"Όλες οι ευτυχισμένες οικογένειες", Carlos Fuentes

Η ουσία των βιβλίων του Φουέντες είναι η λήξη, η αίσθηση της κάθαρσης στο τέλος σαν να πρόκειται για αρχαία τραγωδία, είτε πρόκειται για μυθιστόρημα, είτε για συλλογή διηγημάτων. Αυτή είναι η τέχνη της αφήγησης στην παλαιότερη μορφή της, που σε βάζει να σκέφτεσαι, να σκέφτεσαι, να αισθάνεσαι, να αισθάνεσαι, τόσο που να μην μπορείς πια, να μην θέλεις να τελειώσει, να διαβάσεις το τέλος.

            «Όλες οι ευτυχισμένες οικογένειες», όλες οι Λατινοαμερικάνικες ευτυχισμένες οικογένειες, κάθε μια τακτοποιημένη στην δική της μικρή ιστορία, πολλές φορές ειπωμένη από διαφορετικούς αφηγητές, σαν μια και μοναδική Άγια οικογένεια. Γιατί όπου οι άνθρωποι συνδέονται με δεσμούς αίματος, δεσμεύονται με αίμα. Το θέμα μας αφορά όλους προφανώς, παρόμοιους σκελετούς κρύβουν όλες οι οικογένειες στο ντουλάπι, σαν απογευματινή σαπουνόπερα. Τα μικρά ιντερλούδια, ιστοριούλες γραμμένες σαν ποιήματα, ή ποιήματα γραμμένα σαν ιστοριούλες, μας λένε κι άλλα, εμπνεύσεις της στιγμής, που πληγώνουν όσο οι μεγάλες. Με τελική κατάληξη τη βία. Πάντα.

            Ο τίτλος μας προδιαθέτει για μεγάλα πράγματα, αν και φυσικά δεν πρόκειται για την Άννα Καρένινα. Κάποια από τα διηγήματα κολλάν στο μυαλό, όπως η ιστορία του στρατηγού πατέρα που κυνηγά τον επαναστάτη γιο ή εκείνη με πρωταγωνιστή έναν πατέρα που το παιδί του είναι θύμα της θαλιδομίδης. Ίσως να είμαι προκατειλημμένη, από την αρχή θετικά διακείμενη, αλλά ο Κάρλος Φουέντες με έχει σπάνια απογοητεύσει. Κι αν αυτό το βιβλίο δεν φτάνει με τίποτα τη συνοχή που έχουν τα «Κρυστάλλινα σύνορα» ή το ειδικό βάρος που έχει «Το κάθισμα του αετού» ή «Ο θάνατος του Αρτέμιο Κρουζ», δεν παύει να είναι μια καλογραμμένη και στιγμές στιγμές εμπνευσμένη συλλογή.   

«Όλες οι ευτυχισμένες οικογένειες», Κάρλος Φουέντες, μετ. Μαργαρίτα Μπονάτσου, εκδ. Καστανιώτη 2008, σελ.410