«Το κόκκινο και το άσπρο», Ελένη Στελλάτου

Το βιβλίο της Ελένης Στελλάτου "Το κόκκινο και το άσπρο" αποτελείται από 19 μικρές ιστορίες, κάποιες πολύ μικρές, στα όρια του flash fiction, και κάποιες κάπως μεγαλύτερες. Ιστορίες χαμηλότονες κι ευγενικές, που εστιάζουν σε ένα καρέ της καθημερινότητας, αναλύουν, περιγράφουν, κάποτε εμβαθύνουν. Η συγγραφέας αντλεί από τα βιώματά της, οι ήρωες της είναι κάτοικοι μιας μικρής πόλης δίπλα στο νερό, ξέρουν ο ένας τον άλλον,αλλά στην πραγματικότητα δεν γνωρίζουν την ουσία του άλλου, μόνο του εαυτού τους. Κεντρικά θέματα η παιδική ηλικία κι έπειτα η ασθένεια, η ματαίωση κι η φθορά.

Η Ελένη Στελλάτου είναι εξαιρετικός παρατηρητής, καταγράφει ανθρώπους, συμπεριφορές, με κάποιους μπορείς να ταυτιστείς γιατί μοιάζει ο χαρακτήρας σου. Από την άλλη, θα περίμενε κανείς σε τόσο μικρές ιστορίες, το νόημα να συμπυκνώνεται, να γίνεται μεστό και βαθύ, εδώ μοιάζει να απλώνεται, να αναλώνεται στην περιγραφή. Σαν να κρατάει η συγγραφέας απόσταση, σαν να μην μπορεί να βρει η ίδια τον πυρήνα τους.

Το σίγουρο είναι πως πρόκειται για ένα βιβλίο καλοδουλεμένο στη γλώσσα. Χωρίς υπερβολές, χωρίς εξάρσεις, τραβάει την προσοχή σου χωρίς να φωνάζει. Η ευαισθησία είναι το μεγαλύτερο ατού της συλλογής, αυτό που την ξεχωρίζει από όλες τις άλλες και την κάνει αξιομνημόνευτη. Αυτό, και η εμμονή με το νερό. Το υγρό στοιχείο παρεισφρέει ύπουλα σχεδόν σε όλα τα διηγήματα, τα μουσκεύει και τα κάνει άλλοτε ηδονικά κι αγαπησιάρικα, κι άλλοτε μια ιδέα τρομακτικά. Η τελική επίγευση είναι αυτή της ελπίδας. Σε όποιο στάδιο της ανθρώπινης ζωής κι αν είναι κανείς- μπορεί να είναι να είναι ένας μικρός σε μια μπανιέρα που τον τσίμπησε μια μέδουσα στο ποδαράκι, μπορεί να είναι ένας ηλικιωμένος που φέρνει λεμόνια για πεσκέσι, όπως του έφερε κι η ζωή- όλα είναι κομμάτι μας, όλα είναι μέρος μιας ευρύτερης τοιχογραφίας, που μας περικλείει αλλά δεν μας σκοτώνει.

Έπειτα από αυτή την πρώτη επαφή με τη γραφή της Ελένης Στελλάτου, ομολογώ πως έχω ελπίδες για το επόμενο βιβλίο. Δεν με νοιάζει αν θα είναι πάλι μικρές ιστορίες ή ένα μυθιστόρημα, χρειάζεται λίγη πυγμή, λίγη τόλμη, να βάλει το μαχαίρι λίγο πιο μέσα στην πληγή κι ας πονάει, για να γίνουν οι ιστορίες της πραγματικά συγκλονιστικές.

                                                                                              Κατερίνα Μαλακατέ

«Το κόκκινο και το άσπρο», Ελένη Στελλάτου, εκδ. Πόλις, 2018, σελ. 139

Υ. Γ. 42 Αν και μοιάζει κάπως σαν ύβρις, το παιχνίδι του τίτλου με το "Κόκκινο και το μαύρο" σε συνδυασμό με το "παιδικό" εξώφυλλο μου αρέσει.