2/5/13

"Κείμενα νεοελληνικής λογοτεχνίας"


Τα σχόλια στην ανάρτηση για το βιβλίο του Δημήτρη Χατζή με έβαλαν σε σκέψεις. Πως γίνεται ένα παιδί σαν κι εμένα, που διάβαζε με πάθος από μικρό, να απεχθάνεται τα «κείμενα νεοελληνικής λογοτεχνίας».  Ως τώρα είχα μια αίσθηση πως αυτά τα κείμενα ήταν κακοδιαλεγμένα, εθνοπατριωτικά αποσπάσματα, τώρα συνειδητοποιώ πως μπορεί η μνήμη μου να τα αδικεί και να φταίει η διδασκαλία τους. Οι φιλόλογοί μου σε γενικές γραμμές ακολουθούσαν το "πρόγραμμα", έκαναν καλολογικές παρατηρήσεις από κάποιο κοινό λυσάρι, βάζαν χαζές εργασίες του τύπου στον στίχο 25 τι θέλει να μας πει ο ποιητής. Αμ, έτσι δεν αγαπάς τη λογοτεχνία, το πολύ πολύ να αγαπήσεις τη φιλολογία∙ που πολύ αμφιβάλλω.

Αντίθετα, στο χαρούμενο σχολείο που πήγαινα υπήρχε ένα μάθημα «Αγγλοσαξονικής λογοτεχνίας», πολλές ώρες την εβδομάδα. Από κει θυμάμαι σχεδόν τα πάντα. Κι αν εξαιρέσει κανείς τον απαραίτητο Σαίξπηρ κάθε χρόνο (και γιατί να τον εξαιρέσει εδώ που τα λέμε), τα βιβλία αυτά τα κρατάω ακόμα στην τωρινή βιβλιοθήκη μου κι όχι σε κούτες στο πατρικό μου. Φυσικά και εκεί υπήρχε η ιστορία της λογοτεχνίας τους (έμαθα όλα όσα δεν ήθελα να ξέρω για τον Beowulf), όμως σε αυτά τα βιβλία πρωτοδιάβασα Poe, και T.S.Eliot, και Thoreau. Με αυτά έμαθα να αγαπώ τον Byron, τον Shelley, τον Yeats για να τους απομυθοποιήσω μετά, δεν έχει σημασία. Όχι, ούτε κι εδώ μιλάμε για πρωτοποριακά κείμενα, ούτε καν για πολύ μοντέρνα. Ήταν η διδασκαλία διαφορετική. Και ναι, ίσως ήταν παράλογο να περιμένεις εργασία από ένα παιδί της δευτέρας γυμνασίου για το «Άνθρωποι και Ποντίκια». Από την άλλη, αφού μια χαρά την έβγαλα εις πέρας και θυμάμαι με ευκρίνεια το βιβλίο, μπορεί να μην ήταν και τόσο.




Τη μοναδική φορά που υπήρξε φιλόλογος που ενδιαφερόταν και μας έβαλε να διαβάσουμε βιβλίο για εργασία, ήμουν άτυχη. Μου διάλεξε το «Στου Χατζηφράγκου». Έκτοτε αν και καταλαβαίνω την πρωτοπορία του Κοσμά Πολίτη σε σχέση με την υπόλοιπη γενιά του ‘30 δεν κατάφερα ποτέ να τον αγαπήσω. Τυχαίο; Δε νομίζω.





Δεν ξέρω πως και γιατί, ούτε τι θα έπρεπε να γίνει για να φτιάξει  η κατάσταση. Υποψιάζομαι πως όσο βγαίνουν φιλόλογοι που διαβάζουν με το ζόρι τις «Ακυβέρνητες Πολιτείες» για να περάσουν την ελληνική λογοτεχνία στο Φιλολογικό και μετά συνεχίζουν ακάθεκτοι να διαβάζουν (μόνο) το Τσάο, τόσο τα «κείμενα νεοελληνικής λογοτεχνίας» θα απαξιώνονται, θα είναι μια αγγαρεία ακόμα για να περάσει κανείς την τάξη.

Για να δημιουργήσεις κουλτούρα, πρέπει να έχεις κουλτούρα. Ίσως να μην είμαστε πολύ πρωτοποριακοί στο μυθιστόρημα, αλλά έχουμε αρκετά διαμάντια που ξεχωρίζουν. Ήμασταν όμως κορυφαίοι στην ποίηση. Κι ανάθεμα αν θυμάμαι ένα καλό απόσπασμα του Σεφέρη. Τον Καρυωτάκη τον κάναμε από φυλλάδια, γιατί είχε τρέλα η τότε φιλόλογος μαζί του. Δεν μπορεί η παιδεία στην ανάγνωση να αφήνεται στην ατομική πρωτοβουλία- ένας φιλόλογος που νοιάζεται, ένας γονιός αναγνώστης. Δεν ξέρω καν αν μερικά σεμινάρια θα άλλαζαν την κατάσταση. Όταν δεν διαβάζεις, δεν μπορείς να μεταδόσεις την αγάπη της ανάγνωσης∙ τόσο απλά. Και ο κύκλος θα συνεχίζεται, φαύλος, για καιρό. Ώσπου να γίνουμε πολλοί και να τον σπάσουμε.






39 σχόλια:

  1. "..Όταν δεν διαβάζεις, δεν μπορείς να μεταδόσεις την αγάπη της ανάγνωσης∙..."
    Αυτό τα λέει όλα.
    Το γελοίο,γονείς να κυνηγάνε τα παιδιά να διαβάσουν έστω να μαθήματα τους,ενώ τους ίδιους δεν τους έχουν δει ποτέ να διαβάζουν ένα βιβλίο.
    Υποκρισία άμετρη,αλλά και εξήγηση γιατί το διάβασμα πλέον θα θεωρείται αγγαρεία για όλη τους τη ζωή.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Κι εγώ η έρμη η φιλόλογος θα συμφωνήσω μαζί σου και με αυτό ακόμη περισσότερο:
    " Όταν δεν διαβάζεις, δεν μπορείς να μεταδόσεις την αγάπη της ανάγνωσης∙ τόσο απλά."

    Καλό Πάσχα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Καλό Πάσχα και στους δυο φιλολόγους της παρέας, που στάθηκαν στην ίδια φράση. Είναι χαρακτηριστική του τί συμβαίνει, τόσο από πλευράς δασκάλων, τόσο κι από πλευράς γονέων. Κι έτσι τα παιδιά μας δυσκολεύονται να δουν τους εαυτούς τους με ένα βιβλίο στο χέρι...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Ανώνυμος2/5/13, 5:22 μ.μ.

    Αχ Κατερίνα!

    Πονεμένη ιστορία η διδασκαλία των Κειμένων Νεοελληνικής Λογοτεχνίας.

    Και θα συμφωνήσω μαζί σου ότι φταίει αφενός ο στείρος τρόπος διδασκαλίας, αφετέρου η έλλειψη αγάπης του αντικειμένου από τους δασκάλους.

    Γενικά υπάρχει πρόβλημα! Μήπως συγκρατήσαμε τίποτε σημαντικό από τα αρχαία; όχι φυσικά, διότι αναλωνόμασταν στο Υποκείμενο-Ρήμα-Αντικείμενο, αντί να συζητάμε την ουσία των κειμένων. Μαθαίναμε την γλώσσα του Πλάτωνα, του Αριστοτέλη, του Ευρυπίδη και είναι ζήτημα αν γνωρίζουμε 10 στους 100 τί έχουν γράψει. Ποια η διδασκαλία τους!

    Όπως όλα στην Ελλάδα, έτσι και το μάθημα της λογοτεχνίας είναι προβληματικό.

    Γιάννης Μαργέτης.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Εγώ ήμουν κι από κείνα τα παιδιά που κάναν Αρχαία μονάχα στο Λύκειο. Σε δυο χρονιές, μάθαμε κάποια βασικά πράγματα γραμματικής κι αυτό ήταν όλο. Και φυσικά δεν μάθαμε τίποτα για τα ίδια τα κείμενα των αρχαίων, ίσως μονάχα μερικά πολύ γνωστά τσιτάτα...

      Διαγραφή
    2. Ανώνυμος2/5/13, 5:47 μ.μ.

      Ακριβώς!

      Το εκπαιδευτικό μας σύστημα, Κατερίνα, ήταν και είναι το ίδιο προβληματικό με το κράτος. Δεν μπορούσε και δεν μπορεί να γίνει διαφορετικά!

      Γιάννης Μαργέτης.

      Διαγραφή
  5. Ανώνυμος2/5/13, 6:19 μ.μ.

    Καλό Πάσχα σε όλους, πρώτ' απ' όλα!

    Με αγάπη θα ήθελα να επισημάνω πως, αναγνωρίζοντας όλες τις αδυναμίες που ανέφερε η Κατερίνα στο κείμενο της, έρχομαι, ως εν ενεργεία φιλόλογος και φύσει και θέσει βιβλιόφιλη, να στρέψω ταπεινά την προσοχή σας ως προς την αναζήτηση ευθυνών για το περιγραφόμενο ασφυκτικό πλαίσιο (διάβαζε ''χάλι'') όχι στην ανεπάρκεια των συναδέλφων, αλλά στο σχεδιασμό της Πολίτείας (επιτρέψτε μας να γνωρίζουμε κάπως περισσότερο τους μηχανισμούς του υπουργείου). Η αλήθεια είναι πως οι άνθρωποι που πονάμε όχι μόνο την υπόθεση 'Λογοτεχνία', αλλά κυρίως την υπόθεση 'Παιδεία' να αναγκαζόμαστε σε 'αντάρτικο', προκειμένου χωρίς να παρανομούμε-πολύ-ως προς την εφαρμογή του αναλυτικού προγράμματος, να δίνουμε στα παιδιά με ελκυστικό τρόπο αυτά που κρίνουμε ως σημαντικά.

    Πολλά νομίζω ότι είπα!

    Να είστε καλά,

    Ευδοξία Παπαδοπούλου

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Το καταλαβαίνω απόλυτα αυτό, πως το "αναλυτικό πρόαγραμμα" απαιτεί κάτι συγκεκριμένο. Αυτό κυρίως θα έπρεπε να αλλάξει, αν και ως μη εκπαιδευτικός δεν μπορούσα να το εντοπίσω. Αυτό ήταν νομίζω που με ενοχλούσε τόσο τότε, η κοινή αντιμετώπιση κάθε κειμένου, η ύπαρξη "σωστής απάντησης" στη λογοτεχνία, η ανυπαρξία συζήτησης.

      Κι εσείς να είστε καλά. Το δικό σας σχόλιο ήταν η αφορμή για αυτήν την ανάρτηση.

      Καλές γιορτές.

      Διαγραφή
  6. Εύκολα πετάμε έναν αφορισμό και πάμε παρακάτω.Ξέρω εξαιρετικούς φιλολόγους με μεταπτυχιακά και περγαμηνές που δεν καταφέρνουν να κάνουν τα παιδιά να αγαπήσουν τη Λογοτεχνία. Θεωρώ ότι πολλοί παράγοντες συντείνουν στην ανισορροπία του συστήματος εξυπηρετώντας το υπάρχον εξετασιοκεντρικό μοντέλο.Στο Λύκειο οι περισσότεροι καθηγητές, ειδικά στην Γ΄Λυκείου, χρησιμοποιούν τις ώρες της Λογοτεχνίας για να κάνουν Νεοελληνική Γλώσσα (Έκθεση).Όλα για τις Πανελλαδικές.
    (Εργάζομαι 25 χρόνια ως φιλόλογος σε Λύκειο της Αθήνας.)
    Καλό Πάσχα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Δίκιο έχεις Γιάννη, εύκολα πετάμε τους αφορισμούς κι όταν είμαστε απέξω δεν μπορούμε να συνεισφέρουμε στις λύσεις. Από την άλλη γίνεται να μην εντοπίσει κανείς το πρόβλημα;

      Και καταλαβαίνω το εξετασιοκεντρικό μοντέλο του Λυκείου, εγώ έδωσα εξετάσεις με το άλλο σύστημα των δεσμών που ήταν εξίσου εξετασιολάγνο. Αλλά η καθηγήτρια μας της Έκθεσης- φημισμένη εκθεσού σε όλα τα Βόρεια προάστια- μας έκανε την ώρα της Φιλοσοφίας φιλοσοφία από δικά της φυλλάδια και της Έκθεσης έκθεση στην τρίτη Λυκείου. Αν έχω διαβάσει δυο βιβλία φιλοσοφίας παραπάνω το χρωστώ σε κείνη. Κι αν έγραψα 19,25 έκθεση μάλλον σε κείνη πάλι το χρωστώ. Κι ας μην έκανα ιδιαίτερα μαζί της.

      Και φυσικά σέβομαι απεριόριστα την εμπειρία σου. Μόνο οι φιλόλογοι και δη οι βιβλιόφιλοι μπορούν να ξέρουν σε βάθος την κατάσταση και να συνεισφέρουν λύσεις.

      Με εκτίμηση και πολύ φιλικά αισθήματα.

      Καλό Πάσχα.



      Διαγραφή
  7. Κατερίνα, για μένα σημαντικότερη και από την κακή διδασκαλία της ελληνικής λογοτεχνίας είναι η σχεδόν πλήρης απουσία της ξένης από το υποχρεωτικό πρόγραμμα.Παραβλέπουμε πως στο σχολείο δεν μαθαίνεις ευρωπαική ιστορία, δεν βλέπεις κινηματογράφο και δεν αποκτάς ούτε ιδέα περί μουσικής και εικαστικών τεχνών.Να μην έχεις άποψη ούτε για τα στοιχειώδη της παγκόσμιας λογοτεχνίας;Πολλά πρέπει να αλλάξουν, τίποτε δε θα γίνει...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Νομίζω πια πως αυτό είναι επιστημονική φαντασία desperado. Θα έδινε στο ελληνικό σχολείο έναν αέρα κοσμοπολιτισμού που του λείπει σε άλλα πιο βασικά. Και μάλλον θα απαιτούσε να μην παπαγαλίσεις την ταινία. Αλλά πάλι, ποτέ δεν ξέρεις....

      Διαγραφή
  8. Δεν είμαι φιλόλογος,ούτε καν εκπαιδευτικός.Εντελώς στην αντίπερα όχθη.Στάθηκα τυχερός και αγάπησα τα βιβλία,έτσι η ανωτέρω άποψη είναι από προσωπική εμπειρία.
    Καλή Ανάσταση σε όλους.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ωχ, Λύσιππε, σου ζητώ ειλικρινά συγγνώμη. Κάπου είχα την αίσθηση πως το είχα διαβάσει. Mea culpa.

      Καλό Πάσχα να έχουμε...

      Διαγραφή
  9. Ανώνυμος2/5/13, 8:34 μ.μ.

    Δεν νομίζω ότι φταίνε οι φιλόλογοι ή οι γονείς ή η κοινωνία. Ίσως στο λύκειο να είσαι πολύ μικρός για να μπορέσεις να κατανοήσεις έναν από τους μεγαλύτερους πολιτισμούς της ανθρωπότητας όπως επίσης τον Ελύτη, τον Σεφέρη, τον Καβάφη ή τον Καρυωτάκη. Τι έχει να πει ο Καβάφης σ'ένα έφηβο 15 ετών και μάλιστα όταν πρέπει να τον μελετήσει υποχρεωτικά; Ποιος φιλόλογος μπορεί να βάλει στο κεφάλι ενός 16χρονου την απογοήτευση του Καρυωτάκη όταν εκείνος νιώθει ότι έχει όλη τη ζωή μπροστά του; Όπως εσύ, εγώ και πολλοί άλλοι φυσικά αποφασίσαμε ότι θέλουμε να πάμε την εκπαίδευσή μας ένα βήμα παραπέρα, το ίδιο μπορεί να κάνει οποιοσδήποτε αρκεί να το αποφασίσει.
    Ε.Γ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Διαφωνώ, Ελένη μου σε αυτό. Ένας έφηβος είναι ένας ενήλικας υπό διαμόρφωση. Λάτρευα τον Καβάφη στην εφηβεία μου, τον μάθαινα ακούσια απέξω. Το ίδιο και τον Καρυωτάκη. Από αυτούς πέρασα αργότερα στον Σεφέρη και τον Έλιοτ. Με αυτούς προίκα άρχισα να καταλαβαίνω τον Εμπειρίκο ή τον Καρούζο. Δεν πρέπει να υποτιμούμε τα παιδιά, τους εφήβους. Έχουν απίστευτη ικανότητα αφομοίωσης, εκεί διαμορφώνονται οι βάσεις για αυτά που θα αγαπήσουμε αργότερα.

      Και δεν πιστεύω πως ήταν μόνο θέμα συνειδητής απόφασης η φιλαναγνωσία μου. Ήταν και μια ασυνείδητη διαδικασία, που ξεκίνησε νωρίς και θα τελειώσει μάλλον όταν τελειώσω κι εγώ. Α, το ίδιο κι η δική σου...

      Φιλάκια πολλά.

      Διαγραφή
    2. Ανώνυμος2/5/13, 9:28 μ.μ.

      Ναι αλλά πώς εξηγείται ότι και οι δύο για ένα διάστημα διαβάζαμε αηδίες; Ακόμα έχω κάποιες στη βιβλιοθήκη μου και δεν ξέρω τι να τις κάνω.
      Ε.Γ.

      Διαγραφή
    3. Κι εγώ και μάλιστα για καιρό, μην κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας. Δεν έχει σχέση το ένα με το άλλο. Αν ξεκινούσαμε από αυτά, πιθανότατα θα μέναμε σε αυτά. Κάτι δούλευε πίσω, έτσι δεν είναι;

      Διαγραφή
    4. Ανώνυμος3/5/13, 12:22 π.μ.

      Όταν ήμουν 18 αποφάσισα να δώσω για το proficiency. Βρήκα λοιπόν ένα Άγγλο καθηγητή, ο οποίος όταν είδε ότι το επίπεδο των Αγγλικών μου ήταν αρκετά καλό μου έφερε μες στον ενθουσιασμό την καρδιά του σκότους του Κόνραντ. Τότε δεν έπαιρνα χαμπάρι αλλά τώρα θυμάμαι την απογοήτευσή του όταν κατάλαβε ότι δεν επρόκειτο να το διαβάσω ούτε στα Αγγλικά ούτε στα Ελληνικά. Βέβαια τώρα όπως ξέρεις ο Κόνραντ είναι ένας από τους αγαπημένους μου συγγραφείς όχι μόνο για την καρδιά του σκότους αλλά για πολλά από τα βιβλία του. Ίσως κάθε εμπειρία να είναι ένας σπόρος που κάποια στιγμή θα φυτρώσει αν φυσικά του το επιτρέψουμε.
      Ε.Γ.

      Διαγραφή
    5. Δεν θα φυτρώσει σε όλους. Αλλά σε κάποιους. Αυτό είναι σημαντικό.

      Διαγραφή
  10. Κατερίνα,

    ξαφνιάστηκα πολύ ευχάριστα μόλις εμφανίστηκε η εικόνα του βιβλίου της σημερινής σου ανάρτησης - σχεδόν γέλασα! Ίσως φανεί ως κατασκευασμένη σύμπτωση αλλά και γω, με αφορμή τα βιβλία του Χατζή που διάβαζα πέρσι το καλοκαίρι, ανέτρεξα στα Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας γιατί θυμόμουν ότι ένα διήγημά του - ο Σιούλας ο Ταμπάκος - συμπεριλαμβανόταν στα κείμενα που κάναμε στο σχολείο. Έτσι λοιπόν έμεινα να θαυμάζω την πρόοδό μου στην λογοτεχνική σφαίρα. Μπορεί να μην έχω διαβάσει τα περισσότερα βιβλία των οποίων αποσπάσματα υπήρχαν στα Κείμενα, καθότι δεν πολυσυμπαθώ την εγχώρια λογοτεχνία, ωστόσο με σχετική ευκολία και επάρκεια γνώσεων, αναγνωρίζω συγγραφείς, βιβλία, λογοτεχνικά κινήματα κτλ. Εντύπωση μου είχε κάνει η αναφορά στο τέλος του βιβλίου, ονομάτων της ξένης λογοτεχνίας όπως Μπόρχες, Κάφκα, Έλιοτ, Λόρκα, Πάουντ και μεταξύ αυτών του Πεσσόα(!), για τον οποίο πίστευα όταν τον ανακάλυψα ότι, ήμουν από τους λίγους προνομιούχους που γνώριζαν μέρος του έργου του - βέβαια, αργότερα έγινε πολύ της μόδας, καθώς οι ετερώνυμοί του ξεπετάγονταν από το Μπαούλο και εγώ ταπεινωμένος άφησα το καλάμι μου σε μιαν άκρη!

    Δε θα πιάσω την φιλολογική πλευρά του ζητήματος γιατί οι φιλόλογοι πιο πάνω ακονίζουν τα μαχαίρια τους! Θα συμφωνήσω μόνο μαζί σου, πως είχε καταντήσει καταγέλαστη μεταξύ των μαθητών, η φράση "Τι θέλει να πει ο ποιητής;", για την οποία, όσες φορές μου την απηύθυναν δεν είχα καμιά πειστική απάντηση να δώσω! Παρά ταύτα, θυμάμαι στην πέμπτη δημοτικού, παραμονές Χριστουγέννων, η δασκάλα μάς είχε μοιράσει βιβλία παγκόσμιας λογοτεχνίας που θα διαβάζαμε στις διακοπές και θα γράφαμε τις εντυπώσεις μας. Εγώ είχα επιλέξει τα "Άγουρα χρόνια" του Κρόνιν επειδή μου το είχε προτείνει το ομορφότερο και - τόσο προβλέψιμο όσο το σενάριο μιας ερωτικής κοεμντί! - εξυπνότερο κορίτσι της τάξης! Και γω έπεσα με τα μούτρα, τι να πω! Μήπως, επειδή δεν κατάφερα να διαβάσω ούτε το μισό, έχασα τελικά και τον έρωτά της;

    Υ.Γ. Μπράβο ρε Κατερίνα! Πραγματικά την χάρηκα την ανάρτησή σου!

    Υ.Γ. 42 Αγόρασα την "Καρδιά τόσο άσπρη"! Επηρεασμένος από όσα έχεις γράψει για τον συγγραφέα. Ο Λιόσα με συναρπάζει :Ρ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ο Μπόρχες, ο Κάφκα, ο Έλιοτ και τα άλλα παιδιά ήταν πάντα εκτός ύλης. Ένα περίεργο πράγμα...

      Γιατί οι άντρες ξεκινάτε κατά κανόνα να διαβάζετε για ένα όμορφο κοριτσάκι, μου διαφεύγει. Πάντως δεν είσαι ο μόνος με μια αντίστοιχη εμπειρία- δεν καταφέρνουν να τελειώσουν το βιβλίο, δεν τα φτιάχνουν με το κοριτσάκι, κι όμως μένει το... κουσούρι :P

      Υ.Γ. Νομίζω πως ο Μαρίας θα ταιριάξει με τα γούστα σου. Δεν φοβάμαι καθόλου.

      Διαγραφή
  11. Όταν δυστυχώς οι περισσότεροι φιλόλογοι γίνονται καθηγητές όχι για την αγάπη τους προς την ελληνική λογοτεχνία και τα παιδιά, αλλά για τη σταθερότητα του Δημοσίου, δεν μπορεί να υπάρξει εκείνη η φλόγα που θα ξεσηκώσει μια ολόκληρη τάξη!!!
    Λάτρεψα την ελληνική λογοτεχνία από μια υπέροχη καθηγήτρια... Αντίστοιχα, μίσησα τη χημεία και τη φυσική από έναν απαράδεκτο καθηγητή... Ίσως η πορεία μου να ήταν διαφορετική, αν είχα άλλους καθηγητές....

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Αυτό είναι ίσως το μεγαλείο της διαδικασίας της μάθησης, κι αυτό που οδηγεί αυτούς που είναι ταγμένους σε αυτό να επιλέγουν τη διδασκαλία. Το πρόβλημα ξεκινά όταν καθηγητές δεν γίνονται μόνον αυτοί.

      Διαγραφή
  12. Ανώνυμος2/5/13, 11:05 μ.μ.

    Φιλόλογος σίγουρα δεν γίνεσαι για την σταθερότητα του Δημοσίου, επιτρέψτε μου.
    Δάσκαλος ίσως...κι αυτό αν θυμάμαι καλά από το 2004 και μετά (μάλλον ως το 2010[;]).
    Ο ρόλος του εκπαιδευτικού είναι καθοριστικός για την εξέλιξη ενός παιδιού.
    Όμως, τα προβλήματα είναι πολλά. Το α.π. είναι δεσμευτικό, οι ώρες συγκεκριμένες. Επιπλέον, τα ίδια τα παιδιά συχνά δεν θέλουν να γνωρίσουν κάτι το οποίο είναι "εκτός ύλης" ή που δεν θα το έχουν στις εξετάσεις.
    Μην ξεχνάμε ότι και η αξιολόγηση είναι μέρος του μαθήματος, οπότε είναι θεμιτό ο καθηγητής να ρωτάει "τι θέλει να πει ο ποιητής;στο στίχο 15".
    Τέλος, σχετικά με τις εργασίες, σπάνια δίνονται τόσο συγκεκριμένα θέματα. Είθισται τα παιδιά να επιλέγουν τα ίδια το βιβλίο με το οποίο θα ασχοληθούν.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Θα μου επιτρέψετε, αλλά συχνότατα ο ίδιος ο ποιητής δεν ξέρει τί ήθελε να πει στον στίχο 13, πως θα του το καθορίσετε εσείς (ή το λυσάρι, το "υπουργείο", το "αναλυτικό πρόγραμμα", τέλως πάντων). Αυτό είναι μακράν η μεγαλύτερη γελοιότητα του συγκεκριμένου μαθήματος.

      Όσο για τα υπόλοιπα τα κατανοώ, είναι οι αγκυλώσεις του ελληνικού σχολείου και δεν αφορούν φυσικά μονάχα τα κείμενα.

      Για τα παιδιά θα διαφωνήσω, τον τόνο τον δίνει ο καθηγητής. Αυτός επιβάλλει ρυθμό, αυτός έχει ή όχι την ικανότητα και τη διάθεση να γοητεύσει.

      Διαγραφή
  13. Ανώνυμος3/5/13, 9:00 π.μ.

    Μπείτε λοιπόν στην Γ΄Λυκείου και επιβάλετε το ρυθμό που θέλετε εσείς!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Μα αυτό δε γίνεται στη Γ' Λυκείου (που θα έπρεπε κι εκεί, αλλά οι Εξετάσεις σε κοιτάζουν απειλητικά), χρειάζεται παιδεία από την αρχή. Εγώ στην Γ' Λυκείου (ειρήσθω εν παρόδω πέρασα με την πρώτη, στην σχολή της πρώτης μου επιλογής στην Αθήνα) διάβασα ίσως περισσότερη λογοτεχνία από οποιαδήποτε άλλη χρονιά. Στα 17 μου θα το μάθαινα αυτό; Το έμαθα στα 7 μου, προφανώς.

      Διαγραφή
  14. Ανώνυμος3/5/13, 11:41 π.μ.

    Καλημερα Κατερινα!

    Εξαιρετικη επιλογη το θεμα που αναλυεις. Με εχει απασχολησει κι εμενα αρκετες φορες. Οντως η διδασκαλια του συγκεκριμενου μαθηματος στο σχολειο σιγουρα δεν ηταν η ενδεδειγμενη με αποτελεσμα και τα παιδια να μην ενδιαφερονται. Εμενα παντως, παντα μου δημιουργουσε ενα ενδιαφερον. Διαβαζα το κειμενα και ακομα θυμαμαι οτι καποια απο αυτα με ειχαν γοητεψει.

    Τελειωνοντας το σχολειο αρχισα να διαβαζω και να ψαχνω.Διαβασα πολυ, κυριως μητροπολιτικη λογοτεχνια (αν θυμασαι σου ειχα γραψει για την "Ανταρκικη"), διαβασα οτι ειχε να κανει με τη ζωη, την κουλτουρα, τις πολεις ανθρωπων που εμεναν σε αλλες χωρες. Παρολη την "πιεση" των γονιων μου να διαβασω ελληνες λογοτεχνες. Εγω τους σνομπαρα τοτε! Ελεγα τι να μου πουν αυτοι, τι θα μου προσφερουν? Και καλα για την ηλικια μου εκανα εν μερει νομιζω. Ειχα διψα σαν νεαρος για αλλα πραγματα!

    Πριν απο τρια χρονια, στα 35, αρχισα να περιεργαζομαι τη βιβλιοθηκη στο πατρικο μου. Κυριως την υπεροχη σειρα της Εστιας και του Γαλαξια που δημιουργησε ο πατερας μου στα τελη της δεκαετιας του 60 με το ελαχιστο εισοδημα του. Στην αρχη τα ανοιγα, υστερα τα ξεφυλλιζα και στο τελος, δειλα δειλα πηρα ενα να διαβασω και υστερα αλλο ενα κι αλλο ενα. Κι ετσι εγινε η αρχη! Μπηκα σε εναν καινουριο κοσμο για το πως ζουσαν, πως αισθανονταν οι ανθρωποι που ζουσαν στον τοπο που κατοικουμε εμεις τωρα, στην εποχη του μεσοπολεμου λιγο πιο πριν και λιγο πιο μετα. .Ευγνωμωνω τον πατερα μου που μου εδωσε αυτη την την ευκαιρια. Νιωθω πολυ τυχερος.

    Αυτος που με συγκινησε περισσοτερο απ ολους ειναι ο μεγαλος Ηλιας Βενεζης (ειχα την Αιολικη γη στη λιστα με τα 10 καλυτερα). Μπορω να γραψω απειρα πραγματα γι αυτον αλλα νομιζω οτι ηδη μακρηγορησα πολυ Ελπιζω να μην κουρασα.

    ΓΙΩΡΓΟΣ. Σ.


    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Εννοείται πως δεν με κούρασες Γιώργο, αυτά τα θέματα προσφέρονται πάντα για κουβέντα. Διάβασα τη γενιά του 30 στο σχολείο, θυμάμαι με αγάπη τον Βενέζη αλλά πάνε πια και 20 χρόνια από τότε που άνοιξα τελευταία φορά την Αιολική γη.

      Δεν πειράζει που "αντιστεκόσουνα". Και μόνο που υπήρχε η συλλογή στο σπίτι καταγραφόταν στο υποσυνείδητό σου. Δούλευε για να σε κάνει να αγαπήσεις τα βιβλία.

      Διαγραφή
  15. εξ ορισμού πιστεύω ότι τα κείμενα θα είναι ένα από τα πιο μισητά μαθήματα για κάποιον που διαβάζει...

    πάντως θυμάμαι ακόμα μια σκηνή από την πρώτη γυμνασίου όπου έχοντας διαβάσει ένα απόσπασμα από ένα βιβλίο του καζαντζάκη η φιλόλογος μας έστειλε για διάλειμμα.. έτσι για να μην λερωθεί η αίσθηση με ερωτήσεις κ τα τιαύτα...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ίσως αυτό θα έπρεπε να είναι το νόημα του μαθήματος. Διάβασμα απόσπασμα από το σπίτι ή μέσα στην τάξη, κι έπειτα ο καθένας αν θέλει ελεύθερα κάτι να συζητήσει. Ή και τίποτα,ακόμα καλύτερα.

      Διαγραφή
  16. Απορία: αν τα κείμενα είναι μισητά για εκείνον που διαβάζει, γιατί να τα διδάξει καλά και ο φιλόλογος που διαβάζει; Σάμπως αυτός δε φοίτησε στο ελληνικό σχολείο; Τίποτε δεν είναι άσπρο ή μαύρο. Το βασικότερο λάθος της πολιτείας είναι ότι σπρώχνει προς την τάδε εξειδίκευση τους φιλολόγους με λάθος τρόπο (διότι αυτός που τελείωσε το κλασικό και έχει πήξει στις ρητορικές του Μηνιάτη, άντε βαριά να έφτασε στον Παλαμά, πώς μετά να σου διδάξει Αναγνωστάκη και Ρίτσο, που ο δόλιος ανήκει στη συντριπτική πλειοψηφία της αρχαιοπληξίας και μαρμαρολαγνείας;;) Το βασικότερο λάθος του φιλολόγου από την άλλη είναι ότι πέφτει στην παγίδα να το βλέπει σαν στεγνό μάθημα (το ίδιο και ο μαθητής). Και σκεφτείτε και τις υπόλοιπες τέχνες...ποια η τύχη τους στο ελληνικό σχολείο; (τα λεγόμενα καλλιτεχνικά τα έχουμε ομαδικώς για φτύσιμο και μη μου πείτε όχι) Το καλό μάθημα είναι τελικά συνισταμένη πολλών πραγμάτων. Δεν αρκεί να σου αρέσει να διαβάζεις, πρέπει να θέλεις να το διδάξεις, να το μεταδώσεις και να έχεις και την κουλτούρα που χρειάζεται και το τσαγανό και όλα τα καλά...Έχω δει, αγαπητοί μου, συνάδελφο που δε μπορούσε να σταθεί λεπτό σε τάξη φροντιστηρίου που δούλευα (ήταν υποτονικός, ανιαρός και διάβαζε πολύ, όπως φαινόταν) και τώρα έχει διοριστεί και διδάσκει, διότι οι συγκυρίες τον βοήθησαν να γράψει καλά και να μπει στο δημόσιο, το οποίο ευτυχώς βλέπω ως κατάρα, αλλιώς θα είχα βαρέσει το κεφάλι μου στον τοίχο προ πολλού... Άντε με τις υγείες μας/

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Δεν έχεις άδικο filoteo, ο κύκλος ισχύει για όλους. Πως θα τον σπάσουμε όμως αν δεν ξεκινήσουμε από τους εκπαιδευτικούς. Αυτό είναι το θέμα.

      Διαγραφή
  17. Πολύ σωστό κείμενο, κι εγώ μια απ'τα ίδια, τα μισούσα τα Κείμενα. Αλλά είναι εύκολο να διδαχτούν όπως τα έχουν κάνει; Δε γίνεται να δίνεις εξετάσεις σε ένα τέτοιο μάθημα... Πρέπει να το ζεις, όπως - ευτυχώς - πάει να γίνει στο δημοτικό σχολείο τα τελευταία 2-3 χρόνια (είναι πλέον το αγαπημένο μου μάθημα να διδάσκω Φιλαναγνωσία).

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Πολύ χαίρομαι... Το άκουσα κι από άλλους δασκάλους αυτό. Δεν γίνεται να αξιολογείται αυτό το μάθημα. Κατ' αρχάς ποιός έχει τα φόντα να κάνει αυτή την αξιολόγηση(και βαθμολόγηση);

      Διαγραφή
    2. Έλα ντε. Θα έλεγα μόνο ο ίδιος ο ποιητής του οποίου το ποίημα εξετάζεται. Αλλά και πάλι, ούτε αυτός. Γιατί η ποίηση ειδικά, είναι για να μιλάει στην καρδιά μας και να την εκλαμβάνει ο καθένας όπως μπορεί και θέλει.

      Διαγραφή
  18. Δεν είμαι καθηγήτρια ελληνικής φιλολογίας, ασχολούμαι με τη διδασκαλία ξένων γλωσσών, αλλά θυμάμαι πάντα από παιδί να διαβάζω με λαιμαργία ό,τι έπεφτε στα χέρια μου. Η αλήθεια είναι ότι σήμερα δεν ξέρω να σας πω τί και αν έμαθα από εν λόγω μάθημα. Θυμάμαι όμως ότι την πρώτη μέρα του σχολείου, μόλις έπαιρνα τα βιβλία και γύριζα σπίτι, άνοιγα βιαστικά τα Κείμενα και διάβαζα το βιβλίο μονορούφι. Κάθε χρονιά. Δεν ξέρω ποιος φταίει ούτε τί πρέπει να γίνει για να μαθαίνουμε επιτέλους κάτι στο σχολείο. Έγραψα απλώς γιατί ένιωσα την ανάγκη να υπερασπίσω αυτό το βιβλίο και το μάθημα, που τα αγαπούσα τόσο πολύ, αν και υπάρχει κίνδυνος να πέσουν να με φάνε οι γνώστες! Ναι δεν ξέρω τί λύση να προτείνω. Ναι είμαι φύση καλοπροαίρετος άνθρωπος και ψάχνω παντού να βρω κάτι καλό. Και δεν νομίζω ότι είναι τόσο κακό αυτό.
    Ίσως το ποστ μοιάζει με παραλήρημα, ζητώ συγγνώμη για αυτό! Σας χαιρετώ και σας εύχομαι καλά διαβάσματα!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Χαίρομαι, αυτή κανονικά θα έπρεπε να είναι η λειτουργία του μαθήματος, να έχεις λαχτάρα να το ανοίξεις, να αποφορτίζει το μυαλό, να ανοίγει ορίζοντες, όχι το λυσάρι του Πατάκη( τουλάχιστον στην εποχή μου, έχω να πάω και σχολείο 20 χρόνια, μπορεί να έχει αλλάξει μάρκα το λυσάρι).

      Φυσικά και δεν είναι κακό να ψάχνουμε το καλό στα πράγματα, νομίζω πως με αυτό το λυσσαλέα κακό ποστ το καλό έψαχνα κι εγώ, έναν τρόπο να νιώθουν όλα τα παιδιά για τα κείμενα όπως εσείς.

      Διαγραφή