"Χέρια μικρά", Andrés Barba

Για κάποιον λόγο έπιασα να διαβάζω τα «Χέρια μικρά» αμέσως μόλις κυκλοφόρησε. Ίσως είχα την αίσθηση πως θα ανακαλύψω κάτι, ίσως να με ιντριγκάρισε που μεταφράστηκε στα Αγγλικά κι έπειτα στα Ελληνικά σχεδόν δέκα χρόνια μετά την κυκλοφορία του. Ομολογουμένως, είναι εξαιρετικό και το εξώφυλλο και το οπισθόφυλλο. 

Το βιβλίο του Αντρές Μπάρμπα πραγματεύεται ένα πραγματικό περιστατικό σε ένα ορφανοτροφείο της Ισπανίας. Η μικρή Μαρίνα χάνει τους του γονείς της σε τροχαίο. Ο μπαμπάς της πέθανε επιτόπου, η μαμά της λίγο αργότερα στο νοσοκομείο. Μετά τη νοσηλεία του, το 7χρονο κορίτσι μεταφέρεται στο ορφανοτροφείο. Εκεί τα υπόλοιπα κορίτσια θα την δουν ως εξωτικό πουλί. Και όταν η Μαρίνα στήσει ένα παιχνίδι, θα το φτάσουν στα άκρα. 

Το βιβλίο είναι γραμμένο στην αρχή από την πλευρά της Μαρίνας, κι έπειτα με βάση τη συλλογική φωνή των υπόλοιπων κοριτσιών. Αυτό το αφηγηματικό παιχνίδι είναι και το πιο ενδιαφέρον κομμάτι του βιβλίου, είναι σχεδόν ακατόρθωτο να γραφτούν μεγάλα κείμενα στο πρώτο πληθυντικό πρόσωπο. 

Η νουβέλα αφορά σε ένα σοκαριστικό θέμα, αποτρόπαιο σχεδόν. Είναι δε εφιαλτικό αν σκεφτεί κανείς την ηλικία των συμμετεχόντων. Η λυρική και κάποιες φορές ασαφής γραφή του βιβλίου με αποπροσανατόλισε σε μεγάλο βαθμό. Με ένα τρόπο εκβιάζει το συναίσθημα, χωρίς στην πραγματικότητα να κατορθώνει να μπει στην ψυχολογία των κοριτσιών. Παρόλο που αλλάζουν οι αφηγητές, στην πραγματικότητα ξέρουμε καλά πως αφηγείται ένας ενήλικος άντρας. Η φωνή δεν είναι παιδική, τα συναισθήματα κρύβονται κάτω από ενός είδος συμβολισμό που είναι τόσο αποκρουστικός που προκαλεί. 

Θεωρώ την θεματολογία εκπληκτική, ο τρόπος όμως που χειρίστηκε ο συγγραφέας τις πρωταγωνίστριες του μου φάνηκε αδιάφορος. Διάβασα το μικρό βιβλίο σε μία καθισιά, δεν βαρέθηκα. Μόνο που στο τέλος αντί για κάθαρση ή ένταση, ένιωσα απογοήτευση. Γιατί χάθηκε μια λογοτεχνική ευκαιρία να ειπωθεί συγκλονιστικά μια τέτοια ιστορία. 

                                                                             

                                                  Κατερίνα Μαλακατέ

«Χέρια μικρά», Αντρές Μπάρμπα, μετ. Βασιλική Κνήτου, εκδ. Μεταίχμιο, 2018, σελ.120

Υ.Γ. 42 Πάντως θα ξαναδιάβαζα βιβλίο του συγγραφέα, συνεχίζει να μου κινεί το ενδιαφέρον.