Το ομολογουμένως εντυπωσιακό βιογραφικό του Πασκάλ Κινιάρ- υπήρξε αναγνώστης για τον Gallimard για 22 χρόνια φτάνοντας ως την ζηλευτή θέση του διευθυντή εκδόσεων- δεν αφήνει πολλά περιθώρια για να αμφισβητήσει κανείς την αξία του έργου του· αν κάποιος ξέρει καλά την λογοτεχνία, είναι εκείνος. Αν κάτι έχεις να προσάψεις στην γραφή του Κινιάρ πάλι, είναι ακριβώς αυτό, πως πρόκειται για το έργο ενός ανθρώπου που ακροβατεί ανάμεσα στο δοκίμιο και το διήγημα, γιατί εκκινεί από τις γνώσεις του, η μούσα του είναι η ίδια η Τέχνη.
Στην πολύ ενδιαφέρουσα πρώτη- από τις τρείς που απαρτίζουν «Το μάθημα μουσικής»- ιστορία ακολουθούμε τα βήματα του Μαρέν Μαραί μέχρι την καταξίωσή του ως δεξιοτέχνη της μπασαβιόλας. Η κεντρική ιδέα του δοκιμίου-διηγήματος είναι εκκεντρική: ο Κινιάρ υποστηρίζει πως οι άντρες- κι όχι οι γυναίκες- συνθέτουν κυρίως μουσική γιατί προσπαθούν να αναβιώσουν εκείνη την παιδική φωνή που έχασαν όταν άλλαξε η φωνή τους στην εφηβεία. Με άλλα λόγια, η μεταφώνηση, αυτή που εξαρτάται από την ωρίμανση των γενετικών οργάνων των αντρών και δεν συμβαίνει ας πούμε στους καστράτους, είναι υπεύθυνη για όλους τους μεγάλους συνθέτες της μουσικής.
Ακολουθώντας αυτήν την ιδέα, στο δεύτερο πολύ μικρότερο διήγημα, μας μιλά για τον Αριστοτέλη, την τραγωδία και το ρήμα «τραγίζειν». «Η αρχαία ελληνική λέξη τραγίζειν, που φανερώνει την αλλαγή που συμβαίνει στη φωνή όταν το παιδί γίνεται άντρας, είναι περίεργη γιατί επίσης σημαίνει βρωμάω σαν τράγος».
Το τρίτο διήγημα, που αγγίζει περισσότερο το συναίσθημα του αναγνώστη, είναι ο δρόμος προς την μουσική του Πο Για, μέσω του δασκάλου του Τσενγκ Λιέν που έμεινε στην ιστορία ως ο δάσκαλος του Πιο-Μεγάλου-Μουσικού-του-Κόσμου.
Αυτό που εξάπτει την φαντασία στην γραφή του Κινιάρ είναι πως τα κείμενά του βασίζονται σε πραγματικές ιστορίες σπουδαίων ανθρώπων, είναι όμως οι εναλλακτικές βιογραφίες τους. Έχει δηλαδή, μέσα από την έρευνα και το προσωπικό ενδιαφέρον, κατορθώσει ο συγγραφέας να φτιάξει ένα δικό του, διαφορετικό λογοτεχνικό είδος, στηριγμένο τόσο έντονα στα πραγματολογικά στοιχεία, που αναρωτιέσαι αν είναι ή όχι μυθοπλασία, αν γράφει ή όχι λογοτεχνία. Η απάντηση δίνεται από την απόλαυση που αντλεί ο αναγνώστης. Κανείς δυσκολεύεται να αφήσει το καλαίσθητο βιβλιαράκι από τα χέρια του, φαντάζομαι πως λίγοι θα διακόψουν την ανάγνωση πριν και την τελευταία αράδα. Είναι με λίγα λόγια, «Το μάθημα μουσικής» του Πασκάλ Κινιάρ, ένα από κείνα τα βιβλία που θα τα τελειώσεις σχεδόν αμέσως και θα τα σκέφτεσαι για μέρες.
Το κείμενο δημοσιεύτηκε πρώτη φορά στο περιοδικό Βακχικόν
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου