Σπαρακτικό είναι ο μόνος τρόπος να χαρακτηρίσεις «Το Διπλό βιβλίο»
του Δημήτρη Χατζή. Σαράντα χρόνια μετά την πρώτη έκδοση του μας αφορά και ταυτόχρονα
δεν μας αφορά το θέμα του, είμαστε και δεν είμαστε εμείς που αντικατοπτριζόμαστε
σε αυτό το Ρωμέικο. Γραμμένο με τρόπο πρωτοποριακό, χωρίς να γνωρίζεις ανά πάσα
στιγμή ποιος είναι ο αφηγητής, ποιος ο αφηγητής συγγραφέας το βιβλίο λύνει στο
τέλος κάποιες αυταπάτες, μιλά όμως με σαφήνεια για κάτι που πολύ μας νοιάζει
και τώρα, για χαμένες ζωές, μοναξιά στα όρια της τρέλας, αποξένωση από την
δουλειά, την αγάπη, τον έρωτα, τον εαυτό μας.
Ήρωας ο Κώστας, ένα φτωχό αγόρι από την Σούρπη, ένα χωριό της
ελληνικής επαρχίας, που φεύγει νωρίς από την οικογένειά του για να τον θρέψει
μια πλούσια θειά στο Βόλο, πιάνει δουλειά σε ένα μαραγκούδικο, τελικά φεύγει
μετανάστης-χαμάλης στη Γερμανία. Πίσω του αφήνει την Αναστασία, την αδελφή του
που τα φτιάνει όλα παστρικά και λογικά σαν τη μάνα του από τότε που εκείνη πέθανε,
αλλά ταυτόχρονα έχει βλέμμα φευγάτο και τον πατέρα του, ένα ανθρωπάκι μαραζωμένο.
Μόνο στο τέλος θα μάθουμε τι ήταν αυτό που τον κατάντησε έτσι.
Η αμεσότητα του Κώστα ως αφηγητή, η συχνή επίκληση του στο
βιβλίο που γράφει ο φίλος του ο συγγραφέας, η αίσθηση ανά πάσα στιγμή πως αυτόν
τον κόσμο τον ξέρεις κι ας μην τον ξέρεις και στο τέλος μια κάποια αποκάλυψη,
καθιστούν το βιβλίο κάτι πολύ περισσότερο από μια κλασική ιστορία μετανάστευσης,
από αυτές που ίσως θα καταλαβαίναμε καλά και σήμερα. Δεν είναι η ξενιτιά το θέμα
του βιβλίου, αυτό είναι το εντυπωσιακό. Το θέμα του είναι η ίδια η ζωή, σπασμένη
από αποφάσεις που πάρθηκαν και δεν πάρθηκαν, καταστάσεις εκτός και εντός χαρακτήρα,
μια ατομικότητα αποκαρδιωτική ακόμα και μέσα στην αγία ελληνική οικογένεια. Σε
μιαν άλλη εποχή, τα ταραγμένη, στην εποχή του Εμφυλίου κι αργότερα της Χούντας,
σε μιαν άλλη κατάσταση του Γκασταρμπάιτερ στη Γερμανία∙ που όμως δεν
πρωταγωνιστει. Όλα αυτά χρησιμεύουν σαν καμβάς για να κεντηθούν τελικά οι ζωές
των ανθρώπων.
«Το διπλό βιβλίο», Δημήτρης
Χατζής, εκδ. Εξάντας, 1976, σελ.163
Δεν ξέρω αν έχετε υπ' όψιν ότι στην Κύπρο το βιβλίο αυτό εξετάζεται στην Τρίτη Λυκείου και για τις εισαγωγικές εξετάσεις. Πριν από αυτό ήταν " Η φόνισσα" του Παπαδιαμάντη, αλλά εδώ και μερικά χρόνια είναι "το διπλό βιβλίο".
ΑπάντησηΔιαγραφήΌχι, δεν το ήξερα. Κι η αλήθεια είναι πως το είχα ξεχασμένο, αν δεν το έβλεπα στην τοπική βιβλιοθήκη δεν θα το διάβαζα πια ποτέ.
ΔιαγραφήΥπαρχει επισης αποσπασμα του στο βιβλιο λογοτεχνιας της Γ' γυμνασιου
ΔιαγραφήΚαι το τέλος της μικρής μας πόλης είναι υπέροχο. Υπάρχουν διηγήματα του Χατζή και αποσπάσματα από το έργο του σε πάρα πολλά σχολικά βιβλία Λογοτεχνίας.
ΑπάντησηΔιαγραφήΝαι, αυτό είναι αλήθεια. Από την άλλη δεν είχα διαβάσει τίποτα ολοκληρωμένο δικό του.
ΔιαγραφήΕίδα ότι αυτό το βιβλίο το ανάφεραν κάποιοι ως το αγαπημένο τους και μου κίνησε το ενδιαφέρον. Θα το διαβάσω κι εγώ αν το βρω σε κάποια βιβλιοθήκη.
ΑπάντησηΔιαγραφήΑλήθεια γιατί δεν σου αρέσει να βάζεις αποσπάσματα; έτσι θα καταλάβαινα λίγο το ύφος του Χατζή.
Ήθελα να σου πω ότι βρήκα το Σφαγείο (πιο εύκολα από ό,τι φανταζόμουν). Το παρήγγειλα και περιμένω να έρθει στο βιβλιοπωλείο.
Τα αποσπάσματα μου φαίνονται λίγο εκβιαστικά, σα να εστιάζεις στη λεπτομέρεια και να χάνεις την ουσία.
ΔιαγραφήΧαίρομαι που το βρήκες το Σφαγείο νο5, πρόκειται για εκπληκτικό βιβλίο. Από ότι ξέρω το ήθελε και ο Γιάννης ο Ρουμπάκης, λες μόνο εδώ στην Αθήνα να είναι δυσεύρετο;
Δεν νομίζω να σας το φέρουνε, έχει εξαντληθεί.
ΔιαγραφήΘα μας το φέρουνε, θα μας το φέρουνε!
ΔιαγραφήΈχουν ξεμείνει κάποια αντίτυπα στα ράφια του Παπασωτηρίου.
Θα στο φέρουν αν το ζητήσεις.
:)
Εγω το εβαλα μεσα στη δεκαδα των βιβλιων! Δεν ξερω αν ειναι υπερβολικο αλλα εξακολουθω να θεωρω οτι απο τοτε που το διαβασα (2008) ειναι απο τα βιβλια που μου εχουν μιλησει στην καρδια και γι αυτο το εβαλα στη δικη μου λιστα.
ΑπάντησηΔιαγραφήΓΙΩΡΓΟΣ Σ.
Ναι, το θυμόμουνα Γιώργο. Μόλις το τελείωνα όταν το είδα στη λίστα σου και ενθουσιάστηκα.
ΔιαγραφήΟκ, να μπει κι αυτό λοιπόν στα προσεχώς. Έχω βρει το μπελά μου εδώ μέσα (άλλο που δεν ήθελα)...
ΑπάντησηΔιαγραφήΠάλι καλά που το παραδέχεσαι, Σπύρο :) Εγώ αποποιούμαι κάθε ευθύνης...
ΔιαγραφήΚι εδώ πάνω δυσεύρετο είναι το Σφαγείο. Μου είχε βγει η πίστη μέχρι να καταφέρω να το βρω!
ΑπάντησηΔιαγραφήΣας την έφερα όλων σας. Όταν το πήρα εγώ υπήρχε σε αφθονία...
ΔιαγραφήΑπόσπασμα από το Διπλό Βιβλίο υπάρχει και στο βιβλίο Κειμένων της Δετέρας Γυμνασίου.Εξαιρετική ήταν και η θεατρική απόδοση του από την ομάδα Pequod(το περασμένο φθινόπωρο στο Βaumstrasse).
ΑπάντησηΔιαγραφήEυδοξία Παπαδοπούλου
Δεν μπορώ να θυμηθώ αν υπήρχε και τότε που ήμουν εγώ έφηβη κα Παπαδοπούλου. Ντροπή μου βεβαίως. Τα νεοελληνικά κείμενα ήταν μακράν το χειρότερό μου μάθημα στο Γυμνάσιο. Κι ας ήμουν πολύ καλή μαθήτρια και διαβαστερό παιδί.
ΔιαγραφήΓεια σου Κατερίνα!
ΑπάντησηΔιαγραφήΤο "Διπλό βιβλίο" δεν μου άρεσε τόσο πολύ. Το "Τέλος της μικρής μας πόλης" είναι μακράν καλύτερο! Ο Χατζής ήταν αποκάλυψη για μένα. Εξαιρετική αφήγηση, λεπτή ειρωνεία, ακτινογραφία μικροαστών θλιβερών ανθρώπων, καρικατούρες Ελλήνων που βρίσκεις σε αφθονία γύρω σου ακόμα και σήμερα (ίσως πολύ περισσότερο, σήμερα).
Τελείωσα το βιβλίο του Κέρτες. Έχω διαβάσει αρκετά βιβλία με αυτό το θέμα των στρατοπέδων συγκέντρωσης, με ενδιαφέρει πολύ. Το βιβλίο του Κέρτες είχε την πρωτοτυπία να παρουσιάζει το θέμα από την σκοπιά ενός 15 χρονου ως μια μαθητεία στη ζωή που μόλις ξεκινά, ως ένα συναρπαστικό και πρωτόγνωρο ταξίδι όπου κάπου μέσα του κρύβεται ίσως και ένα είδος ευτυχίας. Η αφήγηση ήταν πολύ ιδιάζουσα, έτσι ώστε να με ελκύει και να με απωθεί ταυτόχρονα. Αν δεν το παράτησα απηυδισμένος ή δεν το τελείωσα σε 2 μέρες, ήταν γιατί αυτοί οι δυο πόλοι αλληλοσυμπληρώνονταν με δεξιοτεχνία.
Σήμερα πήγα βιβλιοπωλείο και αγόρασα Λιόσα! "Το όνειρο του κέλτη" - δεν είχε κανένα από εκείνα που μου είχες προτείνει, αν και το οπισθόφυλλο προλογίζει μια ιστορία που είναι στα μέτρα και τα γούστα μου. Σκέφτηκα να αγοράσω τα "Παιδιά του μεσονυκτίου" που το είχε προσφορά 11 ευρώ, αλλά επειδή έχω ήδη δύο βιβλία του Ρούσντι αδιάβαστα, ποιος ο λόγος να αγοράσω και ένα ακόμα! Έτσι κατέληξα στο Λιόσα, για χάρη σου και μόνο!
Υ.Γ. Θα είσαι ο ηθικός αυτουργός, αν υποπέσω στο έγκλημα της αναγνωστικής πλήξης, να ξες! :Ρ
Νομίζω πως και "Το τέλος της μικρής μας πόλης" μπήκε στα προσεχώς.
ΔιαγραφήΗ αφήγηση του Κέρτες το έχει αυτό. Σε άλλα βιβλία είναι ακόμα χειρότερα, στο Καντίς ας πούμε. Σε απωθεί ενώ μιλάει για κάτι που θα έπρεπε να σε κάνει να νιώθεις απέραντη συμπάθεια. Αλλά αυτό είναι το μεγαλείο του.
Βρήκες και αγόρασες αυτό που δεν έχω διαβάσει. Ίσα ίσα για να μη μπορώ να αναλάβω την ευθύνη. Όχι τίποτα άλλο είναι και πολύ διαφορετικός από βιβλίο σε βιβλίο και δεν μπορώ να έχω άποψη για βιβλίο που έχω διαβάσει.
Αχά! Αποποιείσαι των ευθυνών σου δηλαδή; :Ρ
ΑπάντησηΔιαγραφήΠέρα από την πλάκα, επειδή διάβαζα τις αναρτήσεις που έχεις γράψει για τον Λιόσα, το μεσημέρι και με βάση ό,τι έχω προλάβει να διαβάσω μέχρι στιγμής, αποκομίζω την αίσθηση ότι αυτός ο συγγραφέας μπορεί να αφηγηθεί μια ιστορία. Κατά την γνώμη μου, δεν είναι το ζητούμενο αυτό στην λογοτεχνία και γενικά στα βιβλία που μου αρέσει να διαβάζω, ωστόσο όπου το συναντώ πρέπει να παραδεχθώ ότι μαγεύομαι και αντλώ περισσή ευχαρίστηση!
Ίδωμεν...
Μμμμ, σωστό συμπέρασμα, μεν, αλλά το θέμα είναι πώς την αφηγείται. Γιατί αν πρόκειται για το "Πράσινο σπίτι" ή την "Πόλη και τα σκυλιά" μιλάμε για την πιο στριφνή και ακραία αφήγηση, αν μιλάμε για τον "Πόλεμο της συντέλειας του κόσμου" αναφερόμαστε σε ένα έπος. Κι αν μιλάμε για το "Πανταλέων και τις επισκέπτριες" ή το "Παλιοκόριτσο" συζητάμε για απλή ατόφια αναγνωστική απόλασυη χωρίς ίχνος δυσκολίας. Πολλά πρόσωπα, δεν ξέρω σε ποιό από αυτά ανήκει ο Κέλτης.
ΑπάντησηΔιαγραφήΑκραία και στριφνή δε θα χαρακτήριζα την αφήγηση του Κέλτη. Μάλλον προς το έπος, κλίνω. Ίσως πάλι να μην είναι τίποτα άλλο παρά μια ατόφια αναγνωστική απόλαυση χωρίς ίχνος δυσκολίας! Ουφ!... ξέρω γω, μπερδεύτηκα! Μόνο εσύ μπορείς να λύσεις το μυστήριο που έχεις διαβάσει πολλά δικά του, ή και εγώ, όταν θα ξαναγοράσω κάποιο δικό του!
ΑπάντησηΔιαγραφήΤουλάχιστον σου αρέσει, ε;
ΔιαγραφήΠολύ περισσότερο απ' ό,τι περίμενα! Μήπως να επιχειρήσω να διαβάσω και Ρίτσο;
ΔιαγραφήΤη σονάτα να διαβάσεις πρώτα. Ή καλύτερα να την ακούσεις, θα μαγευτείς...
Διαγραφήhttp://www.youtube.com/watch?v=KNBfiW7x7j4
Την έχω διαβάσει (το μοναδικό που έχω διαβάσει)! Όπως επίσης έχω ακούσει πολλές απαγγελίες ποιημάτων του από μια ραδιοφωνική εκπομπή που κατά καιρούς διαβάζουν ποιήματα. Απλώς είναι πολύ λυρικός για τα γούστα μου. Η Σονάτα πάντως είναι όμορφο ποίημα.
ΑπάντησηΔιαγραφήΜε ειδοποίησε η φίλη που κάνει τη λέσχη ανάγνωσης ότι θα είναι το επόμενο που θα διαβάσουμε! Ενθουσιάστηκα που το έχεις ανάρτηση! Σπεύδω προς ανάγνωσή του!!!
ΑπάντησηΔιαγραφή