Τον τελευταίο καιρό είμαι κάπως καχύποπτη με τα λιανά βιβλιαράκια με μικρά έως πολύ μικρά αφηγήματα-διηγήματα που βγαίνουν αφειδώς από Έλληνες συγγραφείς. Κι αυτό γιατί έχω συχνά την αίσθηση πως βρέθηκε μια εύκολη λύση για να μην γράφουν κάτι μεγαλύτερο και πιθανώς σπουδαιότερο. Η «Ανατομία κόρης», πάντως, της Μαρίας Φακίνου δεν ανήκει σε αυτή την κατηγορία. Είναι ένα κείμενο που έχει λόγο ύπαρξης, που προέρχεται από εκείνη την αφηγηματική δεξαμενή, από εκείνο τον τόπο που πηγάζουν όλα τα έργα τέχνης. Αλλά ας αφήσω το κείμενο να τα πει καλύτερα:
Από νωρίς άφησα τα πράγματα να με διαλέξουν. Οι άνθρωποι, οι σκέψεις, οι συνθήκες. Υπήρχε, ωστόσο, μέσα μου ένας σκοτεινός τόπος που με τα χρόνια βάθαινε, ένας εσωτερικός μικρόκοσμος δαιδαλώδης, που δεν ήξερα ότι έτρεφα, μόνο με γέμιζε με μια απροσδιόριστη ανησυχία, και στο τέλος θα βρισκόμουν να γνωρίζω τον παραμικρό του παράδρομο, στενό και αδιέξοδο. Θα κατέφευγα σε αυτόν κάθε φορά που το έξω απειλούσε το μέσα.
Πρωταγωνίστρια και αφηγήτρια της μικρής αποσπασματικής νουβέλας είναι μια κοπέλα, από τότε που ήταν παιδί, ως περίπου τα 25 χρόνια της. Ο φακός της Μαρίας Φακίνου εστιάζει κάποτε σε μικρές ακρότητες της καθημερινότητας, κι άλλοτε σε σπουδαίες, γιγάντιες στιγμές. Μιλάει ευθαρσώς για τη ζωή, και το θάνατο, τον πόνο της ενηλικίωσης, το βάρος της οικογένειας, τη σχέση με τη μητέρα- πρωτίστως-, με τον πατέρα, τον αδελφό, τις φίλες, τους άντρες. Μοιάζει η πρωτοπρόσωπη αφήγηση να είναι βαθιά αυτοβιογραφική, αν και προφανώς κάτι τέτοιο δεν ενισχύει. Η ψευδαίσθηση πάντως αυτή οδηγεί στην ταύτιση- πιθανώς να βοηθάει πως είμαι γυναίκα πολύ κοντά στην ηλικία της Φακίνου αλλά και της ηρωίδας.
Μάτια φωτογραφική μηχανή: Καλοκαίρι στον Κήπο της Εδέμ. Η μαμά λιάζεται σε μια καρέκλα με ξεθωριασμένο πανί. Ξάφνου τη βλέπω να ξεκαρδίζεται σ’ ένα γάργαρο γέλιο. Φέρνει τα γόνατα κοντά στο πρόσωπο για να προστατευτεί. Ο μπαμπάς τη σημαδεύει με το ανοιχτό λάστιχο του ποτίσματος. Ο μπαμπάς ψιχαλίζει τη μαμά.
Απόλαυσα την «Ανατομία κόρης». Πολλά κομμάτια τα διάβασα και τα ξαναδιάβασα, είναι ένα διαμαντάκι εξαιρετικά καλοδουλεμένο, με γλώσσα απλή, με ρυθμό· που δεν του λείπει ούτε του περισσεύει τίποτα. Η συγγραφέας χειρίστηκε το θέμα της- τη διαμόρφωση της γυναικείας ταυτότητας στα παιδικά και εφηβικά χρόνια- με αγάπη αλλά και σκληρότητα, το είδε από κοντά αλλά και από μακριά, το παίδεψε και το δυσκόλεψε και τελικά πήρε τον αναγνώστη μαζί της.
Το βιβλίο είναι μικρό, τα κείμενα θα μπορούσαν να σταθούν το καθένα σαν ένα μικρό διήγημα, όμως ολοκληρώνοντάς το δεν μένει το αίσθημα της αποσπασματικότητας, αλλά της ολοκλήρωσης. Η μικρή φόρμα κρύβει παγίδες, μπορεί να οδηγήσει σε βαθιά χασμουρητά, σε βιβλία βίαια λησμονημένα λίγες μόνο μέρες μετά την ανάγνωση. Όταν όμως η προσπάθεια είναι επιτυχημένη, τότε αφήνει την καλύτερη επίγευση στο στόμα.
Κατερίνα Μαλακατέ
"Ανατομία κόρης", Μαρία Φακίνου, εκδ. Αντίποδες, 2017, σελ.73
Ακούστε τη συνέντευξη της Μαρίας Φακίνου στο Διαβάζοντας@amagi εδώ:
Ακούστε τη συνέντευξη της Μαρίας Φακίνου στο Διαβάζοντας@amagi εδώ:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου