4/6/10

Σεμινάρια δημιουργικής γραφής

Τα σεμινάρια δημιουργικής γραφής μας προέκυψαν ξαφνικά στην Ελλάδα πριν από κάποια χρόνια και όπως όλα τα άλλα εδώ γύρω, στήθηκαν πρόχειρα και κάπως ατσούμπαλα. Δεν ξέρω πως είναι τώρα πια τα πράγματα, γιατί έχω να παρακολουθήσω τέτοιο πρόγραμμα καιρό, αλλά θα σας διηγηθώ πως ήταν 5 χρόνια πριν, όταν έγραφα το πρώτο μου μυθιστόρημα, είχα κολλήσει και θεώρησα καλό να πάω. Ήταν άλλωστε τα πρώτα χρόνια που δούλευα και δεν με είχε πάρει μπάλα η καθημερινότητα.

Στο σύνολο έχω παρακολουθήσει δυο κύκλους τέτοιων σεμιναρίων, με τρεις διαφορετικούς καθηγητές. Στο πρώτο, ο άνθρωπος που μας καθοδηγούσε είχε ουσιαστικές γνώσεις για τη λογοτεχνία, όρεξη να μας ακούσει, να μας κάνει να γράψουμε. Κάθε εβδομάδα διαβάζαμε κι ένα βιβλίο της επιλογής του κι έπρεπε να έχουμε γράψει και μια μικρή ιστορία με θέμα πάλι δικό του. Ακούγεται καταπιεστικό, έτσι δεν είναι; Λοιπόν η μικρή Κατερίνα μέσα από αυτή τη διαδικασία, στα είκοσι έξι της, ανακάλυψε τον Λιόσα. Α, κι έγραψε με μανία εκείνη την εποχή, είκοσι καλά, μικρά διηγήματα, όσα και τα μαθήματα. Τους "συμμαθητές", που όλοι τους έγραφαν εξαιρετικά, τους θυμάμαι με αγάπη, με κάποιους από αυτούς έχω ακόμα και τώρα ουσιαστική φιλία, για άλλους νιώθω μια τρυφερότητα αλλόκοτη που δεν αντιστοιχεί στα πραγματικά κρασιά που έχουμε πιει μαζί . Όσο για τον "δάσκαλο" κι ας μη διάβασε ποτέ το χειρόγραφό μου, αν και αναγνώστης για μεγάλο οίκο, τον αγαπώ για αυτό που είναι. Και θα τον παίρνω τηλέφωνα για να μάθω αν είναι καλά και μόνο. Χωρίς καμία υστεροβουλία.

Στον δεύτερο κύκλο, στην πρώτη φάση καθηγητής ήταν μεγάλο όνομα της ελληνικής λογοτεχνίας που τα βιβλία του τα αγαπούσα από μικρή. Πήγα γιατί ήταν αυτός, δεν είχα ανάγκη τα σεμινάρια. Και.... αποδείχτηκε πως οι άνθρωποι που γράφουν καλά, δεν μιλούν κατ΄ ανάγκη και καλά. Οι "μαθητές" τούτου του κύκλου, αν και υποτίθεται ότι περνούσαν από επιλογή, δεν είχαν όλοι έστω κάποιο ταλέντο στο γράψιμο. Ακούσαμε πονήματα του τύπου "Και του είπα, και μετά αυτός μου είπε, και του είπα", πολλές φορές. Με απλά λόγια, από αυτό το σεμινάριο μου έμειναν λίγα πράγματα και κανένας φίλος. Κάνα δυο περιστασιακοί γνωστοί, ίσως.

Στη δεύτερη φάση, καθηγητής ένας λιγότερο γνωστός λογοτέχνης, άνθρωπος όμως που είχε διδάξει δημιουργική γραφή στο παρελθόν. Κι εδώ επιλογή, προσεγμένη, όμως. Εξαιρετικός άνθρωπος, με γνώσεις, με απόδοση, με λέγειν. Από δω μου έμειναν δυο φίλοι, πολλοί συμπαθητικοί γνωστοί, και μια ολική αναδόμηση του μυθιστορήματός μου. Βλέπετε, το σύστημα είχε ως εξής, έδινες είκοσι σελίδες από το μυθιστόρημά σου σε όλους και κάθε εβδομάδα κρινόταν το πόνημα και άλλου μαθητή. Εποικοδομητική εμπειρία. Από κείνον τον κύκλο προέκυψαν 4 άνθρωποι που έχουν ήδη εκδοθεί, εκ των οποίων ένας εξαιρετικό ταλέντο, μια σεναριογράφος που ταινία της είναι ήδη στα σκαριά κι εγώ. Ακόμα ανέκδοτη και ανεπίδεκτη μαθήσεως. Αλλά με τρία πια τελειωμένα χειρόγραφα στο ενεργητικό μου.

Κι εδώ λοιπόν , γεννάται το σύνηθες ερώτημα, "μαθαίνεται ορέ η λογοτεχνία;" Φυσικά και όχι, όποιος δεν έχει το φυσικό τάλαντο, πάει στο σεμινάριο για να βγάλει γκόμενα, θα βαρεθεί πολύ πολύ σύντομα. Περισσότερο από το ίδιο το μάθημα είναι η συναναστροφή με άτομα που ενδιαφέρονται εξίσου για το γράψιμο που δίνει διάσταση στην ιστορία. Χάρη σε όλο αυτό το πανηγύρι ξέρω πως δουλεύει περίπου το κύκλωμα, συναναστρέφομαι ανθρώπους που αγαπούν να διαβάζουν και να γράφουν, απέκτησα και κάποιους καλούς φίλους που θα τους κρατήσω μάλλον για μια ζωή. Όσο για το αν χρειάζεται σύστημα σε αυτά τα μαθήματα ή χύμα και ό,τι κάτσει, είναι σαφές. Ακόμα και στο αχανές σύμπαν που είναι το γράψιμο, χρειάζεται μια αρχική καλή ιδέα, ένας σκελετός. Κι ας τον καταστρατηγήσεις στην πορεία ως το μεδούλι του.

14 σχόλια:

  1. Το είπες κι εσύ «…η συναναστροφή με άτομα που ενδιαφέρονται εξίσου για το γράψιμο που δίνει διάσταση στην ιστορία».
    Γι αυτό, τώρα που είσαι μητέρα και μπορεί να μην πηγαίνεις στη δουλειά διάβασε το… Χαλκεύοντας την Ιστορία!
    Επιτέλους Κατερίνα μου το εκδώσανε!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Χαίρομαι πολύ πολύ που το εκδώσανε.... Εύχομαι τα καλύτερα. Μόλις βρω ευκαιρία θα το αγοράσω.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Ωραία ανάρτηση Κατερίνα και χρήσιμη. Εγώ πιστεύω ότι στα σεμινάρια γραφής ένας συγγραφέας έχει λίγες πιθανότητες να βοηθηθεί. Αλλά μιλάω έξω από το χορό. Νομίζω εσύ τοποθετείς το ζήτημα στις σωστές διαστάσεις.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Πολλές φορές κολλάς, εύχεσαι να υπήρχε κάποιος να σου έδειχνε πώς να ξεπεράσεις εκείνη ή την άλλη σου αδυναμία, πώς να προχωρήσεις, πώς να στήσεις το πλαίσιο, τους χαρακτήρες, πώς να τους κάνεις αρεστούς... Τόσες φορές χρειάζεσαι να βρεθείς σε μια ομάδα και να ρωτήσεις, "εσύ πώς διάβολο το χειρίστηκες αυτό;" ή έστω να πάρεις δύναμη μέσα από τη συντροφικότητα. Η κατάρα του γραψίματος είναι μάλλον πως είναι μια τρομερά μοναχική διεργασία και θες δεν θες, θα πρέπει τα βγάλεις πέρα μόνος σου κλεισμένος στη "σοφίτα" σου, το ξέρω ότι είναι άκαρδο αλλά το συγγραφιλίκι δεν διδάσκεται. Απ' ότι κατάλαβα τελικά, είτε σου συμβαίνει είτε όχι. Η έκδοση είναι πια μια τελείως διαφορετική ιστορία. Τους χαιρετισμούς μου, Ξένια Π.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Ναι, δεν διδάσκεται το άτιμο, σου προκύπτει. Και πρέπει να ομολογήσω πως πήγα στα σεμινάρια περισσότερο για να καταλάβω τί παίζει με την έκδοση και λιγότερο για το γράψιμο. Το κατάλαβα, δεν μου πολυαρέσει, δεν έχω αποφασίσει αν θα παίξω ή όχι, αλλά τουλάχιστον τώρα ξέρω μερικούς από τους κανόνες του παιχνιδιού. Την πετριά με το συγγραφιλίκι ή την έχεις ή δεν.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Αν μου επιτρέπεις, παίζεις ήδη. Έχει τόση σημασία τελικά να έχουμε τυπωμένα βιβλία στο εναργητικό μας; Το θέμα είναι ότι ήδη ερωτοτροπείς με το βιβλίο, διαβάζοντας και γράφοντας και είναι πια μέρος της ύπαρξής σου. Κοίτα πόσους αναγνώστες έχεις... ακολουθούν τις λέξεις σου. Κι οι λέξεις οι ίδιες σε ταξιδεύουν και σε οδηγούν. Αν εκδοθείς λοιπόν έχει καλώς, κι αν όχι, εσύ να ξέρεις πάντως ότι βγαίνεις κερδισμένη. Πολύ φιλικά, η Ξένια

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Ανώνυμος18/4/11, 9:00 μ.μ.

    ΓΕΙΑ ΣΑΣ!!

    Χρονια τωρα θελω να γραψω ενα βιβλιο..
    απο οσο με θυμαμαι οτι ενιωθα το εγραφα
    σκεψεις ποιηματακια ιστοριες...
    παρολα αυτα στην εκθεση καλη δεν ημουν
    ισως πνευμα ανυποτακτο δεν μπορω να μου λενε τι να γραψω πως μονο κ μονο για να παρω βαθμο
    εχω ξεκινησει πολλες φορες
    εχοντας μια ιστορια στο μυαλο μου
    κολλαω κ τα παραταω
    ΟΛΑ ΑΥΤΑ ΤΑ αναφερω γιατι googlarontas γαι σεμιναρια γραφης βγηκα σε αυτο το μπλογκ
    ΣΥΜΦΩΝΩ Κ ΕΠΑΥΞΑΝΩ πως σχεδον σε ολα τα καλλιτεχνικα αν δεν εχεις αληθινο ταλεντο
    δεν μπορεις να κανεις κ πολλα
    αλλα πιστευα (πριν διαβασω τα παραπανω) οτι με καποιους τροπους μπορεις να ξεκλειδωθεις να εμνευστεις να μαθεις καποια "βασικα"......ΟΧΙ???

    ΠΟΛΥ ΦΙΛΙΚΑ
    ΚΑΤΕΡΙΝΑ 24χρ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Κατερίνα μου, τα σεμινάρια δεν είναι τελείως "άχρηστα", αν μη τι άλλο σε βάζουν στη διαδικασία να γράφεις κι αυτό δεν μπορεί παρά να είναι καλό. Από την άλλη σου δίνουν ένα μπούσουλα που μπορεί να μη σου ταιριάζει και για κάποιο καιρό να σε πάει πίσω. Πάντως ως εμπειρία καταγράφεται στις θετικές.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Ανώνυμος18/4/11, 10:40 μ.μ.

    :)

    η συμβουλη σου εσενα ποια θα ηταν λοιπον
    ως εμπειρη κ επιτυχημενη κ εχοντας δοκιμασει ολα αυτα?
    πραγμτικα θα με βοηθουσες πολυ....
    η αληθεια ειναι πως δεν εχω βγαλει κ πολυ ακρη με το νετ

    θα το εκτιμουσα πολυ..
    ευχομαι οτι καλυτερο
    κ ευχαριστω πολυ εκ των προτερων
    καλη σου νυχτα:)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Έμπειρη κι επιτυχημένη δεν είμαι.... Θα έλεγα να το δοκιμάσεις, αν έχεις το χρόνο και τα χρήματα. Η ηλικία σου είναι η πιο κατάλληλη νομίζω, μετά θα έχουν άλλα προτεραιότητα. Πάντως το βασικό είναι να γράφεις όσο περισσότερο μπορείς, νομίζω πως αυτό θα σε βοηθήσει πιο πολύ από οποιοδήποτε σεμινάριο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. Ανώνυμος19/4/11, 10:13 π.μ.

    ΚΑΛΗΜΕΕΕΕΡΑΑΑ!!!!

    κοιτα, αποτι καταλαβα εχεις εκδοσει βιβλιο? για να εχεις εκδοσει βιβλιο
    σημαινει οτι καποιοι ανθρωποι ειδαν
    κατι σε σενα
    στη σημερον ημερα τιποτα κ κανεις δεν κανει τιποτα για τη ψυχη της μανα του δυστυχως
    ποσο μαλλον εταιρειες που πανω απολα θελουν πολυ χρημα...
    για μενα αυτο ειναι επιτυχια!! φυσικα κ θα ηθελα να σκισει το βιβλιο μου
    αλλα κ μονο οτι θα το τελειωνα θα μεκανε πολυ ευτυχισμενη:):):):)

    χρονο εχω γιατι ειμαι ανεργη
    κ γιαυτο θελω να τον αξιποιησω τωρα που δεν εχω σχετικα πολλες υποχρεωσεις
    αλλα στο χρημα το χαλαμε...για μεγαλο ποσο μιλαμε?????? δεν υπαρχει ακνα δωρεαν σεμιναριο η μεσω νετ? εχεις ακουσει κατι?

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. Δεν έχω εκδόσει βιβλίο, μάτια μου. Μακάρι να είχα, αλλά δεν...

    Δεν το έχω ψάξει για σεμινάρια μέσω νετ, τότε δεν είχαμε και τέτοιες ταχύτητες στις συνδέσεις... Αλλά αυτά που διοργανώνει το ΕΚΕΒΙ, οι εκδοτικοί οίκοι, ή κάποια Κολλέγια είναι ακριβούτσικα.... γύρω στα 300-400ευρώ για καμιά 20 αριά μαθήματα...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  13. Ανώνυμος26/4/11, 2:25 μ.μ.

    Κατερινακι

    ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ!
    τωρα ειδα την απαντηση σου :)
    σευχαριστω πολυ για ολες τις πληροφορίες
    οντως ειναι ακριβουτσικα ειδικα αν δεν επιφερουν το αποτελεσμα που φανταζεσαι.....
    σευχαριστω για ολα
    θα περναω να τα λεμε αν θελεις κ συ
    ισως αξιωθω συντομα να κανω κ γω ενα ιστιολογιο
    σου ευχομαι οτι καλυτερο κ συντομα να εκδοσεια τις δημιουργιες σου!!
    φιλακια

    Κατρινα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  14. Ανώνυμος14/9/12, 11:16 μ.μ.

    Δείτε αυτό. Αξίζει τον κόπο.
    http://www.tabula.gr

    ΑπάντησηΔιαγραφή