"Στην άκρη του κόσμου", Γιώργος Ξενάριος

Ένα τολμηρό βιβλίο είναι το «Στην άκρη του κόσμου» του Γιώργου Ξενάριου. Μια επιτυχημένη ιστορική στρέβλωση, με μια γραφή που δεν μασά τα λόγια της και αρχική ιδέα ζηλευτή.

            Στις αρχές του 20^ου αιώνα, ενώ ακόμα μαίνονται οι Βαλκανικοί, σε μια φανταστική κωμόπολη της Πελοποννήσου, τις Αλυκές, ξεσπά επιδημία χολέρας. Οι άνθρωποι αρχίζουν να πεθαίνουν με τρόπο εντυπωσιακό μες στη μέση του δρόμου κι έτσι οι ηγέτες του τόπου, γιατροί και προύχοντες, στην αρχή αποφασίζουν την καραντίνα, έπειτα τη Φυγή. Οι Μέτοικοι των Αλυκών διασχίζουν σχεδόν όλη την Πελοπόννησο, αποδεκατισμένοι από την Πείνα, την Κούραση και την Ασθένεια, για να βρεθούν στην Τρίπολη όπου ένας στρατιωτικός ιατρός ονόματι Αλέξανδρος Σχινάς θα τους δώσει το πολυπόθητο φάρμακο και θα τους οδηγήσει στην σωτηρία. Ιστορικό πρόσωπο μοναχά ο Σχινάς που όμως δεν ήταν στρατιωτικός ιατρός, μόνο φονέας του βασιλιά.

            Η ιδέα του μυθιστορήματος είναι μοντέρνα, ο χειρισμός της θηριωδίας του πολέμου και της αρρώστιας γίνεται χωρίς ο συγγραφέας να κολλά στα προσχήματα με τρόπο σαφή και ειλικρινή – ο θάνατος, ο φόνος, ο βιασμός είναι σκηνές δυνατές και ολοζώντανες. Από την άλλη μου έλειψε μες στην πανσπερμία των χαρακτήρων ένας κεντρικός για να ταυτιστώ. Όσο για τη γλώσσα, στυλιζαρισμένη για να ταιριάζει στην ιστορική στιγμή, κάποιες στιγμές μου φάνηκε με την συνεχή επανάληψη των οιονεί και οσημέραι κάπως σαν δικηγορίστικη. Μα αυτά είναι πταίσματα μπρος στο εύρος των ιδεών και την ανάγκη της ελληνικής λογοτεχνίας για βιβλία σαν κι αυτό, που δεν αγνοούν την παγκόσμια παραγωγή, που δεν θέλουν να μείνουν στην στενή ελληνική αγορά, χωρίς να χάνουν την ελληνικότητά τους.

Υ.Γ. Ο τίτλος μου φάνηκε συνηθισμένος, κάπως σαν ανάξιος για ένα βιβλίο που θα έπρεπε να διατυμπανίζει την διαφορετικότητά του.