12/12/16

«Το νέο όνομα», Elena Ferrante



Ξεκίνησα να διαβάζω το δεύτερο βιβλίο της Τετραλογίας της Νάπολης της Φερράντε με ένα αίσθημα αμηχανίας. Για κάποιες σελίδες δυσκολεύτηκα να μπω στην ιστορία, οι ατελείωτες λεπτομέρειες για τη ζωή της Λίλα και της Έλενα με βγάλαν εκτός ρυθμού. Ένιωσα σαν παιδάκι που κρυφοκοιτάει από την κλειδαρότρυπα τους διπλανούς, αλλά στην ουσία δεν τους ξέρει. Ήθελα να πετάξω το βιβλίο, όπως η Έλενα πετάει τα τετράδια με το ημερολόγιο της Λίλα στο ποτάμι.

Κι έπειτα, καθώς οι λεπτομέρειες συνέχιζαν, αποκαλύφτηκε ξανά αυτό που κάνει το γράψιμο της Φερράντε μοναδικό: οι λέξεις πίσω από τις λέξεις, οι ιστορίες πίσω από τις ιστορίες· με λίγα λόγια η αλήθεια. Μετά την σελίδα 50 η συγγραφέας με είχε κερδίσει ξανά, με τύλιξε στο μικρό της δαχτυλάκι. Διάβασα σχεδόν απνευστί το υπόλοιπο, κι ας είδα για πρώτη φορά, για λίγο, αυτό που επιφανειακά κάνει πολλούς αναγνώστες να απορρίπτουν την Φερράντε. Μένουν στην επιφάνεια, στην απλή γλώσσα, στην κοινότοπη ιστορία. 

Η ιστορία της Λίλα και της Έλενα, δυο κοριτσιών που ορίζουν τη γυναικεία φιλία, αλλά που στιγμές στιγμές μοιάζουν να είναι οι διαφορετικές όψεις του ίδιου νομίσματος, η μία το alter ego της άλλης, διαδραματίζεται στη Νάπολη. Και η Νάπολη είναι η έτερη πρωταγωνίστρια. Ο Ιταλικός νότος για την ακρίβεια, η φτώχια, οι αντιθέσεις του. Στο μυαλό σου στήνεται ένα σκηνικό που μοιάζει τόσο πολύ με τις Ιταλικές ταινίες του ‘50 που δεν μπορείς να το αγνοήσεις. 

Όμως αυτό που ξεχωρίζει τη γραφή της Φερράντε είναι η βία. Η βία των σχέσεων, η βία των απαιτήσεων, η βία της φτώχειας, η βία του πλούτου. Είναι κι η ικανότητά της να εκφράσει τις γυναίκες, να πει όλα όσα δεν τολμάνε, και μέσα από τις γραμμές, να στήσει ένα διαφορετικό πορτρέτο από το ιδανικό που έχουμε στο μυαλό μας.

Συνεχίζω να πιστεύω πως η Φερράντε των Ημερών εγκατάλειψης είναι πιο καίρια από την Φερράντε της Τετραλογίας. Εδώ, για την ώρα η ιστορία κάποιες στιγμές πλατειάζει, χάνει το ρυθμό της. Βέβαια όταν γράφει κανείς τόσες λέξεις, μοιάζει αναπόφευκτο. Ένα είναι σίγουρο, η συγγραφέας-μεταφράστρια* είναι εξαιρετικά ικανή να σε κάνει στο τέλος να λυσσάς για να διαβάσεις το επόμενο. 


                                                                                    Κατερίνα Μαλακατέ




«Το νέο όνομα», Έλενα Φερράντε, μετ. Δήμητρα Δότση, εκδ. Πατάκης, 2016, σελ. 581

14 σχόλια:

  1. Οι κακές γλώσσες λένε ότι το Days of Abandonment και η τετραλογία είναι στη ουσία η ίδια ιστορία. Ίσως. Η τετραλογία όμως είναι έργο χειμαρρώδες που παρά το τεράστιος μέγεθος που με καθήλωσε. Μοναδική αναγνωστική εμπειρία.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Συμφωνώ, είναι αναγνωστική εμπειρία, όσοι την απορρίπτουν είναι κοντόφθαλμοι.

      Διαγραφή
  2. Ανυπομονώ να το διαβάσω και μάλλον θα το κάνω πολύ σύντομα!
    Καλό ξημέρωμα!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Μα μήπως και στο πρώτο το ίδιο δε γινόταν; Πολλές λεπτομέρειες, πολλά πρόσωπα, γεγονότα που έμοιαζαν ασήμαντα και ακριβώς εκεί που πήγαινες να το απορρίψεις σαν εύκολη ιστορία ενιωθες ήδη μέρος της γειτονιάς κι ανυπομονούσες για το παρακάτω...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Ευχάριστα διάβασα το πρώτο βιβλίο της τετραλογίας αλλά θα σας στενοχωρήσω διότι ένοιωσα ότι έχασα το χρόνο μου, μ´ενα κείμενο χιλιοειπωμένο που ένοιωσα ότι τίποτε δεν έχει να μου δώσει. Με ενοχλεί επίσης ο βομβαρδισμός διαφήμισης και προβολής.
    Σουμέλα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Πάντως ειδικά το δεύτερο βιβλίο δεν έχει φοβερή προβολή αυτή τη στιγμή. Αν ψάξεις στην βιβλιονέτ ας πούμε, το μόνο κείμενο που θα βρεις από κάτω είναι αυτό.

      Το καταλαβαίνω πως μπορεί να συμβεί να μην σου λέει τίποτα. Λογικό.

      Διαγραφή
  5. ανυπομονω να διαβασω και αυτο το βιβλιο.... γιατι το πρωτο με καταγοητευσε!!! ελπιζω και αυτο να ειναι εξισου αξιολογο και να ταυτιστω με τις ηρωίδες!!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Εγώ στο τέλος ένιωσα το ίδιο πάντως. Στην αρχή ζορίστηκα να ξαναμπώ στο κλίμα

      Διαγραφή
  6. Νομίζω δεν είμαι κοντόφθαλμη, αλλά δυσκολεύομαι να ταυτιστώ με όσους ενθουσιάζονται. Είμαι στη σ. 150 και με κόπο και μόχθο προχωρώ. Καμιά ανυπομονησία για παρακάτω.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Κρίμα. Μάλλον δεν σου ταιριάζει. Δεν πειράζει. Στο επόμενο βιβλίο λοιπόν.

      Διαγραφή
  7. Μινα Σκαρμουτσου8/12/17, 12:58 μ.μ.

    Ενώ η ιστορία είναι σχετικά ενδιαφέρουσα , είναι ο τρόπος γραφής της συγγραφέως που δεν με συνεπαίρνει. Δεν βρίσκω τη συγγραφική δεινότητα και τον γλωσσικό πλούτο που αναμένω και απαιτώ από ένα συγγραφέα για να κάνει την αναγνωστική μου εμπειρία ξεχωριστη και να με ανεβάσει σε ένα ανώτερο επίπεδο...να με τραβήξει εκεί που έχει οραματιστεί. Ωστόσο θα ολοκληρώσω την τετραλογία , γιατί μια δική μου υπέροχη φίλη επιμένει ότι θα αποζημιωθώ....

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Κι εγώ δεν την ολοκλήρωσα ακόμα την Τετραλογία. Δεν είναι όπως οι Μέρες Εγκατάλειψης, σίγουρα. Αλλά θα την τελειώσω για να έχω ολοκληρωμένη άποψη.

      Διαγραφή