Οι πολύγλωττοι εραστές είναι το δεύτερο βιβλίο της Σουηδής Λίνα Βολφ κι έχει βραβευτεί με το –ψαρωτικό- βραβείο Augustus (Στρίνμπεργκ) στη χώρα της. Η Λίνα Βολφ έκανε αίσθηση με το πρώτο της μυθιστόρημα, Bret Easton Ellis and the Other Dogs, που μεταφράστηκε σε πολλές γλώσσες.
Το μυθιστόρημα χωρίζεται σε τρία μέρη που έχουν χαλαρούς δεσμούς μεταξύ τους. Στο πρώτο πρωταγωνιστεί η Έλινορ, ένα κορίτσι από χωριό που βρίσκει εραστή στο ίντερνετ από αγγελία . Ο Καλίστο είναι ελαφρώς βίαιος κριτικός λογοτεχνίας και λατρεύει τον Ουελμπέκ. Η κοπέλα μένει μαζί του αν και την πρώτη φορά κακοποιούν ο ένας τον άλλον- ο Καλίστο σωματικά, ενώ εκείνη ρίχνει στη φωτιά το μοναδικό αντίτυπο από το χειρόγραφο του αγαπημένου του συγγραφέα. Στο δεύτερο μέρος ένας συγγραφέας, ο Μαξ, γράφει ένα βιβλίο για τη γυναίκα που αναζητεί, μια «πολύγλωσση ερωμένη» και κρατά το μοναδικό αντίτυπο αν και του συμβαίνει ένα ατύχημα. Και στο τρίτο μια ξεπεσμένη μεσόκοπη Ιταλίδα κόμισσα μας περιγράφει την πτώση της και το ρόλο ενός συγγραφέα σε αυτή.
Το μυθιστόρημα περιέχει πολλές ιστορίες μέσα στις ιστορίες, παίζει με την ιδέα της λογοτεχνίας, του έρωτα, της βίας, των χρημάτων. Όλα αυτά με έναν τρόπο γραφής λιτό, σχεδόν αποστασιοποιημένο. Ενώ οι ιστορίες που μας διηγείται η Βολφ είναι ερωτικές, ο τρόπος που το κάνει δεν προκαλεί το συναίσθημα. Επίτηδες δεν θέλει να ταυτιστούμε με τις ερωτικές περιπέτειες των ηρώων της. Θέλει να ταυτιστούμε με τη ζωή τους, με την προσπάθεια τους να βρουν ποιοι είναι, πώς θα ορίσουν τον εαυτό τους.
Ομολογώ πως διασκέδασα πολύ με τις αναφορές στον Ουελμπέκ -που εμένα πολύ μου αρέσει, αλλά όσο να πεις δεν τον λες και απαύγασμα της πολιτικής ορθότητας ή θιασώτη του γυναικείου κινήματος. Λέγεται πως ένας από τους λόγους που το πρώτο της μυθιστόρημα ασχολείται με τον Μπρετ Ήστον Έλις είναι ο μισογυνισμός του, οπότε φαντάζομαι και στο τρίτο της βιβλίο θα περιλάβει κάποιον ακόμα μισογύνη συγγραφέα.
Το πιο εντυπωσιακό στοιχείο στο μυθιστόρημα είναι οι γυναικείοι χαρακτήρες. Οι γυναίκες λάμπουν παίρνουν τον πρώτο ρόλο και την πρωτοβουλία, δείχνουν όλη τους τη δύναμη, σωματικά και ψυχικά. Κι αυτό είναι μεγάλο ατού. Στα χρόνια που θα έρθουν η αφήγηση θα αλλάξει γιατί θα βρεθούν γυναίκες συγγραφείς που θα μπορέσουν να αποδώσουν αυτό που συμβαίνει με τους ρόλους των φύλων τα τελευταία χρόνια· θα πάρουν τη σκυτάλη και θα σκιαγραφήσουν τις θηλυκές τους ηρωίδες, όπως είναι. Κι αυτό θα φέρει νέα πνοή στη λογοτεχνία.
Αλλά ας ξαναγυρίσουμε στο συγκεκριμένο μυθιστόρημα. Με έναν παράξενο τρόπο η συγγραφέας δίνει το στίγμα των καιρών μας, τη μοναχικότητα, την ατομικότητα, τη δυσκολία να εμπιστευτείς αυτόν που αποκαλείς σύντροφο. Δεν είναι καθόλου περιγραφική όμως κατορθώνει να φτιάξει το φόντο, καταφέρνει να περάσει την αίσθηση της εποχής και των ανθρώπων. Και το κάνει με μια γραφή ευχάριστη και διεισδυτική, χιουμοριστική και ενδιαφέρουσα. Αυτά τα απλά συστατικά είναι που λείπουν συχνά από τα βιβλία που διαβάζουμε και κάνουν το διάβασμα κόπο αντί για ευχαρίστηση. Η Βολφ έχει τον τρόπο να πει μια ιστορία ξεκάθαρα, χωρίς να μένει στην επιφάνεια και να χάνει το βάθος. Κι αυτό είναι ο λόγος που θα την ακολουθώ στο μέλλον.
Κατερίνα Μαλακατέ
«Πολύγλωττοι εραστές», Λίνα Βολφ, μετ. Ξενοφών Παγκαλιάς, εκδ. Ψυχογιός, 2017, σελ.288
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου