7/9/21

"Το πέρασμα του μακελάρη", John Williams

 




Θα διάβαζα ποτέ ένα βιβλίο που το λένε Το πέρασμα του μακελάρη (Butcher’scrossing) και στο οπισθόφυλλο γράφει πως πρόκειται για γουέστερν, αν δεν ήταν του Τζον Γουίλιαμς; Ποτέ. Αυτή είναι η αλήθεια. Κι αλήθεια είναι πως το θέμα δεν μου ταίριαξε, και σίγουρα ο Μακελάρης δεν αντικατέστησε στην τρυφερή αναγνωστική καρδιά μου ούτε τον Στόουνερ , ούτε τον Αύγουστο (αδυνατώ ακόμα να αποφασίσω ποιο μου άρεσε πιο πολύ, τελευταία κλίνω προς τον Αύγουστο). Όμως το μυθιστόρημα αυτό, το πρώτο του Γουίλιαμς αν εξαιρέσεις το αποκηρυγμένο, έχει ύπουλη γοητεία, κι εκεί που αναρωτιέσαι γιατί διαβάζεις για σκοτωμούς βουβαλιών, και πορωμένους δολοφόνους ζώων, σε τραβάει στον κόσμο του και δεν μπορείς να το αφήσεις.


Πρωταγωνιστής ο νεαρός Γουίλιαμ Άντριους, που επηρεασμένος από τον Έμερσον και τον Θορό, παρατάει τις σπουδές του στο Χάρβαρντ και ταξιδεύει ως Το πέρασμα του Μακελάρη, εκεί που κάνουν στάση οι κυνηγοί βουβαλιών, ψάχνοντας για την περιπέτεια, την επαφή με τη φύση, για αυτό το κάτι άλλο που θα δώσει νόημα στη ζωή του. Σύντομα αποφασίζει να χρηματοδοτήσει την αποστολή του Μίλερ, ενός κυνηγού που ισχυρίζεται πως ξέρει ένα μέρος στα βουνά όπου μπορούν να βρουν τεράστια κοπάδια βουβαλιών. Ξεκινούν οι τέσσερίς του, ο Άντριους, ο Μίλερ, ένα μάλλον γκροτέσκο ανθρωπάκι, ο Τσαρλς Χότζ, κι ένας γδάρτης, ο Σνάιντερ. Και τα βγάζουν πέρα με το άγριο τοπίο, και τη δίψα και την πείνα, και τους καυγάδες μεταξύ τους, και φτάνουν στον προορισμό τους και πετυχαίνουν τον σκοπό τους· κι ο Μίλερ δεν μπορεί να σταματήσει να σκοτώνει βουβάλια, χιλιάδες βουβάλια που αφήνει τα -γυμνά από δέρμα- κουφάρια τους να σαπίζουν στον ήλιο και κρατάει μόνο τα τομάρια τους.

Κι εκεί αρχίζει η γνωστή βύθιση του Γουίλιαμς στην ψυχή των ηρώων του. Ο Άντριους είναι ένα αγόρι που δεν ξέρει πολλά από αγριότητα, έχει όμως τη λαχτάρα να εξερευνήσει και να μάθει. Δίπλα του ο Μίλερ μοιάζει με πορωμένος δολοφόνος. Ο λογικός Σνάιντερ δεν εισακούεται ποτέ. Ο Τσαρλς δεν τα καταφέρνει και θα μείνει πίσω. Όλοι αυτοί μαζί συμβολίζουν την ίδια την Αμερική, την ορμή και την αφέλειά της, τον επαγγελματισμό και την πίστη, τον ερασιτεχνισμό και την ευπιστία, τη λαχτάρα για γρήγορα λεφτά και σκοτωμούς και καθυπόταξη όλων των άλλων. Το μακελείο των βουβαλιών, που δεν κάνουν καν προσπάθεια να αντισταθούν, που μοιάζει και είναι μάταιο, για τον Μίλερ είναι μονόδρομος. Είναι αυτός που είναι και θα σφάξει μέχρι τέλους.

Το πέρασμα του μακελάρη είναι ίσως το πιο περίεργο από τα τρία μυθιστορήματα του Γουίλιαμς, κάποια στιγμή νιώθεις τα εντόσθια να κρέμονται από τα χέρια σου. Σίγουρα πρόκειται για αυτό που αγάπησα λιγότερο. Γραμμένο από κάποιον άλλο μπορεί να με έκανε να νιώσω και αποστροφή. Αλλά η γραφή του Γουίλιαμς έχει το χάρισμα αυτών των χαμηλότονων χαρακτήρων, της ηπιότητας της πλοκής, σαν να σε βάζει να κάνεις παύση ξαφνικά και να αφουγκραστείς πραγματικά τους ανθρώπους. Κι αυτό είναι που ενώνει τα τόσο ετερόκλιτα μυθιστορήματά του, και δίνει στο έργο του ξεχωριστό ύφος. Συνεχίζει να μου κάνει τεράστια εντύπωση πως παρέμεινε αφανής και ξεχασμένος για τόσον καιρό. Νομίζω όμως πια πως θα πάρει τη θέση του στον Κανόνα.



                                    Κατερίνα Μαλακατέ




"Το πέρασμα του μακελάρη", John Williams, μετ. Αθηνά Δημητριάδου, εκδ. Gutenberg, 2021, σ.460









2 σχόλια:

  1. Ανώνυμος9/9/21, 2:00 μ.μ.

    Όπως τα λες Κατερίνα!

    Σε καμία περίπτωση ισάξιο του Στόουνερ (τον Αύγουστο δίστασα να τον διαβάσω λόγω θεματολογίας), όμως και πάλι έχει κάτι να σου αφήσει το βιβλίο - οι παύσεις στις οποίες αναφέρεσαι, αυτή η διείσδυση στο μεδούλι των χαρακτήρων....

    Ίσως εδώ να προτιμούσαμε έναν Κόρμακ ΜακΚάρθι αλλά ο Γουίλιαμς έχει τον τρόπο του.

    Ανεξήγητα μεγάλο βιβλίο κατ΄εμέ αλλά τον συγχωρούμε γιατί γράφει πολύ όμορφα!


    Ο τερματοφύλακας

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Αξίζει κι ο Αύγουστος. Είναι ο τρόπος που το έχει γράψει, σαν να ανανεώνει το πιο παλιό είδος, το επιστολικό μυθιστόρημα.

      Διαγραφή