O αμερικανικός εμφύλιος μας έχει δώσει σπουδαία βιβλία, όπως η Στρατιά του Ντοκτόροου, και το πολύ αγαπημένο μου Μέρες δίχως τέλος του Σεμπάστιαν Μπάρυ. Στην Αμερική κυκλοφορούν δεκάδες μυθιστορήματα που αφορούν στο θέμα κάθε χρόνο. Παρ’ όλα αυτά ελάχιστα ασχολούνται με τις σχεδόν πεντακόσιες γυναίκες που πήγαν στον πόλεμο ντυμένες σαν άντρες και πολέμησαν ως στρατιώτες. Αυτό είναι το κεντρικό θέμα του Neverhome του Λερντ Χαντ και για αυτό το μυθιστόρημα ξεχωρίζει από όλα τα υπόλοιπα του είδους.
Η Κονστάνς πηγαίνει στον πόλεμο μασκαρεμένη ως Ας. Πίσω της αφήνει να φροντίζει τη φάρμα τους ο πολύ πιο ντελικάτος και ευαίσθητος άντρας της, ο Βαρθολομαίος. Στην αρχή είναι γενναία, μέχρι και “Μπαλάντα για τον ατρόμητο Ας” φτιάχνουν οι συμπολεμιστές του. Έπειτα όμως ο παραλογισμός του πολέμου κυριαρχεί. Ο Ας φαίνεται να παραπαίει, δεν μπορεί να τα βγάλει πέρα, όχι με τις σκοποβολές και τα όπλα, με αυτά τα πάει καλά, δεν μπορεί να αντεπεξέλθει στη φρίκη.
Η ιδέα του μυθιστορήματος είναι εξαιρετική, το ίδιο και η γλώσσα, το ύφος, είναι χαμηλότονα χωρίς φιοριτούρες και πολλά πολλά στολίδια. Αν από κάτι πάσχει το Neverhome είναι από ρυθμό, στην αρχή όλα γίνονται πολύ αργά και στο τέλος όλα επιταχύνονται, λες και θέλει ο συγγραφέας να μας αποζημιώσει για τις δεκάδες σελίδες με επεισόδια χωρίς πλοκή και ειρμό.
Δεν μαθαίνουμε έτσι καμία από τις απόψεις της Κονστάνς, δεν ξέρουμε τι νιώθει για τον Εμφύλιο, τι αισθάνεται για την πλευρά που πολεμά, ούτε και για τον ίδιο το πόλεμο. Αυτό είναι κατανοητό σε ένα βιβλίο τόσο αντιπολεμικό, δεν έχει σημασία ο σκοπός. Μα λείπουν κι άλλα στοιχεία, για τη σχέση με τον άντρα της, γιατί αποφάσισε να αρματωθεί. Μοιάζει σαν να είναι μόνον η αφορμή για τη γραφή η περιπέτεια της κεντρικής ηρωίδας, χωρίς όμως ο συγγραφέας να έχει απόλυτα ξεκαθαρίσει κι ίδιος την αιτία.
Δεν είναι χάσιμο χρόνου η ανάγνωση του Neverhome, αν και μοιάζει κάπως λειψό, χωρίς δεύτερο ή τρίτο επίπεδο. Σαν να μην μπόρεσε ο Χαντ να ταυτιστεί με την ηρωίδα του και για αυτό χάνουμε κι εμείς τη ροή της ανάγνωσης, δεν μπαίνουμε βαθιά στον κόσμο της. Όμως δεν κρύβω πως όλο αυτό μου κίνησε την περιέργεια, δεν πρόκειται για το πρώτο, μα για το έκτο βιβλίο του συγγραφέα. Τι άραγε να αφηγούνται τα άλλα πέντε; Θα άξιζε να μεταφραστούν στα ελληνικά.
Κατερίνα Μαλακατέ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου