23/10/12

Εσείς διαβάζετε ελληνική λογοτεχνία;



Μου λένε συχνά πως είμαι προκατειλημμένη με την ελληνική λογοτεχνία, πως μεγαλοπιάνομαι με τους «ξένους» και δε δίνω σημασία στους δικούς μας. Εγώ αντίθετα, ποτέ δεν αμφισβήτησα τη γοητεία ενός κειμένου γραμμένου στη μητρική μου γλώσσα, όπου μπορώ χωρίς διαμεσολαβητές να απολαύσω τις λεπτές αποχρώσεις. Κακά τα ψέματα, τόσο το διάβασμα σε μια γλώσσα που δε μιλάς στην καθημερινότητα κι ας την ξέρεις καλά, όσο πολύ περισσότερο η μετάφραση, σε αναγκάζουν να χάσεις κάποιες από τις προθέσεις του συγγραφέα. Αν όμως με ρώταγαν την αναλογία θα έπρεπε να είμαι ειλικρινής, κατά 80% διαβάζω μεταφρασμένη λογοτεχνία.

Το γιατί είναι τόσο οφθαλμοφανές που στην αρχή πίστευα πως δεν πρέπει να απολογηθώ. Η ελληνική παραγωγή είναι βαλτωμένη - κι εδώ κανονικά θα έπρεπε να μπει το «πλην ελαχίστων εξαιρέσεων», αλλά δεν πιστεύω στις εξαιρέσεις. Θα εξηγηθώ. Στην τέχνη, πέρα από το ταλέντο και τη διάθεση, πρέπει να υπάρχει και μια περιρρέουσα κατάσταση, μια παρέα ανθρώπων με κοινό όραμα, που ακόμα και μέσα από τον ανταγωνισμό τους να περιχαρακωθούν ο ένας γύρω από τον άλλο για να πρωτοπορήσουν. Στην Ελλάδα, ακόμα κι οι αξιόλογες πένες, μετά από λίγο καιρό αρκούνται στις ευκολίες τους, στο να γράφουν σχετικά καλά πράγματα χιλιοειπωμένα. Αναρωτιέμαι συχνά αν κάποιοι από τους συγγραφείς μας είναι φανατικοί αναγνώστες, υποψιάζομαι πως διαβάζουν μόνο τη ντόπια παραγωγή- ο ανταγωνισμός που λέγαμε- και βαυκαλίζονται. Κι αυτό γιατί δεν μπορώ να δεχτώ πως δε θέλουν να εξελιχθούν. Απογοητεύονται από το σύστημα, από αυτά που τους ζητούν, αναλογίζονται την ασφάλεια των επόμενων- έστω και πενιχρών- πωλήσεων. Γιατί φυσικά δεν μιλάω για τις κυρίες της ροζ ευπώλητης σούπας, αυτές έχουν ολοφάνερες προθέσεις. Μιλάω για τους λογοτέχνες μας.

Αρνούμαι να πιστέψω πως δεν υπάρχει ταλέντο, γιατί βλέπω γύρω μου πολλούς καλούς παραμυθάδες. Στην Ελλάδα κατά κανόνα ξέρουμε να πούμε μια ιστορία. Στην λογοτεχνία αυτό πια δεν αρκεί. Πρέπει να ξέρεις να αποδομείς μια ιστορία κι έπειτα να την ανασυνθέτεις έτσι που να έχει την κρυστάλλινη διαύγεια της τέχνης. Σε αυτό υστερούμε, αυτό κάπου χάσαμε στην πορεία και δεν καταλαβαίνω τους καλούς τεχνίτες που δεν τρέχουν για να πηδήξουν μέσα στο τρένο. Για μένα θα αρκούσε μια καλή πένα, όραμα και πολλή αγάπη για την ανάγνωση της λογοτεχνίας∙ που δεν θα της βάλω προσδιορισμό, ξένη, ελληνική, γαλλική ή τούρκικη γιατί δεν της αξίζει.


18 σχόλια:

  1. Μεγάλη κουβέντα άνοιξες...εγώ θεωρώ πως είναι και θέμα ιδιοσυγκρασίας. Αγαπώ επί παραδείγματι το κλασικό ξενόγλωσσο βιβλίο όσο τίποτε άλλο μάλλον γιατί σε μένα αυτό ταιριάζει. Αν μάλιστα μιλήσουμε για ελληνική λογοτεχνία πάλι στο κλασικό θα στραφώ. Πιστεύω όμως ότι η ελληνική λογοτεχνία δεν "απέκτησε" παρόμοια εμπειρία (έστω χρονικά) όσο η ξένη. Νομίζω ότι οι Έλληνες συγγραφείς εγκλωβίστηκαν πολύ στα βιώματά τους, δεν έσπασαν τα όριά τους, δεν συνέλαβαν ποτέ (στα κλασικά τους έργα) ιστορίες όπως η μεταμόρφωση του Κάφκα ας πούμε. Και αυτό έχει τον αντίκτυπό του στη σημερινή λογοτεχνία. Γιατί οι σημερινοί συγγραφείς κάτι άλλο θέλουν να παρουσιάσουν, κάπως αλλιώς να εκφραστούν και δεν τους βγαίνει ακόμη...Αν μη τι άλλο έχουμε ελπίδες για το μέλλον.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις

    1. Το πρόβλημα μου είναι πως δεν τις βλέπω αυτές τις ελπίδες. Το "κλασικό" βιβλίο κατά κανόνα δε σε απογοητεύει, μιας και ο χρόνος κάνει την αποτίμηση της αξίας του ευκολότερη, αλλά δεν είναι ωραία που και που να ανακαλύπτεις ένα φρέσκο φυντανάκι;

      Διαγραφή
  2. Ξένη λογοτεχνία προφανώς. Εκεί είναι η υψηλή λογοτεχνία. Ο παγκόσμιος Κανόνας έχει ελάχιστα σύγχρονα ελληνικά για τους λόγους που λέει η filoteo αλλά κυρίως για την εξήγηση που δίνεις εσύ: "Στην τέχνη, πέρα από το ταλέντο και τη διάθεση, πρέπει να υπάρχει και μια περιρρέουσα κατάσταση, μια παρέα ανθρώπων με κοινό όραμα, που ακόμα και μέσα από τον ανταγωνισμό τους να περιχαρακωθούν ο ένας γύρω από τον άλλο για να πρωτοπορήσουν". Περιρρέουσα ατμόσφαιρα σημαίνει στιβαρό λογοτεχνικό γίγνεσθαι, κριτική επιμονή, εκδοτικός επαγγελματισμός, αναγνωστικός περίγυρος με απαιτήσεις, εκδηλώσεις κ.ο.κ. Τίποτα από αυτά δεν έχουμε στην Ελλάδα.
    Όμως, επειδή το να διαβάζεις λογοτεχνία δεν είναι μόνο αισθητικό γεγονός αλλά και ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΟ, διαβάζω ελληνική λογοτεχνία για να πιάσω τον σφυγμό της χώρας, της αλλοτινής και της τωρινής. Όπως πολλοί βλέπουν ελληνικό ποδόσφαιρο, αν και είναι άθλιο, έτσι και εγώ διαβάζω ελληνική πεζογραφία γιατί αυτή αποτυπώνει το είναι-μου. Αλλά διαβάζω και ξένη όχι μόνο επειδή χρειάζομαι υψηλή απόλαυση και αισθητική, αλλά και για να βλέπω σε σύγκριση την ελληνική γειτονιά-μας.
    Δες αναδρομικά τις καταθέσεις-μου περί του θέματος:
    1. http://vivliocafe.blogspot.gr/2008/01/blog-post_08.html (δες και τον προβληματισμό της Κοτζιά στις 20.11.2005)
    2. http://vivliocafe.blogspot.gr/2011/11/blog-post_20.html
    Πατριάρχης Φώτιος

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις

    1. Καταλαβαίνω απόλυτα το συναισθηματικό κομμάτι, το γιατί ένα ελληνικό βιβλίο μιλά πολύ περισσότερο στην καρδιά μας από ό,τι ένα ξένο. Το βιβλίο πιάνει το σφυγμό της εποχής αλλά και της περιοχής, και η επαφή με τη μητρική μας γλώσσα είναι μεγάλο πλεονέκτημα. Λυπάμαι πάντως που δεν έχει καλύτερα δείγματα να προσφέρει η ελληνική παραγωγή. Ίσως είναι θέμα της γενικότερης κατάστασης της χώρας- της τωρινής αλλά και της παλαιότερης, μην παρεξηγηθώ.

      Όσο για την περιρρέουσα ατμόσφαιρα έχεις δίκιο, μια "λογοτεχνική άνοιξη" δεν θα είχε πιθανώς στην Ελλάδα πού να στηριχθεί, χρειάζεται εκδότες, κριτικούς, κοινό με όρεξη και όραμα να ασχοληθεί.

      Διαγραφή
  3. Καλησπέρα! Γενικά συμφωνώ αλλά θα διατυπώσω δύο ενστάσεις. Πρώτα πρέπει να λάβουμε υπόψην μας πληθυσμιακά κριτήρια και δεύτερον πρέπει να εισάγουμε νέο άκρο απέναντι στη ροζ λογοτεχνία γιατί η τωρινή θεώρηση της ποιοτικής λογοτεχνίας υπόκειται στη γενίκευση περί ευκολίας που αναφέρεις. Προσωπικά πιστεύω πως υπάρχουν πολλές εξαιρέσεις ικανές να δημιουργήσουν ένα μικρό κανόνα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις

    1. Εγώ αντίθετα βλέπω λίγες μόνο εξαιρέσεις, εκλάμψεις ίσως γραφής, αλλά συστηματικά καλή λογοτεχνία που να μπορούσε να δημιουργήσει έναν κανόνα ποιότητας, δυστυχώς δεν βλέπω. Ακόμα....

      Όσο για τα πληθυσμιακά κριτήρια είναι δίκοπο μαχαίρι. Ναι, είμαστε μια χούφτα άνθρωποι, δεν μπορούμε να έχουμε τόσες μεγάλες προσωπικότητες ανάμεσά μας. Από την άλλη χώρες με ανάλογο πληθυσμό έχουν λογοτεχνικές μεγαλοφυΐες να επιδείξουν. Εμείς μάλλον όχι.

      Διαγραφή
    2. Οι προσδοκίες μας για την εγχώρια λογοτεχνία δεν έχουν ταβάνι αλλά εγώ ,τηρουμένων των αναλογιών, πιστεύω πως υπάρχουν αρκετοί αξιόλογότατοι σύγχρονοι συγγραφείς. Όσο για μεγαλοφυίες επίσης έχουμε αρκετά παραδείγματα. Δε θέλω να μπω σε ονοματολόγία ούτε για τους μεν ούτε για τους δε. Η αλήθεια είναι πως χρειάζεται ψάξιμο πολύ και τύχη για να ακολουθήσει κάποιος τα νήματα. Επιμένω πως επίγει η αναθεώρηση του τι ονομάζουμε ελληνική ποιοτική λογοτεχνία, από εκεί πρέπει να ξεκινήσουμε θαρρώ.

      Διαγραφή

    3. Αυτό πιστεύω πως είναι ακόμα πιο δύσκολο θέμα. Ο ορισμός του ποιοτικού με προβληματίζει. Θα ήθελες να κάνουμε μια δοκιμή;

      Από την άλλη, στην αρχή πίστεψα κι εγώ πως η ονοματολογία δεν θα έχει νόημα, αλλά τώρα θαρρώ πως έχεις κάποιους συγκεκριμένους κατά νου και η περιέργεια μου έχει εξαφθεί.

      Από την άλλη το δικό μου πρόβλημα είναι ακριβώς πως μόνο από τύχη πέφτεις πάνω σε αξιόλογα έργα, δεν υπάρχει ρεύμα, δεν ξέρουμε ούτε καν εμείς που ψάχνουμε το θέμα κάπως παραπάνω προς τα που να κοιτάξουμε. Για αυτό δεν μου αρέσουν οι εξαιρέσεις, δεν μπορούν να σταθούν μόνες.

      Διαγραφή
    4. Θα επιμείνω και δε θα προβώ σε παράθεση ονομάτων. Δεν έχει νόημα. Η τύχη παίζει ρόλο σίγουρα, αλλά οι προτάσεις φίλων και το ένστικτο του καθενός μας είναι σταθερές διαχρονικές. Επαναλαμβάνω πως δεν απαξιώνω την εγχώρια παραγωγή ούτε την αποθεώνω, απλώς λέω πως υπάρχουν όμορφα βιβλία εκεί έξω!

      Διαγραφή
  4. Ανώνυμος23/10/12, 2:32 μ.μ.

    Καλησπέρα, συμφωνώ με τον NO14ME και θα ήθελα να προσθέσω ότι δεν πρέπει να ξεχνάμε πόσο πολύ φιλτράρεται η μεταφρασμένη λογοτεχνία μέχρι να φτάσει σ'εμάς. Προφανώς οι εκδοτικοί οίκοι δεν μεταφράζουν τα πάντα, δεν χρειάζεται να επιλέξουν με βάση προσωπικά κριτήρια αλλά μπορούν να βασιστούν στην αποδοχή που είχε το βιβλίο όταν πρωτοεκδόθηκε στο εξωτερικό και πιθανότητα όχι μόνο στην χώρα έκδοσης του αλλά και σε πολλές άλλες.
    Ε.Γ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ειδικά για τα παλαιότερα βιβλία, έχεις φυσικά δίκιο Ε.Γ., εδώ μας φτάνει φιλτραρισμένη μόνο η αφρόκρεμα. Στα νεότερα μπαίνει το κριτήριο της εμπορικότητας που δεν είναι πάντα ασφαλές. Πάντως θα μου αρκούσε ένα ρεύμα, μια κίνηση που να δείχνει πως κάτι κινείται, δεν γίνεται το σύνολο της ελληνικής λογοτεχνίας να πρωτοπορεί. Εξάλλου και στην ξένη λογοτεχνία η πλειονότητα των βιβλίων είναι μπεστ-σελλεριές σαβούρες. Αλλά αυτό το λίγο, δεν το έχω δει ακόμα.

      Διαγραφή
  5. Ανώνυμος24/10/12, 9:08 π.μ.

    Όταν ολοκλήρωσα το Λύκειο άρχισα να διαβάζω ΔΧΧΧΧΧου,ΜΧΧΧά και καταβρόχθιζα το ένα βιβλίο μετά το άλλο. Εκτός από δαπανηρό σπορ - το να διαβάζω τα ροζ ευπεπτα ευπωλητα και όλα τα "ευ"- με τον καιρό ανακάλυψα ένα άλλο πιο δύσκολο μονοπάτι που σε κάνει να σκεφτείς λίγο παραπάνω χωρίς κατ ανάγκη να είναι δακρύβρεχτο.
    Μέχρι τα 20 είχα ανάγκη για κτ τέτοιο, για ιστορίες αγάπης, παράνομους δεσμούς, σεξουαλικότητα κ.ο.κ.
    Μήπως όμως και αυτό είναι ένα αναγνωστικό στάδιο;
    Κατά τη διάρκεια των σπουδών μου ομολογώ ότι περιορίστηκα στα βιβλία της Σχολής μου και στα 4χρόνια ζήτημα να διάβασα 4 εξω-Σχολικά βιβλία. Όχι γιατί δεν μου άρεζε η λογοτεχνία, αλλά γιατι επικεντρώθηκα στο στόχο μου που δεν ηταν αλλος απο την αποκτηση του πτυχιου. Αυτο σημαινε πολυ διαβασμα, καλους βαθμους και το πτυχίο στην ώρα του.
    Σημερα διαβαίνω το άλλο μονοπάτι για το οποίο σας μίλησα στην αρχή, το πιο δύσκολο.
    Προσπαθώ να μη διαβάζω ό,τι πέσει στα χέρια μου, ό,τι βρω μπροστά μου.
    Προτιμώ την ξένη λογοτεχνία,γιατί θέλω να γνωρίσω άλλους λαούς, να ταξιδέψω σε μέρη που δεν έχω πάει (και ίσως να μη πάω και ποτέ), να μάθω την ιστορία τους, τον πολιτισμό τους, τη γλώσσα τους.
    Από αυτήν την ανάγκη μου ξεκινά η επαφή με την ξένη λογοτεχνία και στο βαθμό που μπορώ διαβάζω πλέον πιο "μαζεμένα",πιο συγκεντρωμένα. Π.χ. τώρα περνάω την ισπανόφωνη φάση (όπως έχω ξαναπεί). Ο κατάλογος είναι μακρύς αλλα πολύ ενδιαφέρων. Διαβάζω ισπανική λογοτεχνία και παράλληλα μαθαίνω ισπανικά ανευ διδασκάλου.
    Τη νεοελληνική λογοτεχνία -πεζογραφία και ποίηση- την αγαπώ. Αγαπώ τον Παπαδιαμάντη, τον Βιζυηνό, τον Κάλβο,τον Ελύτη, τον Καρυωτάκη, τον Τσίρκα, τον Αλεξάνδρου, τον Χατζή και πολλούς πολλούς ακόμη.
    Τη σύγχρονη νεοελληνική λογοτεχνία δεν την υποτιμώ απλά δεν μου κινεί το ενδιαφέρον. Για την ώρα μου φαντάζει σαν ένα άλλο απότοκο της σημερινής κατάστασης της χώρας μας... Ίσως κάποια στιγμή ξανασυναντηθούμε.
    Α.

    υ.γ. Μαζί με της Κατερίνας έχει εξαφθεί και η δική μου περίεργεια σχετικά με την ονοματολογία και τον ορισμό του ποιοτικού.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις

    1. Αν και δεν πέρασα τη φάση του ροζ, εκεί στο Πανεπιστήμιο όμως πέρασα τη φάση του μπεστ-σέλλερ (έχω διαβάσει Νταν Μπράουν εγώ που με βλέπεις... :-Ρ) χαίρομαι που ήταν ένα βήμα για να πας παρακάτω. Ισπανικά δεν ξέρω κι ίσως πια είμαι πολύ μεγάλη για να μάθω (Τα Γαλλικά που τα ξεκίνησα στα 23 αν και πήρα τα πτυχία ούτε τα μιλάω ούτε τα διαβάζω με ευχέρεια) όμως αγαπώ την ισπανόφωνη λογοτεχνία. Και την Αγγλόφωνη, ας μην κρύβομαι πίσω από το δάχτυλό μου. Και φυσικά και πολλά ελληνικά βιβλία, όμως λείπει η ένταση.

      Όσο για τον ορισμό του ποιοτικού, έχει δίκιο ο Νο14ME δεν μπορεί απλά να είναι ο αντίποδας του ροζ, όμως ως εκεί μόνο νομίζω μπορεί να φτάσει κανείς χωρίς 1)να φιλολογήσει υπέρ το δέον 2) να βάλει τόσα υποκειμενικά κριτήρια που ο ορισμός να χάσει τη σημασία του. Είναι σα να λέμε "τί είναι έντεχνο ελληνικό τραγούδι, μην είναι οι κάμποι, μην είναι τα βουνά, μην είναι ο Χατζηγιάννης;"

      Με την ελληνική λογοτεχνία εγώ τουλάχιστον (υποψιάζομαι κι εσύ Α, έτσι όπως σε κόβω) αναγκαστικά θα ξανασυναντηθώ, και μόνον η "ξεκούραση" του να διαβάζεις ένα κείμενο γραμμένο στη μητρική σου γλώσσα, το αξίζει. Απλά ελπίζω να μην απογοητεύομαι στο κάθε συναπάντημα.

      Κ.

      Διαγραφή
  6. Καλησπέρα
    Προσωπικα πιστευω πως δεν εχουμε αξιολογη συγχρονη ελληνικη λογοτεχνία για τους ιδιους λογους που δεν εχουμε σχεδον σε κανεναν εγχωριο τομεα αξιολογη παραγωγη.
    Ταλεντα εχουμε. Αλλα το τελεντο απο μονο του ποτε δεν ειναι αρκετο. Και όραμα πιστευω πως εχουμε και φαντασια. Πιστευω όμως πως αυτο που λειπει ειναι η προσηλωση, ο επαγγελματισμός, ακομη και η ορεξη για σκληρη δουλεια.
    Κακα τα ψεματα, συγγραφεας δεν ειναι καποιος που ατενιζει τη θαλασσα και ξαφνικα του ερχεται η εμπνευση και δημιουργει το αριστουργημα (οσο κι αν αυτη ειναι η εικονα του συγγραφεα που εχουν πολλοι στο μυαλο τους).
    Η γραφη σε επαγγελματικο επιπεδο θελει σπουδη, καλλιεργεια και να της αφιερωθεις.
    Σε καποιες χωρες του εξωτερικου η συγγραφη αποτελει αντικειμενο πανεπιστημιακων σπουδων και οσοι εχουμε διαβασει συνεντευξεις γνωστων ξενων συγγραφεων, ξερουμε ποσο εχουν ιδρωσει πανω απο το εργο τους, ποσες φορες εχουν ξαναγραψει μια σελιδα και ποση επιμονη εδειξαν μεχρι να φτασουν στο επιθυμητο αποτελεσμα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Συμφωνούμε. Στην Ελλάδα όμως ο συγγραφέας σπάνια βιοπορίζεται από το έργο του (εκτός από τη κα Δημουλίδου that is), και για αυτό μένει σε ένα βαθμό ερασιτεχνική η ενασχόληση. Πάντως μιας και ο μέσος συγγραφέας βγάζει τα προς το ζην από τα γύρω γύρω (μεταφράσεις, μαθήματα δημιουργικής γραφής, άρθρα), θα μπορούσε όλο αυτό να συμβάλλει σε ένα κλίμα αλλαγής. Αντίθετα, ακόμα και οι ταλαντούχοι μένουν στη μετριότητα, δεν στρώνονται, δεν εννοούν να χάσουν τις ευκολίες τους.

      Διαγραφή
  7. Θα συμφωνοδιαφωνήσω με όλους κι όλες αλλά βαριέμαι να αναλύσω σε ποιά σημεία, γιατί,κτλ κτλ.
    Είναι κρίμα πάντως να μην έχουμε αυτό που μπορούμε να έχουμε,διότι ταλαντούχοι κι ενδιαφέροντες συγγραφείς υπάρχουν αλλά το αποτέλεσμα δεν τους δικαιώνει κι ώσπου να τους γνωρίσουμε τους έχουν κατασπαράξει-οι άλλοι,η ματαιοδοξία η δική τους,εμείς που τους "καίμε" -κι οι δυο τρεις που φαίνεται να επιπλέουν φυσικά δεν είναι αρκετοί.
    Στην λέσχη διαβάσαμε πρόσφατα Καζαντζάκη,μετά Βιζυηνό και ενώ γενικά ψαχνόμαστε με τους σημερινούς δικούς μας,τώρα ήταν τόσο έντονες οι εντυπώσεις που μας άφησαν (ξανά,οι περισσότεροι δεν τους διαβάζαμε πρώτη φορά)και οι δυό τους, που αφού θυμηθούμε τα πεζά του Ρίτσου τον Νοέμβριο,τον "Γέροντα με τους Χαρταϊτούς" συγκεκριμένα,δεν μας ερχόταν...επιθυμία για κανέναν δικό μας και θα επιστρέψουμε στην ξένη λογοτεχνία.
    Πέσανε και προτάσεις:"Η Σκιά του Ανέμου","Χάρις και Εξιλέωση","Ταξίδι στην Άκρη της Νύχτας" ,"Ελευθερία" και άλλες,σας τα αναφέρω για να καταλάβετε,μα τι να κάνουμε,είναι οριακά τα πράγματα στην σύγχρονη ελληνική λογοτεχνία,πόσο να τους υποστηρίξεις πια αν είναι οι ίδιοι τόσο...400 μυθιστορήματα πάλι φέτος...Έλεος...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ε, αυτό, άμα είχαμε ένα ισχυρό ρεύμα πρωτοπόρας λογοτεχνίας- έστω και με τις αποτυχίες της- θα σας ερχόταν η όρεξη. Τον Σελίν να διαβάσετε, Βιβή....

      Διαγραφή
  8. ΘΕΛΕΤΕ ΚΑΝΕΝΑ ΕΙΔΗ ΔΥΣΚΟΛΙΑΣ ΣΤΗ ΖΩΗ ΚΑΙ ΘΕΛΕΤΕ ΕΝΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΜΕ ΤΗΝ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΛΥΣΗ Ο Δρ AJAYI ΕΙΝΑΙ ΙΣΧΥΡΟ ΚΑΘΑΡΙΣΤΙΚΟ ΚΑΣΤΕΡ ΣΤΟ Viber ή WhatsApp: +2347084887094 ή Email: drajayi1990@gmail.com

    Ο σύζυγός μου σχεδίαζε να με χωρίσει λέγοντας ότι ήταν κουρασμένος από την ένωση μας, έκπληκτος γιατί αυτό έγινε ξαφνικά και το ένστικτό μου μου είπε ότι κάτι πήγε στραβά, αργότερα ανακαλύπτω ότι ο σύζυγός μου έχει μια γυναίκα έξω, τον ρώτησα για αυτό , εξοργίστηκε πολύ και είπε ότι γι 'αυτό θέλει να χωρίσουμε, έφυγε από το σπίτι για 6 μήνες όταν είδα την επαφή του Δρ Ajayi του ξόρκι που μια γυναίκα εξήγησε ποιος ήταν σε θέση να μείνει έγκυος και να αποκτήσει ένα δικό της παιδί ένα φυτικό φάρμακο μετά από 9 χρόνια γάμου, πήρα την επαφή του και του εξήγησα την κατάστασή μου με τον άντρα μου, μου είπε ότι ο σύζυγός μου έχει χειραγωγηθεί από σκοτεινή δύναμη, μου είπε μερικά πράγματα να κάνω και να κάνω ένα ξόρκι για μένα, μετά από επτά μέρες από το ξόρκι ο σύζυγός μου επέστρεψε στο σπίτι και έσκισε το χαρτί διαζυγίου, ζούμε ευτυχισμένοι τώρα όλα χάρη στον Δρ Ajayi. Μην ντρέπεστε για τα προβλήματά σας, ζητήστε βοήθεια και λύστε το.

    ΑπάντησηΔιαγραφή