Ξεκίνησα να διαβάζω την "Ημέρα Ανεξαρτησίας" του Ρίτσαρντ Φορντ στο kindle και σχεδόν αμέσως ήξερα πως έκανα λάθος επιλογή – όχι βιβλίου, μέσου. Ήμουν όμως μακριά από το σπίτι, σε εκδρομή κι έπρεπε να αρκεστώ σε αυτό που είχα. Την ανάγνωση την τελείωσα σε μια κόπια του μεταφρασμένου κειμένου στην ησυχία της οικίας μου.
Η «Ημέρα Ανεξαρτησίας» είναι το δεύτερο μέρος της τριλογίας – που έγινε σχετικά πρόσφατα τετραλογία- του Ρίτσαρντ Φορντ με κεντρικό ήρωα τον Φρανκ Μπάσκομπ. Η τετραλογία ξεκινά με τον «Αθλητικογράφο» (1986), συνεχίζει με την «Ημέρα Ανεξαρτησίας» (1995), τριτώνει με το «Η χώρα όπως είναι» (2006) και τελειώνει κοντά τριάντα χρόνια μετά με το "Let Me Be Frank with You" (2014).
Τα βιβλία εκδόθηκαν κάπως μπερδεμένα στην Ελλάδα, πρώτα από την ασημένια σειρά της Ωκεανίδας «Ο Αθλητικογράφος» το 1996, κι έπειτα «Η Χώρα όπως είναι» το 2010 από τις εκδόσεις Πατάκη. Τελικά η «Ημέρα Ανεξαρτησίας», το ενδιάμεσο βιβλίο, μεταφράστηκε το 2016, ενώ το τελευταίο βιβλίο της τετραλογίας παραμένει αμετάφραστο. Ο δε «Αθλητικογράφος» είναι φυσικά τόσα χρόνια μετά εξαντλημένος. Έτσι, ακόμα και οι πιο υποψιασμένοι αναγνώστες μπορούν να μπερδέψουν τη σειρά τους και να μην έχουν σαφή εικόνα.
Η «Ημέρα Ανεξαρτησίας» βρίσκει τον Φρανκ στην «υπαρξιακή περίοδο της ζωής του, χωρισμένο από την πρώτη του γυναίκα Ανν, σε δεσμό με την ανεξάρτητη Σάλλυ. Έχει παρατήσει την αθλητική δημοσιογραφία, και το γράψιμο εν γένει, και κάνει τον κτηματομεσίτη. Στα σαράντα πέντε του προσπαθεί να προσδιορίσει τι θέλει, ποιος είναι, ποιος θέλει να είναι, τι είναι κανονικότητα, τι είναι νόρμα κι αν μπορεί να προσαρμοστεί σε αυτή. Όλη η δράση συμπυκνώνεται στο τριήμερο της Ημέρας Ανεξαρτησίας. Ο Φρανκ πρέπει να βρει σπίτι σε ένα δύστροπο μεσόκοπο ζευγάρι, να πληρωθεί το νοίκι από ένα ακίνητο και να πάει και διήμερο με τον δυσλειτουργικό γιο του Πολ, που δυσκολεύεται να αντιμετωπίσει στις αρχές της εφηβείας του όλα αυτά που του έχουν συμβεί.
Η πλοκή είναι ελάχιστη, οι σκηνές μακραίνουν, οι διάλογοι τραβάνε, αλλά μέσα από όλες αυτές τις άχρηστες φαινομενικά λεπτομέρειες ο συγγραφέας φτάνει κάποια στιγμή στο μεδούλι των καταστάσεων. Αρκούν μερικές φράσεις για να εξηγήσει τι συμβαίνει στο μυαλό του ήρωα του, για να μας κάνει να ταυτιστούμε και να αναλογιστούμε τη δική μας ζωή. Τον απασχολεί έντονα η πολιτική – ο Φρανκ είναι ακραιφνώς Δημοκρατικός- αλλά και το ποιος είναι ο σκοπός μας, τι είναι αυτό που ορίζει η κοινωνία και τι σχέση έχει με τα θέλω μας. Ο Φρανκ σε αυτό το βιβλίο προσπαθεί να ωριμάσει, να αναλάβει σοβαρά τον γονεϊκό του ρόλο, να αποδεχτεί τη σύμβαση και τη δέσμευση. Το αν τα καταφέρνει είναι μια άλλη ιστορία.
Ο Ρίτσαρντ Φορντ είναι ένας συγγραφέας άκρως γοητευτικός. Πρέπει όμως να τον αφήσεις να σε παρασύρει στον τρόπο του, να μην τον κρίνεις με αυτά που έχεις ήδη στο μυαλό σου. Η γλώσσα του είναι προσεγμένη, με ροή και ρυθμό. Αλλά σίγουρα το βιβλίο δεν είναι page turner, πρέπει να του δώσεις τον χρόνο και τον χώρο του. Για αυτό ήταν κακή επιλογή ο e-reader που τις κοντά 500 σελίδες του τις μετέτρεψε σε 1000. Τέτοια βιβλία απαιτούν χαρτί, υπογραμμίσεις, τσακίσματα, τσάι, και ελεύθερο χρόνο να ονειροπολήσεις.
Κατερίνα Μαλακατέ
«Ημέρα Ανεξαρτησίας», Ρίτσαρντ Φορντ, μετ. Θωμάς Σκάσσης, εκδ. Πατάκη, 2016, σελ.699
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου