19/3/12

ΒΙΒΛΙΟΠΡΟΤΑΣΕΙΣ : "Brave New World", Aldous Huxley


Αν μια δυστοπία έχει επηρεάσει πολύ τη σκέψη και κυρίως το γράψιμο μου, είναι ο Θαυμαστός καινούργιος κόσμος του Aldous Huxley. Την πρωτοδιάβασα στην εφηβεία μου κι έκτοτε την έχω επισκεφτεί πολλές φορές. Την τελευταία επταετία το βιβλίο δε βρίσκεται στη βιβλιοθήκη μου κι όμως θυμάμαι την πλοκή του με λεπτομέρειες – η επανάληψη μήτηρ πάσης μαθήσεως, για την υπνοπαιδεία μένει να αποδειχθεί.

            Σε έναν κόσμο που η αναπαραγωγή γίνεται μόνον σε εργαστήριο, οι έννοιες οικογένεια, μητέρα, θηλαστικό έχουν πάρει πορνογραφική και πολλές φορές σκατολογική χροιά, και η θέση του καθενός καθορίζεται αυστηρά από την φροντίδα που είχε στην τεχνητή μήτρα- οι της κάστας Α αφήνονται να αναπτυχθούν κανονικά με όλα τα θρεπτικά συστατικά, από Β και κάτω τους κόβουν το οξυγόνο και γίνονται όλο και πιο κουτοί, όλο και πιο ίδιοι, όλο και πιο κοντοί- ένα άτομο που διαφέρει έστω και λίγο είναι όνειδος για το σύστημα. Ο, κλάσης Α, Μπέρναρντ Μαρξ είναι ένας άντρας ελαφρά πιο κοντός από το κανονικό κι αυτό τον κάνει αυτόματα παρία, κυκλοφορούν για αυτόν ανέκδοτα πως του έδωσαν κατά λάθος οινόπνευμα όσο ήταν έμβρυο όπως στις κατώτερες κάστες, δεν μπορεί να βρει εύκολα γυναίκα για σεξ, δεν βρίσκει χαρά στο απαλλαγμένο από παρενέργειες ναρκωτικό, το σόμα, ο μοναδικός του φίλος είναι πιο έξυπνος, πιο όμορφος, πιο χαρισματικός από τον μέσο Α και για αυτό κι αυτός νιώθει κι αυτός αποκομμένος.

            Ο Μπέρναρντ μετά από προτροπή του προϊσταμένου του πως δεν κάνει αρκετό σεξ και γι’ αυτό είναι αντικοινωνικός καλεί την όμορφη Λενίνα σε μια εκδρομή. Εκεί σε έναν καταυλισμό αγρίων θα βρουν ένα αγόρι γεννημένο από μητέρα που ήταν κάποτε μέρος του συστήματος αλλά ξέχασε να πάρει την δόση του αντισυλληπτικού της. Θα φέρουν το αγόρι πίσω στον «πολιτισμό», θα τον περιφέρουν σαν αξιοθέατο, ο κόσμος θα τον απολαύσει σαν «Τζον, ο άγριος», όμως τελικά θα αποδειχθεί πως ο Τζον δεν μπορεί να ενταχθεί, εκεί στον καταυλισμό, ελλείψει άλλου βιβλίου, έχει διαβάσει τα άπαντα του Σαίξπηρ….

            Ο κόσμος του Huxley είναι ηδονικός, ο άνθρωπος απαλλαγμένος από τα φορτία της σημερινής κοινωνίας, οικογένεια, άγχος για δουλειά, συναισθηματικούς δεσμούς, αφήνεται στις χαρές, σεξ χωρίς έγνοιες, δουλειά χωρίς το άγχος της καριέρας, ναρκωτικά χωρίς παρενέργειες, δίχως περιττές φανφάρες, φιλοσοφίες, με μόνο «μότο» την κατανάλωση και την ευτυχία. Στην διαδικασία βέβαια χρειάζεται και τους σύγχρονους σκλάβους που τους φτιάχνει τέτοιους από την αρχή για να μην σηκώσουν κεφάλι. Δόξα τω Φορντ.

            Ο κόσμος Huxley είναι μπροστά μας σε κάθε βήμα. Κάποτε σε μια τάξη Λυκείου ο θρησκευτικός(!) μας με είχε βάλει απρόοπτα να κάνω την περίληψη στους συμμαθητές μου. Έπειτα είχε σκανδαλιστεί από τις περιγραφές μου, αυτός ήθελε να επικεντρωθεί στη «διαστροφή ενός, μόνον υλικού, κόσμου χωρίς πνευματικότητα». Αλλά η πνευματικότητα είναι αυτό που ο καθένας μας καταλαβαίνει.



Υ.Γ. Έχουν γραφτεί χιλιάδες πράγματα για τον «Θαυμαστό καινούργιο κόσμο». Ίσως όμως το πιο αντιπροσωπευτικό να είναι τούτο το καρτούν που μου έστειλε με mail η Ιώ Π.

"Brave New World", Aldous Huxley, Penguin Modern classics 1969, first published 1932



4 σχόλια:

  1. ίσως το βιβλίο που θα έστελνα με κούριερ σε όλους τους πλανήτες...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Το'χα διαβασει πολλα χρονια πριν και θυμαμαι πως με ειχε βαλει σε βαθειες σκοτουρες. Αυτη η λεπτη διαχωριστικη γραμμη μεταξυ επιστημονικης φαντασιας και παραμορφωμενης κοινωνιολογιας με ειχε σοκαρει τοσο που ειχε γινει μονιμο θεμα συζητησης για καιρο. Το οτι γραφτηκε περιπου 70 χρονια πριν(απο τοτε που το διαβασα) με ιντριγκαρε ακομα παραπανω. Δεν εχω διαβασει βιβλιο για 2η φορα και σκεφτομαι να το επιχειρησω...

    ΑπάντησηΔιαγραφή

  3. Το έχω διαβάσει πολλές φορές και όποτε το βρίσκω στο πατρικό μου, πάντα του ρίχνω κι ένα ακόμα βλέφαρο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Ποιοι είναι οι "σύγχρονοι σκλάβοι"; Αυτοί των κατώτερων καστών που έχουν φτιαχτεί με νοημοσύνη τόση μόνο ώστε να μπορούν ίσα ίσα να ανεβοκατεβάζουν τα ασανσέρ ή να δουλεύουν εργάτες σε εργοστάσια; Μα αφού κι αυτοί ζουν όσο κι οι άλλοι μέσα στις απολαύσεις χωρίς βάθος ή ευθύνες, φαΐ-σεξ-ναρκωτικά, απλώς έχουν πολύ πιο χαμηλή νοημοσύνη. Για μένα το νόημα του βιβλίου είναι αυτό που λέει στο τέλος, ότι μόνο με τόσο πολύ έλεγχο και μπούκωμα είναι δυνατόν να είναι όλη η ανθρωπότητα ευχαριστημένη (όχι ευτυχισμένη, αυτό προϋποθέτει και βάθος). Μόνο χωρίς ελευθερία, δηλαδή. Πολύ απαισιόδοξο έως και σαρδόνιο ως σάτιρα, αλλά πολύ ενδιαφέρον ως συλλογισμός. Κι εγώ το έχω διαβάσει πολλές φορές.

    ΑπάντησηΔιαγραφή