2/1/20

"Το όνομά μου είναι Λούσυ Μπάρτον", Elizabeth Strout



Μια ιστορία για την αγάπη είναι «Το όνομά μου είναι Λούσυ Μπάρτον». Ένα κείμενο σπαρακτικό, για την αγάπη μάνας κόρης, στην πιο ανόθευτη και μπερδεμένη της μορφή. Η Λούσυ Μπάρτον αφηγείται την ιστορία, πολλά χρόνια μετά, κι έτσι μπορεί να αναπολεί, να έχει άποψη, να θυμάται τα μισά, ή μόνο όσα νομίζει σημαντικά. 

Κάπου στα μέσα της δεκαετίας του '80, η Λούσυ Μπάρτον έμεινε εννέα εβδομάδες στο νοσοκομείο, μετά από μια εγχείρηση σκωληκοειδίτιδας, Τη βασάνιζε ένας πυρετός αγνώστου αιτιολογίας, που έτρωγε όλο της το κορμί, χωρίς να μπορούν οι γιατροί να βρουν τι έχει. Όσο ήταν στο μονόκλινο κρεβάτι της στο νοσοκομείο, της έλειπαν τα δυο της κοριτσάκια, έξι και πέντε χρονών τότε, και της έλειπε κι ο άντρας της, μάλλον λιγότερο. Ώσπου εμφανίστηκε η μαμά της και κάθισε στο προσκεφάλι της για πέντε μερόνυχτα. Τη μαμά της είχε να τη δει τέσσερα χρόνια. 

Το παρελθόν της Μπάρτον ήταν εφιαλτικό, ακραία φτώχεια, κανένα ερέθισμα, κανένα βιβλίο, όχι τηλεόραση, πάντα βρώμικη και να ξεχωρίζει στο σχολείο. Κι οι δυο γονείς φαινομενικά ανίκανοι να φροντίσουν τα παιδιά τους. Ακόμα και τώρα, στην πολυθρόνα της δίπλα στο νοσοκομειακό κρεβάτι της κόρης, η μάνα αναλώνεται στο να λέει ηθικοπλαστικά κουτσομπολιά για τον γάμο του ενός και του άλλου γνωστού. Δεν μπορεί να πει "σ’ αγαπώ" στην κόρη της παρά μόνον όταν έχει τα μάτια της κλειστά. Δεν μπορεί. Ταυτόχρονα μπορεί, με τον τρόπο της. Αντιλαμβάνεται πόσο διαφορετική είναι από την κόρη της, που έφυγε, σπούδασε με υποτροφία, έγινε συγγραφέας. Δεν νιώθει οικεία, και δεν τη θεωρεί πια μέλος της οικογένειας. Μα την αγαπάει. 

Η μητρική αγάπη, αλλά κι η αγάπη των παιδιών προς τους γονείς είναι μια δύσκολη υπόθεση. Το βιβλίο της Στράουτ δεν γίνεται σε καμία φάση μελό. Η αφηγήτρια συχνά πυκνά καταθέτει τις σκέψεις της για το ίδιο το κείμενο, ομολογεί πως δεν μπορεί να μιλήσει για τον γάμο της, για τα δικά της τα παιδιά, πως είναι ένα άτομο βαθιά μοναχικό, πως κι αυτή, όπως η μαμά της, μιλάει με ιστορίες, τα αισθήματά της δεν μπορεί να τα εκφράσει αλλιώς. Έτσι μένουν τα ανείπωτα, που κάνουν το μυθιστόρημα σημαντικό. Ο αναγνώστης καλύπτει τα κενά με βάση τα δικά του αισθήματα, αναπληρώνει τις λέξεις που λείπουν, μετέχει. 

Πρόκειται για μια πραγματικά σπουδαία αφήγηση. Η καταβύθιση στην ανθρώπινη ψυχή είναι κάθετη, αφήνει μονάχα λίγες ευκαιρίες για ανάσες. Σε τόσο λίγες σελίδες συντελείται το θαύμα της λογοτεχνίας αυτό που δεν είναι δικό σου, γίνεται, η ιστορία που δεν ολοκληρώνεται λάμπει μέσα στο μυαλό σου, οι λέξεις παύουν να έχουν αξία αυτές καθαυτές, μόνο ο κόσμος που στήνουν. Διάβασα το βιβλίο σχετικά γρήγορα και αχόρταγα. Υποψιάζομαι όμως πως θα κλωθογυρίζω για καιρό την ιστορία της Λούσυ Μπάρτον. Η Λούσυ Μπάρτον δεν είμαι εγώ. Αν και για λίγο, μόνο για λίγο, ίσως και να ήμουν. 



                                                                     Κατερίνα Μαλακατέ



"Το όνομά μου είναι Λούσυ Μπάρτον", Elizabeth Strout, μετ. Μαργαρίτα Ζαχαριάδου, εκδ. Άγρα, 2019, σελ. 182












Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου