13/1/16

"Γιατί γράφω ποίηση", Χάρης Βλαβιανός



Το βιβλίο του Χάρη Βλαβιανού θα μπορούσε να διαβαστεί σε δέκα λεπτά, ακόμα και πάνω από τον πάγκο του βιβλιοπωλείου. Από έναν απρόσεκτο αναγνώστη, που δεν θα ήθελε να εμβαθύνει, που θα προσπερνούσε τις λέξεις, που θα έβρισκε ίσως μια ευφυΐα στον κάθε αφορισμό, ίσως και κάποιο χιούμορ, μια λογοτεχνική εκζήτηση, κι έπειτα θα το ξεχνούσε. Αν όμως συμπεριφερθείς στο βιβλιαράκι σαν να ήταν ποίηση κι όχι απλά ένα χαριτωμένο ανάγνωσμα, τότε τα πράγματα αλλάζουν. Τότε έχει σημασία που ο -ποιητής- Βλαβιανός απαντά στο ερώτημα «Γιατί γράφω ποίηση» έτσι. 

Επειδή μετά το εγκεφαλικό ο Σικελιανός αναφώνησε: «Είδα το απόλυτο μαύρο κι ήταν ανέκφραστα ωραίο». 

Επειδή «όταν η ψυχή πάψει να θαυμάζει, έχει ηττηθεί» (Πεσσόα). 

Οι αφορισμοί του μοιάζουν λίγο με την ποίησή του, υπάρχει κι εδώ μια ολιγόλεκτη διαύγεια στους συλλογισμούς, αυτοαναφορικότητα, συνομιλία με τα ποιήματα και τους ποιητές που τον επηρέασαν και προσπάθεια να αναλύσει τον εαυτό, για να καταλήξει τελικά να καταλάβει τον άνθρωπο. 

Επειδή είναι πιο εύκολο να στερηθείς κάποιες λέξεις από το χάσεις τον καιρό σου να τις κατακτήσεις. 

Επειδή ένα από τα βιβλία που ο Τζόυς παρήγγειλε σε γνωστό Λονδρέζο βιβλιοπώλη το 1914, όταν έμενε στην Τεργέστη, ήταν Οι περιπέτειες του Πινόκιο.

Επειδή όταν ρωτήθηκε ο Μπατάιγ για το πώς πρέπει να γράφει κανείς, απάντησε: «Με τον τρόπο που μία γυναίκα με ηθικές αρχές και άσπιλο παρελθόν θα έβγαζε τα ρούχα της σε ένα όργιο». 

Σε αυτές τις μικρές φράσεις ο Βλαβιανός ψάχνει τις δικαιολογίες του, αναρωτιέται κι ο ίδιος γιατί γράφει, αφήνει ασαφές αν ο τίτλος του βιβλίου είναι μια κατάφαση ή μια ερώτηση. Είμαι σίγουρη πως κάποιες τις εφευρίσκει για να εφεύρει και τον εαυτό του. Απάντηση στο ερώτημα «Γιατί γράφω», δεν υπάρχει, πόσο μάλλον ποίηση. Μπορείς εκ των υστέρων να καταλάβεις, να υποψιαστείς, να ρίξεις κάπου το φταίξιμο. Αλλά δεν μπορείς από την αρχή να κατανοήσεις τι σε ώθησε. 

Επειδή αν τα πάθη ομοιοκαταληκτούσαν, η ποίηση θα ήταν περιττή. 

Επειδή ο Σεφέρης όταν μιλούσε για τον Έλιοτ έλεγε την αλήθεια, ενώ όταν μιλούσε για τον Μακρυγιάννη ψέμματα. 

Επειδή η Πλαθ, λίγο πριν αυτοκτονήσει , έφταιξε πρωινό στα παιδιά της για να το βρουν μόλις ξυπνήσουν. 

Και τελικά:

Επειδή η ζωή είναι ένα ημιτελές ποίημα, γεμάτο κενά, που μάταια προσπαθώ να το ολοκληρώσω. 

Για αυτό.


"Γιατί γράφω ποίηση", Χάρης Βλαβιανός, εδκ. Άγρα, 2015











Εδώ ακούτε την εγγραφή της εκπομπής μας με τον Χάρη Βλαβιανό την περασμένη Κυριακή:


2 σχόλια:

  1. Εξαιρετικός. Η εκπομπή ..το καλύτερο ποδαρικό!!!Καλότυχη αναγνωστική χρονιά.Καλές γραφές

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ναι, Μαρία μου. Το πιο καλό ποδαρικό, συμφωνώ. Καλή μας χρονιά!

      Διαγραφή