8/8/13

"Μαουντόλιβ"- "Αλεξανδρινό κουαρτέτο", Lawrence Durrell



Πολύ διαφορετικό από το εσωστρεφές «Μπαλτάζαρ», το «Μαουντόλιβ» επικεντρώνεται στην αρχή τουλάχιστον στον έρωτα της μητέρας του Νεσίμ, Λάιλα με τον νεαρό διπλωμάτη Μαουντόλιβ και μας βάζει βαθιά πια στην πολιτική κατάσταση στην Μέση Ανατολή λίγο πριν το ξέσπασμα του Β’ Παγκοσμίου πολέμου. Ό,τι ξέραμε για τον έρωτα της Τζαστίν και του Ντάρλι κατακρημνίζεται, οι σχέσεις δεν είναι όπως φαίνονταν ερωτικές και νωχελικές, είναι ιδεολογικές και πολιτικές. Το ζευγάρι Νεσίμ- Τζαστίν φωτίζεται πια κι όλοι οι ήρωες φαίνονται από ένα πρίσμα διαφορετικό.

Χωρίς να χάσει την Αλεξάνδρεια ως πρωταγωνίστρια, τουναντίον, ο Ντάρελ μας δείχνει την άλλη της πλευρά, επιχειρεί να αποδομήσει όλα όσα έχτιζε, να τα προχωρήσει και να τα διαστρέψει. Η πλοκή μοιάζει πάλι σημαντική, αν και δεν χάνεται η ατμόσφαιρα, ούτε η ενότητα ανάμεσα στα τρία βιβλία. Το τέλος, ανατρεπτικό σε ένα βαθμό, και συγκινητικό σε αφήνει γεμάτο προσδοκία για το επόμενο και τελευταίο βιβλίο που δεν κινείται πια στον ίδιο χρόνο με τα άλλα τρία, αλλά τελειώνει την ιστορία.

Ο Ντάρελ στα τρία πρώτα βιβλία του Κουαρτέτου επιχειρεί μια διάσπαση του μυθιστορηματικού χρόνου, της αφήγησης και κυρίως της αντικειμενικότητας που πολλοί λίγοι συγγραφείς έχουν πετύχει σε τόσο μεγάλη έκταση. Τα βιβλία αυτά από μόνα τους θα μπορούσαν να σταθούν ως καλά μυθιστορήματα. Όμως η συνοχή και η συνενοχή μεταξύ τους τα καθιστά σχεδόν μοναδικά. Και το παιχνίδι της εναλλαγής της αφηγηματικής ματιάς, χωρίς να αλλάξει αφηγητή, ένα από τα πιο γοητευτικά που έχω συναντήσει. 

"Μαουντόλιβ", "Αλεξανδρινό κουαρτέτο, Λώρενς Ντάρελ, μετ. Μαριάννα Παπουτσοπούλου, εκδ. Μεταίχμιο, 2008, σελ. 449-739

4 σχόλια:

  1. Ανώνυμος8/8/13, 2:43 μ.μ.

    Στη Τζαστίν, αρχικά μπαίνεις διστακτικά στην ατμόσφαιρα, προσπαθώντας να ξεχωρίσεις πρόσωπα και πράγματα. Βέβαια, η Αλεξάνδρεια είναι η πρωταγωνίστρια ολόκληρου του βιβλίου, μαζί με τα άλλα πρόσωπα, που παρουσιάζονται σιγά-σιγά, καθένα με όσα κουβαλάει.

    Στο Μπαλτάζαρ η ίδια ιστορία εμπλουτίζεται ουσιαστικά από τις σημειώσεις του ίδιου (του Μπαλτάζαρ) και συχνά ανατρέπονται οι όποιες βεβαιότητες είχες μέχρι στιγμής.

    Στο Μαουντόλιβ , το πιο ενδιαφέρον βιβλίο για μένα προσωπικά, τα πρόσωπα και οι καταστάσεις φωτίζονται από άλλη οπτική γωνία και σχεδόν απομυθοποιούνται.
    Το παζλ των ανοιχτών και δήθεν τυχαίων πληροφοριών όλο και συμπληρώνεται με μαεστρία.
    Όλα συνδέονται και ο αφηγητής κρατάει καλά τα νήματα. Οι εναλλαγές στο πολιτικό και προσωπικό στοιχείο προσθέτουν ακόμη μεγαλύτερη γοητεία στη γραφή.


    ΥΓ. Για την ιστορία, ο Ντάρελ υπηρέτησε στη βρετανική πρεσβεία στην Αίγυπτο. Στην Αλεξάνδρεια συνάντησε την Εύα (Υβέτ) Κοέν, Αλεξανδρινή Εβραία, την οποία παντρεύτηκε και έγινε η έμπνευσή του για τον χαρακτήρα της Τζαστίν.

    κ.κ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Συμφωνώ, είναι εξαιρετικός ο τρόπος που σιγά σιγά συνειδητοποιείς την "αφέλεια" του πρώτου βιβλίου ενώ αυτό σε έχει γοητεύσει τόσο πολύ στην αρχή...

      Διαγραφή
  2. Ανώνυμος8/8/13, 5:21 μ.μ.

    Μα όλο το Αλεξανδρινό κουαρτέτο είναι ένα αριστούργημα της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Μάλιστα βγήκε λίγο νωρίτερα από τις ακυβέρνητες πολιτείες και η πρώτη αντίδραση του Τσίρκα ήταν ότι τον ξεπέρασε ο παρακμίας, όπως ονόμασε τον Ντάρρελ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Α, το παραλειπόμενο δεν το ήξερα. Εγώ αγαπώ πολύ την Τριλογία του Τσίρκα...

      Διαγραφή