Αν και σε καμία περίπτωση δεν φτάνει την πολυπλοκότητα της Χορτοφάγου, το Μάθημα ελληνικών είναι ένα ήσυχο βιβλίο, που επικεντρώνεται σε ένα θέμα και το εξαντλεί σε βάθος. Η απλότητα και το βάθος μαζί, κάνουν καλό στην ψυχή. Εκεί έχω καταλήξει.
Μια γυναίκα δουλεύει όλα της τα χρόνια με τη γλώσσα, όταν ξαφνικά χάνει τη φωνή της. Το είχε πάθει ξανά όταν ήταν παιδί, αδυνατεί να μιλήσει. Η γυναίκα έχει πρόσφατα χωρίσει, πέθανε η μητέρα της, κι ο πρώην άντρας της της πήρε την επιμέλεια του παιδιού. Αρχίζει μαθήματα αρχαίων ελληνικών, ίσως με την κρυφή ελπίδα πως θα λειτουργήσουν όπως κάποτε τα Γαλλικά που τη βοήθησαν να βρει φωνή. Ο δάσκαλός της είναι ένας σαραντάρης άντρας που γύρισε πρόσφατα από την Γερμανία όπου είχε μεταναστεύσει για χρόνια η οικογένειά του. Ο άντρας σύντομα θα χάσει την όρασή του, το ξέρει από μικρός, μα τώρα θα γίνει οριστικά. Του έχουν μείνει ένα δύο χρόνια προοδευτικού θολώματος, κι έπειτα σκοτάδι.
Ο υπαινιγμός είναι τέχνη. Κι αυτή την τέχνη την εξασκεί και εδώ εξαιρετικά η Χαν Γκανγκ. Τίποτα δεν λέγεται, όλα όμως αφήνεται να υπονοηθούν, σαν να σέρνονται ύπουλα και είναι έτοιμα να σου επιτεθούν ανα πάσα στιγμή. Οι αισθήσει που σε εγκαταλείπουν, η γλώσσα ως πατρίδα και καταφύγιο (ειδικά μια γλώσσα τόσο διαφορετική από τη δική σου και πεθαμένη εκατοντάδες χρόνια), η παιδική ηλικία, οι σχέσεις με τους γονείς που διαμορφώνουν το παρόν, το κάθε παρόν, όσα χρόνια κι αν περάσουν. Η φθορά και η λήθη. Και το πλησίασμα, δυο ανθρώπων τόσο πληγωμένων που δεν φανταζόσουν ποτέ πως μπορούν να σώσουν ο ένας τον άλλον.
Βιβλίο υποτονικό, σε στιγμές μαυλιστικό, που δεν θέλεις να τελειώσει γιατί η πλοκή του είναι εντελώς αδιάφορη. Θέλεις να συνεχίσει να σε έχει στα δίκτυα του, να μην βγεις από αυτόν τον κόσμο που φαίνεται να έχει μόνο μια έγνοια, την πολυπλοκότητα της ίδιας της ζωής. Αυτό είναι συνάμα συνταρακτικό και ανακουφιστικό. Η Χαν Γκανγκ καταφέρνει με μια απλή συμβολική ιστορία να φτιάξει δυο ήρωες γοητευτικούς μες στις δυσκολίες και τις αναπηρίες τους.
Η κορεάτικη είναι μια κουλτούρα πολύ διαφορετική από τη δική μας, το νιώθω βαθιά στα κόκκαλα μου κάθε φορά που διαβάζω βιβλίο συγγραφέα κορεάτικης καταγωγής. Ο Κορεάτες μεγαλώνουν αλλιώς, βλέπουν τη ζωή με άλλον τρόπο, κι όμως τα μυθιστορήματα της Χαν Γκάνγκ έχουν κάτι το οικείο. Το δράμα είναι βαθιά ανθρώπινο. Ο καθηγητής των ελληνικών, ποτέ δεν έμαθε τέλεια Γερμανικά, όσα χρόνια κι αν έλειψε, μόνο στην Κορέα νιώθει πως δεν ξεχωρίζει. Και η αίσθηση του ανήκειν -έστω κι απλά ο ένας στον άλλον- είναι το θέμα όλου του μυθιστορήματος.
Κατερίνα Μαλακατέ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου