Θα έλεγα ψέματα, αν υποκρινόμουν πως ήξερα τον Ίβλιν Γουό (Evelyn Waugh) πριν από την έκδοση του «Μια χούφτα σκόνη» από τις εκδόσεις Gutenberg, αν και δεν είναι αυτό το πρώτο του βιβλίο πoυ μεταφράζεται στα ελληνικά. Ξεκίνησα να το διαβάζω γιατί στο οπισθόφυλλο ο Γκράχαμ Γκρην ισχυρίζεται πως ο Γουό είναι ο καλύτερος συγγραφέας της γενιάς τους (κοινώς τσίμπησα το διαφημιστικό τυράκι). Και ενθουσιάστηκα.
Το «Μια χούφτα σκόνη» είναι μια καυστική σάτιρα της αστικής τάξης του Μεσοπολέμου, αλλά παράλληλα είναι και ένα βιβλίο πικρό, και τολμηρό. Ο Γουό εξάλλου δεν διστάζει να σκοτώσει τον μόνο συμπαθητικό ήρωα της ιστορίας του. Η όμορφη λαίδη Μπρέντα είναι παντρεμένη με τον Τοντ για επτά χρόνια. Ζουν σε ένα βαρύ γοτθικό σπίτι, κακάσχημο κατά την άποψή της, που η συντήρησή του απαιτεί πάνω από το μισό ετήσιο τους εισόδημα. Έχουν κι ένα αγοράκι τον Τζον Άντριους, που τον μεγαλώνουν οι νταντάδες. Έτσι, όταν τους επισκέπτεται ένας ανυπόληπτος νεαρός, ο Τζον Μπίβερ, η Μπρέντα ξεμυαλίζεται μαζί του και πιάνει ένα διαμέρισμα στο Λονδίνο για να τον βλέπει με πρόσχημα τις σπουδές. Πίσω μένουν ο γιος και ο άντρας της.
Το μυθιστόρημα έχει αυτοβιογραφικό χαρακτήρα, γράφτηκε κατά τη διάρκεια του δύσκολου διαζυγίου του Γουό από την πρώτη του σύζυγο (που την έλεγαν κι εκείνη Evelyn). Σατιρίζει τα ήθη της εποχής, τις μικρότητες, τα προσχήματα. Αυτό που κυριαρχεί στο βιβλίο είναι η ανυπαρξία ειλικρινών συναισθημάτων, όλα, ακόμα και οι οικογενειακοί δεσμοί, μοιάζουν μικροί, ανύπαρκτοι, και ο κάθε χαρακτήρας ζει σε μια αφόρητη μοναξιά που διανθίζεται από κοινωνικές συναναστροφές.
Το τελευταίο κεφάλαιο με τον Άνθρωπο που αγαπούσε τον Ντίκενς, φαίνεται κάπως αποκομμένο από το υπόλοιπο βιβλίο, αλλά είναι μακράν το αγαπημένο μου. Ο Γουό μοιάζει σε αυτό να παίζει με την ιδέα πως η τέχνη θα μας σώσει και να την απορρίπτει σκωπτικά. Κι αν αναλογιστεί κανείς και την ιστορία του ίδιου του Ντίκενς, το αστείο γίνεται ακόμα πιο σουρρεαλιστικό.
Απόλαυσα το «Μια χούφτα σκόνη», είναι φανερά γραμμένο από έναν δεξιοτέχνη. Είναι από εκείνα τα βιβλία που σε ρουφάνε στην πλοκή τους, ενεργοποιούν την ταύτιση, δεν μπορείς εύκολα να τα αποχωριστείς. Όμως όταν τα τελειώσεις, δεν νιώθεις πως τελείωσαν, συνεχίζει η ιστορία να δουλεύει μέσα σου, δεν διάβασες κάτι κενό, χωρίς νόημα. Ίσως δε, να με έσπρωξε ξανά προς τον Ντίκενς.
Κατερίνα Μαλακατέ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου