"Οι διορθώσεις", Jonathan Franzen

Εκπληκτικό βιβλίο, που δεν θα ανακάλυπτα αν μια καλή διαδικτυακή μου φίλη και παλιά συμμαθήτρια δεν διατηρούσε αυτό το μπλογκ, είναι «Οι Διορθώσεις» του Τζόναθαν Φράνζεν. Προσπάθησα να το βρω στα Αγγλικά, δεν το βρήκα και το διάβασα στην ελληνική μετάφραση που μου φάνηκε αξιοπρεπής.

Το μυθιστόρημα ακολουθεί την ιστορία της οικογένειας Λάμπερτ. Βλέπουμε επεισόδια από το γάμο των γονιών, την παιδική ηλικία των παιδιών αλλά ταυτόχρονα έχουμε σαφή άποψη για το πώς είναι η ζωή του καθενός όταν τόσο τα παιδιά όσο και οι γονείς μεγαλώνουν. Ο συγγραφέας κατορθώνει έτσι μέσα από μια και μόνη οικογένεια να ενσωματώσει τόσα πολλά από τα στοιχεία των Αμερικανών.

Οι γονείς συντηρητικοί, με τις παραξενιές τους. Η μητέρα νοιάζεται για το τί θα πει η γειτόνισσα, για την καλή της κρουαζιέρα και τα καλά της τα ομόλογα, θέλει την οικογένεια λυσσασμένα μαζί, αλλά παράλληλα λέει ψέματα στην εν λόγω γειτόνισσα όταν η ζωή των παιδιών της δεν ικανοποιεί τη φαντασία της. Ο πατέρας, λίγο ρατσιστής από συνήθεια, άνθρωπος αποτραβηγμένος από την αρχή από τους άλλους, όμως ταυτόχρονα άμεσα εξαρτημένος από αυτούς. Δεν απλώνει το χέρι για να χαϊδέψει, κι όμως όλοι τον νοιάζονται. Τον νοιάζει να κατορθώνει να φτιάχνει πράγματα με τα χέρια και να καταλαβαίνει τον κόσμο γύρω του. Παθαίνει Πάρκινσον και άνοια.

Ο πρωτότοκος Γκάρυ εκπληρώνει το Αμερικάνικο όνειρο με το μεγάλο σπίτι, τα καλά λεφτά, την φιλάνθρωπη γυναίκα και τα 3 παιδία και θα έπρεπε να είναι το καμάρι της μάνας του. Μα δεν είναι. Ο δεύτερος Τσιπ, διανοούμενος και τρελός γυναικάς, καταφέρνει να απολυθεί λόγω σεξουαλικού σκανδάλου από το Κολέγιο στο οποίο δούλευε ως καθηγητής και να μπλέξει σε μια απίστευτη ιστορία στην Λιθουανία. Τέλος η Ντενίζ, όμορφη μαγείρισσα που θέλει σε όλα να είναι πρώτη, είναι εξίσου καλή και υποταγμένη κόρη με τον Γκάρυ, το ίδιο σεξουαλικά αδηφάγα με τον Τσιπ. Κεντρική, η επιθυμία της μάνας να βρεθούν όλοι μαζί για τα Χριστούγεννα.

Σπάνια έχω βρεθεί σε τόσο αριστοτεχνικά μπλεγμένο κουβάρι πλοκών και χαρακτήρων, που οι βάσεις τους μας δίνονται από την παιδική ηλικία αλλά παραμένουν φρέσκοι, σε στιγμές αψυχολόγητοι, σε όλο το βιβλίο. Αυτό που ξεχωρίζει είναι ο παλμός μιας ολόκληρης νοοτροπίας, όχι μιας, πολλών, που συνυπάρχουν και μάλιστα απορρέουν η μια από την άλλη, που μαζί φτιάχνουν μια οικογένεια και μια χώρα αντιθέσεων και συνθέσεων. Όλα τα παιδιά των Λάμπερτ εξάλλου αποφασίζουν να μετακομίσουν από τα μεσοδυτικά.

Η εναλλαγή στην αφήγηση βοηθά να μην γίνουν κουραστικές οι 764 σελίδες του βιβλίου. Η γραφή ρέει και δεν συνειδητοποιείς καν πως πέρασαν οι μέρες που χρειάζονται για να διαβαστεί. Όπως καταλάβατε, ό,τι και να γράψω, κάτι θα λείπει, είναι από αυτά τα μυθιστορήματα που απλώς πρέπει να διαβαστεί.