«Το Σόλο του Φίγκαρω», Γιάννης Σκαρίμπας

Με τούτο το βιβλίο- μετά "Το Θείο τραγί"-  ο Γιάννης Σκαρίμπας επιβεβαιώνεται πια μέσα μου ως ένας από τους κορυφαίους της γενιάς του 30, ένα μαχητής του λόγου και της λογοτεχνίας και ταυτόχρονα ένας συγγραφέας με διαβολεμένο χιούμορ. «Το Σόλο του Φίγκαρω» θα μπορούσε να χαρακτηριστεί πειραματικό, αλλά δεν είναι, να είναι σάτιρα, παρωδία ή μια σοβαρή απόπειρα σουρεαλισμού, επιγράφεται μυθιστόρημα, αλλά δεν είναι. Ποίημα, πεζό, δοκίμιο δεν είναι. Αλλά τότε τι είναι;

Πρωταγωνιστής της ιστορίας ο Αντώνης Σουρούπης που θέλει να γίνει μεγάλος λογοτέχνης και τριγυρνά στη Χαλκίδα ενώ στοχάζεται πως τάχα να έγραψαν τούτα τα σπουδαία λόγια οι άλλοι «Έβρεχε όξω μια βροχή ακατάπαυστη…». Στην πορεία του συναναστρέφεται και δεν συναναστρέφεται τους συντοπίτες του, καταλαβαίνει και δεν καταλαβαίνει, παραληρεί κι έπειτα επιχειρηματολογεί, φτάνει στο απόγειο της τρέλας.

Ένα κείμενο συνειρμικό αλλά με στόχο, σουρεαλιστικό που χλευάζει τον σουρεαλισμό, δεμένο με στίχους του ίδιου του Σκαρίμπα, γραμμένο στην ιδιότυπη γλώσσα του, φίσκα στα γλωσσικά λάθη, τους ιδιωματισμούς, αδιάφορο προς το συντακτικό, σημαντικό, απροσάρμοστο, σπασμένο και δομημένο.

Ναι, ο Σκαρίμπας δεν έγραφε λογοτεχνία για όλους, κι είχε το κακό συνήθειο στα κείμενά του να στηλιτεύει όλο αυτό το οικοδόμημα γύρω από τη λογοτεχνία που στήνεται επιδέξια σε κάθε γενιά. Δεν είναι ευχάριστος, μήτε ευκολοδιάβαστος, είναι όμως καυστικός και απολαυστικός- απαιτεί για να σου χαρίσει τη γητειά του λίγη από την προσοχή σου, είναι δυσπρόσιτος επίτηδες. Κι αν αναρωτιέστε που πέτυχα τούτο το διαμαντάκι, θα σας πω με ντροπή πως το είχα χώσει στο υπόγειο, μαζί με τα αδιάβαστα του ποτέ, άκοπο, με την αποδειξούλα του μέσα (fnac 21/10/2009) κι ίσως ήταν ευχής έργο που απόμεινε εκεί τόσον καιρό. Το 2009 μπορεί και να το είχα παρατήσει.

«Το Σόλο του Φίγκαρω», Γιάννης Σκαρίμπας, εκδ. Νεφέλη, 1992, σελ.175

Υ.Γ. Η έκδοση είναι εξόχως περιποιημένη, με επίμετρα, κριτικές, γλωσσάρια, όλα τα καλούδια. Κι η ανάγκη να το κόψω μου θύμισε τα βιβλία ποίησης στα νιάτα μου και με ενθουσίασε.