Είχα καιρό να διαβάσω ιστορικό μυθιστόρημα, κι έτσι έπιασα τους Λέοντες της Σικελίας της Στεφάνια Άουτσι με μεγάλη όρεξη. Λίγα πράγματα ήξερα για την εποχή στην Ιταλία κι αυτό έκανε το βιβλίο ακόμα πιο ελκυστικό. Κι όντως πρόκειται για ευκολοδιάβαστο ανάγνωσμα, που κυλά απρόσκοπτα χωρίς λογοτεχνικές εκπλήξεις ούτε καν μεγάλες ανατροπές στην πλοκή. Αυτό είναι το βασικό του ατού· και το βασικό του μειονέκτημα.
Το μυθιστόρημα ακολουθεί την οικογένεια Φλόριο για εβδομήντα χρόνια, από το 1799 που μετακόμισαν φτωχοί στο Παλέρμο, ως την εποχή της παντοδυναμίας τους. Ο Πάολο Φλόριο φεύγει με την οικογένειά του (τη γυναίκα, το μωρό τους, τον αδελφό του, και την ορφανή ανιψιά του) μετά το σεισμό και εγκαθίσταται από το χωριό του, τη Μπανιάρα, στο Παλέρμο. Η γυναίκα του, η Τζουζεπίνα, σιχαίνεται που την απομάκρυνε από το σπίτι και τους φίλους της. Οι δυο τους δεν τα πήγαιναν ποτέ καλά, ο γάμος τους από προξενιό ήταν από την αρχή ένα βάσανο για κείνη, θα προτιμούσε πολύ περισσότερο να είχε παντρευτεί τον κουνιάδο της, τον Ινιάτσιο. Τα δυο αδέλφια (ο Πάολο και ο Ινιάτσιο) ξεκινούν να δουλεύουν ένα μαγαζί με μπαχαρικά που είχαν ήδη στο Παλέρμο, και από εκεί και μπρος η πορεία των οικονομικών τους είναι ανοδική. Όταν πεθαίνει ο Φλόριο, αναλαμβάνει ο Ινιάτσιο, κι όταν πεθαίνει κι αυτός, αναλαμβάνει ο γιος του Πάολο και της Τζουζεπίνας, Βιντσέντζο. Το μυθιστόρημα ακολουθεί την ανέλιξη της οικογένειας, μέσα σε μια πόλη με ξεπεσμένους και πεινασμένους αριστοκράτες. Όσα λεφτά κι αν αποκτήσουν όμως οι Φλόριο, δεν θα μπορέσουν ποτέ να κερδίσουν την εκτίμηση αυτών των ανθρώπων. Μόνο το αίμα μετράει.
Η πλοκή εκτείνεται χρονικά σε μια μεγάλη ιστορική περίοδο και η συγγραφέας δεν καταφέρνει πάντα να ακολουθήσει την εποχή, για αυτό συχνά πυκνά βάζει ανάμεσα στα κεφάλαια μια σκέτη περίληψη της ιστορικής συνθήκης, των συγκρούσεων, των μαχών, της πανούκλας. Αυτό αποδυναμώνει το κείμενο και του δίνει μια αίσθηση προχειρότητας. Οι χαρακτήρες είναι δομημένοι εξαιρετικά, σε κάνουν να θέλεις να τους ακολουθήσεις ακόμα κι αν η αφήγηση σε κάποια σημεία κάνει κοιλιά. Η Άουτσι κάνει ιδιαίτερη προσπάθεια να αναφερθεί στη θέση της γυναίκας, κι αυτό ίσως είναι ένα από τα πιο δυνατά σημεία του μυθιστορήματος. Οι γυναίκες σπάνια διαλέγουν οι ίδιες ποιον θα παντρευτούν, οι ξεπεσμένες αριστοκράτισσες προσπαθούν να παντρευτούν κάποιον πλούσιο, οι πλούσιοι κάποια με τίτλο. Η γυναίκα που ακολουθεί την καρδιά της και μένει με κάποιον που δεν την παντρεύεται, είναι για πάντα μιαρή, ακόμα κι αν στο τέλος παντρευτεί.
Η ιστορία των Φλόριο είναι ενδιαφέρουσα, και ακόμα πιο συναρπαστική είναι η εποχή του 19ου αιώνα στη Σικελία. Εδώ νομίζω πως η Άουτσι έχασε μια μοναδική ευκαιρία να γράψει ένα πραγματικά σημαντικό κείμενο. Τώρα όλα μοιάζουν μέτρια και συνηθισμένα, η γραφή, η ιστορία, οι χαρακτήρες παρά την ίντριγκα, τους έρωτες, το χρήμα, τα οικόσημα και το πάθος. To βιβλίο έγινε διεθνές bestseller, μεταφράζεται σε 32 γλώσσες κι είναι το πρώτο μιας σειράς. Εγώ πάντως δεν είμαι σίγουρη αν θα διάβαζα το δεύτερο.
Κατερίνα Μαλακατέ
Υ.Γ. 42 Το δεύτερο βιβλίο κυκλοφόρησε τον Μάιο του 2021 στα ιταλικά και δεν έχει ακόμα μεταφραστεί στα ελληνικά.
"Οι λέοντες της Σικελίας", Stefania Auci, μετ. Δήμητρα Δότση, εκδ. Κλειδάριθμος, 2021, σ.544
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου