12/10/12

Ποιός πήρε το Νόμπελ Λογοτεχνίας; Δεν τον ξέρω....





Η σχέση μου με τα Όσκαρ, ε…. συγγνώμη με τα Νόμπελ, είναι αν μη τι άλλο αντιφατική- και μιλώ φυσικά πάντα για το Νόμπελ λογοτεχνίας, γιατί για τα άλλα πλην του Ειρήνης δεν μπορώ να έχω άποψη.  Από την μια ως θεσμός μου δημιουργεί  δέος∙ η σκέψη πως ο Ελύτης και ο Σεφέρης είναι νομπελίστες με χαροποιεί. Από την άλλη όλο και συχνότερα τα χλευάζω. Δεν έχω καμία ιδέα ποιος είναι και τι έχει γράψει ο φετινός βραβευμένος, κινέζος Μο Γιάν, όμως έχω μια φριχτή υποψία πως πρόκειται πάλι για μια βράβευση με πολιτική και όχι με λογοτεχνική χροιά.
 Μέσα από τα Νόμπελ διάβασα Ντόρις Λέσινγκ, Ναντίν Γκόρντιμερ και Χέρτα Μύλερ, διάβασα όμως δυστυχώς και Λε Κλεζιό  Δεν μπορείς να διαφωνήσεις όταν δίνεται το βραβείο στον Πίντερ, τον Λιόσα ή τον Σαραμάγκου, από την άλλη είναι τόσοι αυτοί που το άξιζαν και δεν το πήραν ποτέ. Για να μη μιλήσουμε για το αντιαισθητικό σηματάκι του Καστανιώτη, σα στάμπα πάνω σε μοσχάρι, που χαλάει τα εξώφυλλα.
            Κακά τα ψέματα η ταμπέλα «Νόμπελ Λογοτεχνίας» πουλάει, τραβάει τα βλέμματα, οι βιβλιόφιλοι λίγο πολύ, έστω και από καθαρή περιέργεια, κάποιο βιβλίο του βραβευμένου θα διαβάσουν. Επίσης συνοδεύεται από ένα διόλου ευκαταφρόνητο χρηματικό έπαθλο, που πιθανώς κάποιοι από τους βραβευθέντες να μην δουν ποτέ από τις πωλήσεις των βιβλίων τους. Όμως ο θεσμός ολοένα και φθίνει στη συνείδησή μου, γίνεται μέρος ενός συστήματος που δεν μου αρέσει – ποιός ξεχνά τη βράβευση του Κίσινγκερ- και κινδυνεύει να γίνει μια αστειότητα, ένα μέρος της πολιτικής μπίζνας που αφορά όλον τον πλανήτη, μια αξία καταφρονεμένη και λειψή. Και είναι κρίμα. 

Όλοι οι βραβευμένοι λογοτέχνες βρίσκονται εδώ


21 σχόλια:

  1. Μα κανείς μας δεν τον ξέρει;
    Εντυπωσιάστηκα που έμαθα πως έχει εκδοθεί στα ελληνικά αλλά δε με βλέπω να τον παραγγέλνω.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Κι εγώ δεν με βλέπω. Για κάποιο λόγο, τελείως ενστικτώδη και αβάσιμο, δεν μου κινεί την περιέργεια.

      Διαγραφή
  2. Ανώνυμος12/10/12, 5:04 π.μ.

    Δεν τον ήξερε κανείς μας,αλλά είχε ένα τεράστιο έργο πίσω του,από όσο έμαθα..Κυρίως λόγω των απαγορεύσεων των βιβλίων του από τα καθεστώτα της Κίνας...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ίσως αν εκδοθεί ένα μέρος αυτού του ογκώδους έργου στα Ελληνικά να έχουμε άποψη. Προς το παρόν νομίζω πως μόνο ένα βιβλίο του είναι μεταφρασμένο.

      Διαγραφή
  3. Κι άλλη ανίδεη εδώ...ας με συγχωρήσει ο κύριος Μη Μιλάς. Εγώ μια περιέργεια την έχω,ομολογώ,αλλά το αν θα κάνω κάτι για να την ικανοποιήσω δεν το ξέρω και δεν είμαι και σίγουρη...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Το "Πεκίνο σε κώμα" του Μο Γιαν ένα ογκώδες μυθιστόρημα αναφέρεται στα γεγονότα της πλατείας Τιεν Αν Μεν με ήρωα ένα φοιτητή τότε ο οποίος μετά την καταστολή έπεσε σε κώμα, όπως και η χώρα του και ανακαλεί στη μνήμη του τα γεγονότα. Το εύρημα του βιβλίου έγκειται στο γεγονός ότι ο ήρωας είναι σε θέση να αντιληφθεί κι ας μην μπορεί να μιλησει τι συμβαίνει γύρω του σήμερα δέκα χρόνια μετά και άρα διαβλέπει την παράδοση της χώρας του στην πιο άγρια μορφή καπιταλισμού (η μητερα για παράδειγμα σκέφεται να πουλήσει τον ένα του νεφρό). Ένα συναρπαστικό αν και σε κάποια σημεία δύσκολο ανάγνωσμα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις

    1. Δύσκολο αυτό με τα κινέζικα ονόματα, και εύλογο το λάθος, το "Πεκίνο σε κώμα" είναι του Μα Γιαν http://www.biblionet.gr/author/71307/%CE%9C%CE%B1_%CE%93%CE%B9%CE%AC%CE%BD. Υποθέτω πως και για αυτούς λεγόμαστε όλοι Παπαδόπουλοι.

      Διαγραφή
  5. Τάκης Πετρόπουλος12/10/12, 8:49 π.μ.

    Για τον Λε Κλεζιό θα μου επιτρέψετε να διαφωνήσω.Θα πρέπει να διαβάσετε τον Μόντο , τον Μαρτίνο και τον Γυρευτή του Χρυσού .Ίσως αλλάξετε γνώμη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Πιθανόν και να τον αδικώ, τον έμαθα από το Νόμπελ, διάβασα ένα του βιβλίο- το χρυσόψαρο- απογοητεύτηκα κι έκτοτε δεν δοκίμασα ξανά. Λέτε να το τολμήσω;

      Διαγραφή
  6. Μία διόρθωση για ένα σφάλμα στο οποίο υπέπεσαν και πολλά έντυπα: άλλος ο Μο Γιαν (Mo Yan) που βραβεύτηκε κι άλλος ο Μα Τσιαν (Ma Jian) που έγραψε το Πεκίνο σε κώμα.
    Όσον αφορά στο βραβείο, μου είναι αδιάφορο όταν το παίρνει ένας καταξιωμένος στη λογοτεχνική μου συνείδηση συγγραφέας, όπως ο Γιόσα ή ο Πίντερ ή ακόμα και ο Σεφέρης. Αυτό που μετράει για μένα είναι αυτό που λες εσύ: "Δεν τον ξέρω...", γιατί με αυτόν τον τρόπο πιθανόν να μας δοθεί η ευκαιρία (και μέσα από μεταφράσεις) να τον γνωρίσουμε και τελικά να αποδειχθεί ένα σπουδαίος λογοτέχνης. Αυτή είναι για μένα η μόνη αξία του βραβείου Νόμπελ (αλλά και κάθε λογοτεχνικού βραβείου). Πόσοι ήξεραν την εξαιρετική Γέλινεκ πριν βραβευτεί και πόσα βιβλία της είχαν μεταφραστεί (τώρα την ξεχάσαμε βέβαια); Πόσοι τον Ίμρε Κέρτες ή την Χέρτα Μύλλερ. Ακόμα και τον Σαραμάγκου... Πόσα βιβλία του είχαν κυκλοφορήσει πριν τη βράβευσή του και πόσοι τον ήξεραν; Τώρα πια έχουμε σχεδόν τα άπαντά του και σε πολύ καλές μεταφράσεις!
    Μακάρι να συνεχίσει η Σουηδική Ακαδημία να βραβεύει λογοτέχνες σχετικά άγνωστους στο ευρύ κοινό. Τι νόημα θα είχε για ένα βιβλιόφιλο να βραβευτεί ο Ροθ ή ο Πίντσον ή η Άτγουντ;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις

    1. Πολύ ενδιαφέρουσα η προσέγγισή σου, Ναυτίλε κι όπως τη διατυπώνεις μοιάζει όντως πολύ γοητευτική. Θα συμφωνήσω ως έναν βαθμό, ναι ίσως να μην είχα διαβάσει Γέλινεκ ή Ίμρε Κέρτες, που είναι όντως εξαιρετικοί. Από την άλλη είναι ένας θεσμός τα Νόμπελ, δεν μπορεί να αφήνει έξω τόσους και τόσους καταξιωμένους, στη συνείδησή μου αυτό ουρλιάζει αδικία. Ίσως και να μιλάει και η groupie μέσα μου, τί να πω. Αλλά σε αυτήν την λίστα των κορυφαίων λείπουν τρανταχτά ονόματα και είναι άλλα που μοιάζουν κάπως θαμπά δίπλα στους κολοσσούς. Για τον Μο Γιαν θα αποκτήσω άποψη στο μέλλον, ως προς το σε ποιά από τις δυο κατηγορίες ανήκει.

      Διαγραφή
    2. Όντως ενδιαφέρουσα, γαργαλιστική θα έλεγα, η άποψη του Ναυτίλου.
      Μου άνοιξε την όρεξη για ένα άλλο παγκόσμιο βραβείο που θα δινόταν σε σημαντικούς συγγραφείς που δεν έχουν περάσει τα γλωσσικά τους σύνορα. Το Νόμπελ το αισθάνομαι όμως σα παράσημο καταξίωσης αν και τελικά στη Σουηδική Ακαδημία επαφίεται να αποφασίσει κι ως τώρα (ως επί το πλείστον) νομίζω πως επιλέγει πολιτικά.
      Άραγε είμαι επηρεασμένη από τις μανούβρες του Καζαντζάκη όταν μετά τον πόλεμο το πλάνο ήταν να βραβευθεί η Ελλάδα;

      Διαγραφή

    3. Κι εγώ το ίδιο νομίζω, αποφασίζει πολιτικά και το παράδειγμα του Καζαντζάκη δεν είναι φυσικά το μόνο. Ωραία θα ήταν ένα βραβείο σαν αυτό που λες, με σαφείς σκοπούς, γιατί το Νόμπελ το βλέπει ο καθένας από τη δική του σκοπιά

      Διαγραφή
  7. Το μοναδικό βιβλίο του που έχει βγει στα ελληνικά, έχει εξαντληθεί και ο εκδότης προσπαθεί εναγωνίως μέχρι τη Δευτέρα να το έχει ανατυπώσει! Ως όνομα τον είχα ακούσει ως ένα από τους κυριότερους εκπροσώπους της κινεζικής λογοτεχνίας αλλά δεν έχω διαβάσει ούτε μια σελίδα δική του. Ευκαιρία να τον διαβάσουμε και να δούμε,αν μας αρέσει.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Αυτή τη λεπτομέρεια δεν την ήξερα αλλά δεν μου κάνει εντύπωση. Στην Ελλάδα ενώ έχουμε μια καλή σχετικά παραγωγή μεταφράσεων και σε γενικές γραμμές μαθαίνουμε τί συμβαίνει λογοτεχνικά στον κόσμο, αφήνουν οι εκδότες πολύ συχνά τα βιβλία να εξαντληθούν κι εμείς μετά τα κυνηγάμε....

      Διαγραφή
  8. Έπεσε στα χέρια μου χτες και το διάβασα μονορούφι. Είναι εξαιρετικό! Έγραψα και δυο τρεις γραμμούλες εδώ: http://nearhouparaplous.blogspot.gr/2012/10/blog-post_14.html

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Εμπιστεύομαι το Νόμπελ Λογοτεχνίας και σε καμία περίπτωση δεν θα έκανα παραλληλισμούς με τα όσκαρ. Σπάνια διαφωνώ με τις προτιμήσεις της επιτροπής, το γεγονός ότι βραβεύτηκε κάποιος άγνωστος στη χώρα μας συγγραφέας δεν μπορεί παρά να είναι καλό.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις

    1. Σίγουρα εμπιστεύομαι πολύ περισσότερο το Νόμπελ Λογοτεχνίας από οτι το Ειρήνης. Αλλά με κλειστά μάτια, δεν εμπιστεύομαι κανέναν και τίποτα, πάντα μου άρεσε μια καλή ιστορία συνωμοσίας.

      Διαγραφή
  10. Καλημέρα!Η δική μου άποψη πλησιάζει αυτή του Ναυτίλου!..και οπωσδήποτε ένα και μόνο βιβλίο ενός συγγραφέα, δεν μπορεί να δείξει το μπόι του.Μόνο έχοντας διαβάσει αρκετά από τα έργα του, αν όχι όλο το έργο του, μόνο τότε μπορείς πραγματικά να αποφασίσεις αν σε εκφράζει ή όχι, αν έχει κάτι να σου δώσει ή όχι.Το ότι οι συγγραφείς που βραβεύονται με το Νόμπελ, δεν είναι γνωστοί στην Ελλάδα, εμένα προσωπικά δεν μου λέει τίποτα.Θα επισκεφθώ το blοg του Γιάννη Ρουμπάκη για να διαβάσω το απόσπασμα.Καλή συνέχεια.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ναι, συμφωνούμε πως το ότι είναι άγνωστος στην Ελλάδα δεν λέει πολλά για την καλλιτεχνική αξία του έργου του, πάντως κάπως ύποπτη πολιτικά η "μοιρασιά" της πίτας είναι κι αυτό με ξενερώνει κάπως.

      Διαγραφή