"Σεργιάνι στο Γκιναρντό", Juan Marsé

Ένας άντρας κι ένα δεκατετράχρονο ορφανό κορίτσι σεργιανίζουν στο Γκιναρντό της Βακερλώνης τη μέρα που έπεσε ο Χίτλερ. Ο άντρας είναι ένας μεσόκοπος αστυνομικός, κουρασμένος και παραιτημένος, που χρειάζεται το κορίτσι για να αναγνωρίσει τον –νεκρό- αλήτη που τη βίασε δυο χρόνια πριν. Το κορίτσι ζει σε ένα σπίτι για ορφανά που το διευθύνει η κουνιάδα του αστυνομικού, κι έχει στα 14 της ήδη παραιτηθεί. Η κουτοπονηρία του κοριτσιού, να σέρνει τον αστυνομικό και την εικόνα της Μελαμψής Παρθένου όλο το απόγευμα από υποτιθέμενη δουλειά σε υποτιθέμενη δουλειά, και η αργή αποκάλυψη της σήψης, δίνουν μια δυνατή νουβέλα, ένα βιβλίο ελάχιστων σελίδων που ο αναγνώστης θα το θυμάται για καιρό. 

Μέσα από το σεργιάνι, δεν αναδύεται μονάχα η παρακμή της μεταπολεμικής Φρανκικής Ισπανίας, αλλά και το μάταιο της ανθρώπινης ζωής. Οι δυο τους, μια έφηβη κι ένας μεσόκοπος, είναι ήδη σπαταλημένοι. Η αφήγηση δεν σε κάνει να βαρεθείς καμία στιγμή, ο αφηγητής βλέπει τους ίδιους ήρωες του με μια πικρή ειρωνεία, δεν τους ωραιοποιεί, δεν τους καταδικάζει. Και τελικά δεν τους λυτρώνει. 

Η τοιχογραφία της Βαρκελώνης, η παρουσίαση ένα σωρό χαρακτηριστικών ανθρώπων, ο τρόπος που χειρίζεται το πολιτικό αλλά και το θρησκευτικό κομμάτι του μυθιστορήματος ο συγγραφέας απαιτούν ιδιαίτερη μαστορία. Είναι σίγουρο πως ελάχιστοι θα τα είχαν καταφέρει, οι ισορροπίες είναι ταυτόχρονα λεπτές και σαφείς. Οποιοσδήποτε θα μπορούσε να παρεκτραπεί. Το "Σεργιάνι στο Γκιναρντό εκδόθηκε το 1984, ο Χουάν Μαρσέ είναι σπουδαίο όνομα της Ισπανικής λογοτεχνίας, έχει τιμηθεί σχεδόν με όλα τα βραβεία. Κι αυτό είναι ένα βιβλίο που θα με αναγκάσει να διαβάσω στο μέλλον και τα υπόλοιπά του όσο θα μεταφράζονται.

                        

                                                                                              Κατερίνα Μαλακατέ

"Σεργιάνι στο Γκιναρντό", Χουάν Μαρσέ, μετ. Μαρία Παλαιολόγου, εκδ. Πατάκης, 2016, σελ. 148