"Η Γραμμή σκιάς", Joseph Conrad

Καταλαβαίνω την γοητεία που μπορεί να ασκήσει ο Τζόζεφ Κόνραντ στον αναγνώστη, όμως για κάποια λόγο εγώ δεν γοητεύομαι. Έτσι μάλλον συνοψίζεται η εμπειρία μου με τη «Γραμμή Σκιάς», το δεύτερο βιβλίο του Κόνραντ που πέφτει στα χέρια μου.

Το βιβλίο είναι καθ' ομολογία του ίδιου του Κόνραντ βαθιά αυτοβιογραφικό. Περιγράφει την ιστορία ενός νεαρού ναυτικού, στο μεταίχμιο της ηλικίας ανάμεσα στη νιότη και την πρώτη ωριμότητα, που παρατά την άνεσή του στο εξαιρετικό καράβι που υπηρετεί ως δεύτερος, έτσι χωρίς λόγο. Και αναλαμβάνει Καπετάνιος μόλις λίγες μέρες μετά σε ένα σκαρί με πολλά προβλήματα, που βρίσκεται ακυβέρνητο κάπου στην μέση του πουθενά.

Το μυθιστόρημα- πέρα από μια άγρια ναυτική περιπέτεια, καθώς οι ναυτικοί του πλοίου είναι όλοι άρρωστοι και τους κατατρώει ο πυρετός ενώ ο αέρας δε λέει να φυσήξει, βάζοντας τους στην υποψία πως το σκαρί είναι στοιχειωμένο- είναι μια ιστορία ενηλικίωσης. Μια προσωπική μαρτυρία για το πώς ο άνθρωπος πρέπει να διαφεντεύσει πρώτα τον εαυτό του, για να μπορέσει να επιβληθεί στους άλλους και τη ζωή. Κι ένα μάθημα για το πώς είναι να είσαι αρχηγός, τη μοναξιά, τη σκοτεινία και την ικανοποίηση όταν πια έχεις περάσει την αόρατη γραμμή ανάμεσα στην ανεμελιά και τη στιβαρότητα.

Η γραφή του Κόνραντ είναι ενδιαφέρουσα και για αυτό το μυθιστόρημα είναι ευκολοδιάβαστο. Ο δε κεντρικός ήρωας είναι ίσως από τους πιο ολοκληρωμένους λογοτεχνικούς χαρακτήρες.  Η αλήθεια είναι όμως πως η ναυτική ιστορία- τελείως εκτός του γούστου μου- με κούρασε. Δεν είναι πως δεν καταλαβαίνω την αξία του βιβλίου, είναι που δεν κατάφερα να το ερωτευτώ.

"Η Γραμμή Σκιάς", Τζόζεφ Κόνραντ, μετ. Ξενοφών Κομνηνός, εκδ. Ινδικτός, 2004, σελ. 221

Υ.Γ. 42 Υποψιάζομαι πως η καλή μου φίλη Ε.Γ. που μου το χάρισε (μαζί με έναν ακόμα Κόνραντ- τέτοια πώρωση) για τα γενέθλια μου, θα με αποκληρώσει.