4/10/16

"Κεντρική Ευρώπη", William T. Vollmann



Αυτό που σε εντυπωσιάζει όταν πιάνεις στα χέρια σου την Κεντρική Ευρώπη του Γουίλιαμ Τ. Βόλμαν είναι σίγουρα ο όγκος της- 885 σελίδες μεγάλου μεγέθους. Όμως όταν αρχίζει η ανάγνωση και συνειδητοποιείς πως αυτό δεν είναι ένα μυθιστόρημα όπως τα άλλα, πως διαφέρει ριζικά, από τη δομή και τη γλώσσα ως την ίδια την ιστορία, τότε ξεχνάς το μέγεθος. 

Είναι φανερό από την αρχή πως όλα θα κινηθούν αποσπασματικά, πως η γραφή θα πηγαίνει από την μία ιστορία στην άλλη, από το ένα ύφος στο άλλο- κομμάτια μοιάζουν με ερωτικό διήγημα, αλλά με δοκίμιο, κάποια με σκηνές από ταινία. Κι όσο βυθίζεσαι σε αυτό το μεγαλειώδες βιβλίο, δεν μπορείς να πιστέψεις πως γράφτηκε μόλις το 2005. Μιλάμε για αριστούργημα.







Ο Γουίλιαμ Τ. Βόλμαν είναι Αμερικανός. Δεν είναι ένας τυχαίος Αμερικανός βεβαίως, έχει ταξιδέψει σε όλες τις εμπόλεμες ζώνες, έχει γράψει ένα εξάτομο έργο για τη βία. Αλλά πάνω από όλα είναι ένας εξαιρετικός αφηγητής, ένας άνθρωπος που ξέρει να χειρίζεται την Ιστορία και τις ιστορίες του. 37 αφηγηματικά νήματα πιάνει σε αυτό το βιβλίο- ποταμό. Κάποια αφορούν μόνο ένα μικρό μέρος, αλλά είναι κεντρικά, όπως αυτά με πρωταγωνιστή τον Σοστακόβιτς. Όλα πάντως εντάσσονται σε ένα μεγάλο πλαίσιο. Το μεγάλο πλαίσιο είναι ο παραλληλισμός Σταλινισμού-Ναζισμού. Επεισόδια από την σταλινική Ρωσία μπλέκονται με επεισόδια από την προ- και την χιτλερική Γερμανία. Η Αχμάτοβα και ο Σοστακόβιτς κυριαρχούν κι αυτοί. Η μια γιατί δεν ενέδωσε, ο άλλος γιατί αποφάσισε να ενδώσει. Ταυτόχρονα δυο προδότες στρατηγοί, ποιήτριες, εικαστικοί, μάρτυρες, ο έρωτας του Σοστακόβιτς για μια άλλη γυναίκα εκτός της δικιάς του, η γυναίκα του Στάλιν, όλα μαζί συνθέτουν ένα εντυπωσιακό σύνολο που σε βάζει να σκεφτείς. Γιατί ο Βόλμαν δεν γράφει Ιστορικό μυθιστόρημα μόνο, γράφει ένα μυθιστόρημα αφύπνισης. Θέτει ένα βασικό ηθικό δίλημμα: τι θα έκανες εσύ αν ήσουν εκεί; Μήπως είσαι ήδη εκεί και δεν κάνεις τίποτα; Και, μοιάζουν όλα τα απολυταρχικά καθεστώτα ασχέτως αρχικής ιδεολογίας; 

Η Κεντρική Ευρώπη είναι ακραία γοητευτική. Η γλώσσα της είναι υπέροχη. Όσο διαβάζεις ακούγονται μες στο κεφάλι σου μουσικές και ποιήματα. Οι σκηνές σε παρασέρνουν- και οι ερωτικές. Κι έπειτα ξυπνάει η βία. Και σε καταβροχθίζει. Δεν έχω καμία αμφιβολία πως είναι ένα βιβλίο που στα χρόνια που θα έρθουν θα μείνει κλασικό. Για την ακρίβεια, πιστεύω με σιγουριά πως πρόκειται για ένα βιβλίο του Κανόνα. 




                                                                                    Κατερίνα Μαλακατέ




«Κεντρική Ευρώπη», Γουίλιαμ Τ. Βόλμαν, μετ΄. Αλέξης Καλοφωλιάς, εκδ. Κέδρος 2011, σελ. 885. 






Υ.Γ. 42 Μην τα ρωτάτε, η Κεντρική Ευρώπη είναι εξαντλημένη.
Υ.Γ. 42-42 To Central Europe δεν σημαίνει μόνο κεντρική αλλά και συγκεντρωτική Ευρώπη. Το λογοπαίγνιο αναπόφευκτα χάνεται στα Ελληνικά. 

17 σχόλια:

  1. Ανώνυμος4/10/16, 7:08 μ.μ.

    Υπάρχει όμως στα αγγλικά και μάλιστα σε πολύ καλή τιμή: http://www.bookdepository.com/Europe-Central-William-T-Vollmann/9780143036593

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Και φαντάζομαι πως δεν θα δυσκολέψει πολύ τον αναγνώστη, είναι άλλη η χάρη του, όχι η πολυπλοκότητα της γλώσσας.

      Διαγραφή
  2. Ανώνυμος4/10/16, 10:43 μ.μ.

    Καλησπέρα είμαι μεταπτυχιακός φοιτητής στη Πάτρα και αυτό το βιλίο το ψάχνω χρόνια ολόκληρα, και έχω επικοινωνήσει και με τον εκδότη από τον Κέδρο αλλά μου είπε δυστυχώς το ίδιο: δεν υπάρχει. Θα μπορούσα να το βρω με κάποιο άλλο τρόπο; apostolis

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Εγώ το βρήκα πριν κανένα χρόνο από τον εκδότη, το ζήτησα, μου είπαν πως είναι εξαντλημένο, αλλά κάποια στιγμή εμφανίστηκαν 2 αντίτυπα από επιστροφή επαρχιακού βιβλιοπωλείου και με πήραν τηλέφωνο αν τα θέλω ακόμα.

      Διαγραφή
  3. Ανώνυμος5/10/16, 2:50 π.μ.

    "τι θα έκανες εσύ αν ήσουν εκεί; Μήπως είσαι ήδη εκεί και δεν κάνεις τίποτα;". Δυνατο και σκοτεινο! Αντε να πληθαινουν τα σχολια για την επανεκδοση,μηπως το δει καποιος, αν και οι συγκεκριμενες εκδοσεις,νομιζω πως δεν το κανουν συχνα. μιχαλης

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Συμφωνώ. Νομίζω πως η Κεντρική Ευρώπη έχεις ελπίδες επανέκδοσης γιατί είναι πολλοί που το ζητούν, εξαντλήθηκε εξάλλου σχετικά γρήγορα.

      Διαγραφή
  4. Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Από αυτό το βιβλίο αγάπησα τον Σοστάκοβιτς.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Εγώ είχα διαβάσει και του Μπαρνς στην αρχή του καλοκαιριού και είχα μπει ήδη στο mood να ακούω την μουσική του. Αλλά σε αυτό, την είχα συνέχεια στα αυτιά μου.

      Διαγραφή
  6. Α, τι ωραία! Και εκεί πάνω που διάβαζα και μου είχε ανοίξει η όρεξη και έλεγα "ορίστε, το βιβλίο που θα πάρει σειρά τον Νοέμβρη!", ΠΛΟΥΦ, ένας κουβάς με κρύο νερό μου ήρθε στα μούτρα με εκείνο το "είναι εξαντλημένη"... :-(

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Μη βαράτε όλοι μαζί πως σας άνοιξα την όρεξη και σας άφησα μπουκάλα, τι να κάνω, το διάβασα, να μην πω πως είναι εξαιρετικό; <3

      Διαγραφή
  7. Ανώνυμος5/10/16, 3:32 μ.μ.

    apostolis!
    Αν και δεν είναι ωραίο, θα μπορούσατε να το κάνετε σε ηλεκτρονική μορφή;; Το ξέρω ότι θα ενοχλούσε τον εκδότη, αλλά η καλή λογοτεχνία πρέπει να πάει παντού :)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Μιας και μιλάτε για εξαντλημένα, γνωρίζετε αν θα επανεκδοθεί το "Μέρες εγκατάλειψης" της Φερράντε; Έχω καταλήξει να αγοράζω βιβλία που ξέρω προκαταβολικά πως δεν θα βρω χρόνο να τα διαβάσω μέσα στο επόμενο δωδεκάμηνο, μόνο και μόνο λόγω φόβου εξαντλήσεως!
    ΥΓ: αν βρεθεί κι άλλο αντίτυπο της κεντρικής Ευρώπης, βγάλτε μια ανακοίνωση, κάτι, να σπεύσω!
    Ευχαριστώ!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Δεν ξέρω, αλλά θα είναι καθαρή χαζομάρα να μην το επανεκδόσουν με τέτοια ζήτηση.

      Διαγραφή
  9. Μαθαίνουμε πως θα επανεκδοθεί σύντομα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Ανώνυμος28/10/16, 11:00 π.μ.

    Είναι ασφαλής η πληροφορία Γιάννη Ρουμπάκη; Ρωτάω γιατί το ψάχνω και δεν βλέπω φως εδώ και αρκετό καιρό...

    ΑπάντησηΔιαγραφή