλεγματικό, ειρωνικό του χιούμορ, αντιμετωπίζει την κατάσταση περίπου σαν μια γελοία θανατική ποινή, αστείο που διατρέχει όλο το μυθιστόρημα αλλά χάνεται ολοσχερώς για τον έλληνα αναγνώστη λόγω της προβληματικής μετάφρασης του τίτλου. Το Deaf sentence μοιάζει πολύ με το Death sentence, το Ανήκουστος βλάβη μοιάζει με κάτι άσχετο.

Αρκετά με τη γκρίνια (δικαιολογημένη) λοιπόν και πίσω στο μυθιστόρημα. Ο Ντέσμοντ είναι ένας συνταξιοδοτημένος καθηγητής Γλωσσολογίας που χρειάζεται ακουστικό (αυτό στα ελληνικά το λένε σκέτο ακουστικό κι όχι ακουστικό βοήθημα, αλλά μάλλον ψιλά γράμματα για το μεταφραστή που μας φλόμωσε στα «βοήθημα» και «βοήθημα» ακόμα κι εκεί που δεν υπήρχε λογοπαίγνιο) αν και είναι ακόμα σχετικά νέος. Η γυναίκα του είναι μια ξανανιωμένη πενηντάρα που διατηρεί δικό της μαγαζί και ανθηρή κοινωνική ζωή, στην οποία ο ίδιος δεν μπορεί να συμμετέχει ενεργά γιατί στους μεγάλους χώρους με οχλαγωγία δεν μπορεί να ξεχωρίσει συζητήσεις (όπως όλοι οι βαρήκοοι). Σε έναν τέτοιο χώρο γνωρίζει την νεαρή Άλεξ Λουμ, που του πιάνει κουβέντα, αυτός δεν ακούει λέξη από ό,τι λέει κι απλά κουνάει καταφατικά το κεφάλι πάνω από το ντεκολτέ της και την επόμενη μέρα αυτή του τηλεφωνεί. Σε όλα αυτά προστίθεται ένας σχεδόν ενενηντάχρονος βαρήκοος και πεισματάρης πατέρας καθώς και τα πέντε παιδία που έχουν μεταξύ τους αυτός και η γυναικά του.

Αγαπημένα θέματα του Λοτζ, όπως η κατάσταση στα Βρετανικά ιδρύματα ανώτερης εκπαίδευσης, η θέση του καθενός σε μια Βρετανική οικογένεια που σε γενικές γραμμές θυμάται όλα της τα μέλη μόνον τα Χριστούγεννα, αλλά κυρίως το πώς αντιμετωπίζει ένας άντρας τη μέση ηλικία και τα γηρατειά που έρχονται αλλά δεν είναι ακόμα εδώ, βγαίνουν συνέχεια στην επιφάνεια, με ένα πικρό χιούμορ που είναι ομολογουμένως δύσκολο να μεταφραστεί. Μονάχα να το φανταστεί μπορεί ο έλληνας αναγνώστης που ξέρει πέντε ρημαδοαγγλικά. Εν πολλοίς, ένα συμπαθητικό βιβλίο, ενός εξαιρετικού συγγραφέα, που διαβάζεται γρήγορα και ευχάριστα. Υποθέτω ακόμα πιο ευχάριστα στο πρωτότυπο.

Υ.Γ. Αγαπητή anagnostria σας υπόσχομαι πως δεν σας αντιγράφω, απλά μου έτυχε.....

Therapy

Διαβάσα το Therapy του David Lodge και βαρέθηκα. Η ιστορία αφορά έναν γραφιά μιας επιτυχημένης κωμωδίας της τηλεόρασης, που δε βρίσκει την ευτυχία πουθενά, παρ'όλες τις "θεραπείες", ψυχοθεραπεία, αρωματοθεραπεία, φυσιοθεραπεία, βελονισμός κτλ. Δεν έχω αντίρρηση για τις ιστορίες των μικρών πραγμάτων, της καθημερινότητας, της πίεσης. Αλλά εδώ δεν το ένιωσα. Το μόνο που ένιωσα ήταν αφόρητη πλήξη.

Συμπαθώ σε γενικές γραμμές τον Lodge, αλλά και την νέα αυτή γενιά Άγγλων συγγραφέων που συνδυάζει το πρόβλημα με το γέλιο, το γελοίο με το σοβαρό. Αλλά πώς να το κάνουμε ένα μυθιστόρημα χρειάζεται συνεχείς καλές ιδέες. Κι αυτό εδώ, δεν τις διαθέτει.

Ούτε γάτα ούτε ζημιά

Ο Βικ Γουίλκοξ είναι διευθυντής μιας προβληματικής εταιρείας στην Θατσερική Αγγλία. Έχει χάσει τον ύπνο του, αλλά πιστεύει ακράδαντα στο σύστημα που θα τους βγάλει από την κρίση αν δουλέψουν σωστά και σκληρά. Η Ρόμπυν Πένροουζ από την άλλη είναι έκτακτη λέκτορας της Αγγλικής λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο, με ειδικότητα στις γυναικείες σπουδές, φεμινίστρια, αριστερίστρια, με άψογο θεωρητικό υπόβαθρο και καμία αίσθηση της σκληρής πραγματικότητας ενός εργάτη. Η ζωή τους θα αλλάξει, όταν λόγω του Βιομηχανικού Έτους αναγκαστούν να πάρουν μέρος σε ένα πρόγραμμα που εκείνη για έξι μήνες μια φορά την εβδομάδα πρέπει να γίνει η σκιά του.

Το μυθιστόρημα του Ντέηβιντ Λοτζ είναι εξόχως απολαυστικό και ευκολοδιάβαστο και ταυτόχρονα μπλέκει με μαεστρία τη φιλοσοφία, την πολιτική, τη ζωή έτσι όπως διαμορφώνεται μέσα στα χρόνια και… την πλάκα. Το χιούμορ και η σύγκρουση ανάμεσα στην κλεισμένη στο μικρόκοσμό της πανεπιστημιακή κοινότητα και τον άκρατο υλισμό των ...golden boys, άλλωστε, είναι τα βασικά στοιχεία τούτου του μαγειρέματος, χωρίς όμως καθόλου να χάνονται οι χαρακτήρες.

Το βιβλίο δεν το διάβασα στα Αγγλικά και το μετάνιωσα. Υποψιάζομαι πως κάποια πράγματα θα χάθηκαν στη μετάφραση. Όπως ας πούμε ο τίτλος του πρωτοτύπου “Nice work” που για κάποιο λόγο απροσδιόριστο έγινε… «Ούτε γάτα ούτε ζημιά». Παρ’ όλα αυτά, θα ήθελα να διαβάσω κι άλλα δικά του - στη μητρική του γλώσσα αυτή τη φορά.